Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Drużyna książęca

Drużyna książęca

Drużyna książęca - siły zbrojne księcia pozostające pod jego rozkazami i na jego utrzymaniu. Formacja zbrojna występująca w państwach wczesnofeudalnych w Europie Środkowej , w tym w Polsce do czasów Kazimierza Odnowiciela . Członkowie drużyny rekrutowali się głównie z wolnej ludności zobowiązanej do obrony terytorium i udziału w wyprawach wojennych w ramach pospolitego ruszenia . Drużyny były oparciem dla naczelników plemiennych i książąt. Zapewniały posłuch wśród miejscowej ludności, w przypadku dobrego zorganizowania i dużej liczebności pozwalały na prowadzenie ekspansji terytorialnej. Umożliwiały także narzucenie podbitej ludności określonych świadczeń i posług. W tym zakresie wojownicy stanowili zalążek przyszłego aparatu skarbowego. Drużynę rozlokowywano na podbitych terenach i w głównych grodach plemiennych. Nowe grody na zdobycznych ziemiach budowano często właśnie jako garnizony dla drużynników. Podstawą utrzymania drużyny były łupy, co wymuszało ciągłe prowadzenie wojen (tzw. monarchia wojenna). W okresie pokoju ciężar utrzymania wojów spadał na ludność zamieszkującą państwo.

Liczebność drużyny zależała od wielu czynników. Podstawowymi były majętność władcy, powodzenie prowadzonych wypraw wojennych, wielkość terytorium zajmowanego przez plemię .

Spis treści

Drużyna książęca w Polsce

Pierwsze informacje o sile zbrojnej państwa Polan pochodzą od Ibrahima ibn Jakuba . Określił on liczebność drużyny Mieszka I na 3000 ludzi. Według jego relacji wojownicy ci pozostawali na wyłącznym utrzymaniu księcia, który troszczył się o ich uzbrojenie, zapewniał środki do życia i wypłacał żołd . Późniejsza relacja Galla Anonima podaje dokładne informacje o liczebności i rozlokowaniu sił zbrojnych Bolesława Chrobrego . Według kronikarza drużyna stacjonowała przede wszystkim w głównych grodach księstwa - Gnieźnie , Poznaniu , Włocławku i Gieczu . Łącznie miała się składać z 13 000 tarczowników i 3900 pancernych, choć autor kroniki zaznacza, że wymienia jedynie wojów stacjonujących w głównych ośrodkach, "by (...) oszczędzić żmudnego wyliczania". Liczby te, jak również źródło z którego pozyskał je Gall Anonim pozostawiają pole do wątpliwości. Realna liczebność drużyny musiała natomiast być rzeczywiście znaczna, skoro podczas zjazdu gnieźnieńskiego Bolesław ofiarował cesarzowi Ottonowi III 300 pancernych.

Drużyna dzieliła się na drużynę młodszą (ogół drużynników) i starszą, złożoną z najwyższych rangą osób, która wypełniała zlecone przez władcę zadania. Z czasem funkcja ta została przejęta przez aparat urzędniczy.[1] Istnienie tej formy wojskowej miało kapitalne znaczenie dla istnienia państwa. Siła zbrojna, jaką dawała, zapewniała zarówno posłuch wśród poddanych, umożliwiający utrzymanie porządku i egzekucję świadczeń, jak zapewniała obronę przed najazdem (do którego, notabene, nierzadko też służyła). Wraz z rozwojem feudalizmu rola drużyny książęcej malała, gdyż zastępowało ją rycerstwo, utrzymujące się z ziemi nadanej na prawie lennym, co zostało zapoczątkowane przez Kazimierza Odnowiciela [2].

Normanowie w polskiej drużynie książęcej

X i XI wiek to okres szczytowej aktywności wikingów w Europie. Jako najemnicy odegrali oni kluczową rolę m.in. w powstaniu państwa ruskiego . Niewykluczone, że mieli swój udział także w ekspansji terytorialnej Polan . Wskazują na to odkrywane na terenie Pomorza , Wielkopolski i Mazowsza cmentarzyska. Udowodniona archeologicznie obecność Normanów w okolicach Poznania i na Ostrowie Lednickim pozwala przypuszczać, że stanowili oni istotny element drużyny Mieszka I. Dodatkowym dowodem na związki Polan i Normanów jest małżeństwo córki Mieszka Świętosławy-Sygrydy i władcy Szwecji Swena Widłobrodego . Związek ten był zapewne nie tyle pierwszym kontaktem polsko-szwedzkim, co raczej efektem wcześniejszych związków i współpracy.

Przypisy

  1. Juliusz Bardach , Bogusław Leśnodorski , Michał Pietrzak , Historia państwa i prawa polskiego, PWN, Warszawa 1976, str. 71-72
  2. J. Wyrozumski Historia Polski do roku 1505, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986, rozdz. IV,13, str. 97

Bibliografia

  • Gall Anonim, Kronika polska, tłum. Roman Grodecki , wstęp i opracowanie Marian Plezia, Wyd. Ossolineum, Wrocław 2003,
  • Szczur S., Historia Polski średniowiecze", rozdział 2.4.1 Drużyna książęca (s. 83-84), Wydawnictwo Literackie 2002,
  • Juliusz Bardach, Bogusław Leśnodorski, Michał Pietrzak, Historia państwa i prawa polskiego, PWN, Warszawa 1976, str. 71-72
  • J. Wyrozumski Historia Polski do roku 1505, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986, rozdz. IV,13, str. 97


Inne hasła zawierające informacje o "Drużyna książęca":

Koszykówka ...

Toruń ...

1975 ...

Święty Kazimierz ...

Trójmiasto ...

2010 ...

1988 ...

Stronnictwo Demokratyczne ...

1978 ...

Sopot ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Drużyna książęca":

243. Oświata, nauka i kultura Polski (plansza 21) ...

034 Państwo polskie za panowania Mieszka I (plansza 6) ...

034 Państwo polskie za panowania Mieszka I (plansza 7) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie