Dmitrij Iwanowicz Mendelejew, Дмитрий Иванович Менделеев (ur.
26 stycznia
/
8 lutego
[1]
1834
w
Tobolsku
, zm.
20 stycznia
/
2 lutego
1907
w
Sankt Petersburgu
[2]) –
chemik
rosyjski
, odkrywca (w roku
1869
)
prawa okresowości
pierwiastków chemicznych
.
Życiorys
Urodził się jako ostatnie, siedemnaste dziecko nauczyciela literatury Iwana Pawłowicza i Marii Dmitriewny, która była właścicielką huty szkła [3]. Jako siedmioletni chłopiec rozpoczął naukę w
gimnazjum
, później kontynuował ją na studiach w Głównym Instytucie Pedagogicznym w Petersburgu. Po studiach objął stanowisko wykładowcy nauk przyrodniczych w I Gimnazjum i Liceum w Odessie w Rosji. Następnie został nominowany na stanowisko
docenta
na Uniwersytecie Petersburskim. Prowadzone przez niego wykłady z chemii teoretycznej i organicznej cieszyły się dużą popularnością wśród studentów. 31 stycznia 1865 obronił rozprawę doktorską zatytułowaną "O połączeniu spirytusu z wodą".
Jako chemik Mendelejew pracował w różnych działach tej dziedziny nauki, szczególnie w zakresie chemii roztworów. Jako pierwszy wyjaśnił zjawisko
kontrakcji objętości
. Wynalazł również pirokolodion, rodzaj
prochu bezdymnego
. Na jego pogrzebie studenci, chcąc uczcić swego ulubionego wykładowcę, nieśli transparent z układem okresowym pierwiastków chemicznych[].
Układ okresowy
Wszystkie znane wówczas pierwiastki zestawił w tabelę, szeregując je według
mas atomowych
i zauważył, że właściwości pierwiastków powtarzają się okresowo, a odstępstwa od tych prawidłowości można wyjaśnić istnieniem nieznanych jeszcze pierwiastków (były to
skand
,
gal
i
german
). Tablicę tę nazwano później tablicą Mendelejewa i była ona pierwotną formą
układu okresowego
.
Na cześć Mendelejewa, sztucznie wytworzony pierwiastek o
liczbie atomowej
101 nazwano "
mendelew
" oraz jedną z
planetoid
nazwano
2769 Mendeleev
.
Dmitrij Mendelejew – portret w stroju akademickim pędzla
Ilji Riepina
Przypisy
