Gnaeus Domitius Annius Ulpianus (ur. II wiek n.e., zm. 223 n.e.) – jeden z najwybitniejszych i najbardziej znanych rzymskich jurystów i pisarzy epoki cesarstwa . Fragmenty oraz wyciągi jego pism stanowią 1/3 sławnej kodyfikacji prawa rzymskiego podjętej przez cesarza Justyniana I Wielkiego w VI wieku naszej ery, znanej pod nazwą justyniańskich Digestów .

W roku 223 n.e zamordowany przez pretorian – których dowódcą (łac. Praefectus Praetorio) był od 222 r. n.e. – podczas zamieszek poprzedzających obalenie cesarza Aleksandra Sewera.

Jeden z pięciu wielkich rzymskich autorytetów prawniczych, których pisma zostały zrównane z ustawami na mocy konstytucji raweńskej .

Cytaty

• Dura lex, sed lex (łac. Twarde prawo, ale prawo).
• Volenti non fit iniuria (łac. Chcącemu nie dzieje się krzywda).