Edmund Osterloff (ur. 4 maja 1863 w Gruszczycach k/Sieradza , zm. 23 czerwca 1938 w Radomsku ) – pionier i współtwórca polskiej fotografii artystycznej.

Pochodził w rodziny wywodzącej się ze Szwecji, której polska linia datuje się od ok. 1835 roku. Był dzieckiem z trzeciego małżeństwa Karola Augusta Osterloffa, właściciela dóbr m.in. na warszawskim Grochowie. Kształcił się w gimnazjum realnym w Kaliszu , a następnie w Szkole Handlowej Kronenberga w Warszawie. Za działalność w kółkach socjalistycznych i partii "Proletariat" aresztowany w 1884 r. i skazany w zbiorowym procesie L. Waryńskiego i przywódców partii na dwa lata więzienia. Po odbyciu kary w Cytadeli wydalony z Kongresówki do Tyflisu , gdzie pozostawał pod policyjnym nadzorem i pracował jako nauczyciel języka niemieckiego (znał także j. rosyjski,francuski i angielski). Po kilku latach wyemigrował do Południowej Afryki wraz z żoną Natalią i dwójką dzieci. Zajmował się farmerstwem do wybuchu wojny angielsko-burskiej.

Od roku 1900 mieszkał w Szwajcarii, a następnie krótko w kraju, skąd ponownie udał się do Gruzji ( Tyflis ). Pracował jako nauczyciel i zajmował się fotografią, utrzymując kontakty z miejscowym środowiskiem artystycznym. W latach 1905-1914 wysyłał swoje prace na międzynarodowe wystawy.W roku 1921 powrócił do niepodległej Polski i osiadł najpierw w Drohiczynie , potem w Milanówku . 0d 1925 mieszkał w Radomsku - dzisiaj jest patronem tamtejszego towarzystwa fotograficznego, które co dwa lata organizuje ogólnopolski konkurs im. E. Osterloffa. Od 1931 należał do Fotoklubu Polskiego , zrzeszającego artystów uprawiających fotografię jako autonomiczną sztukę. Fotograf, którego prace - wystawiane w kraju i za granicą m.in. w Stanach Zjednocznych- porównuje się do malarskich dzieł Milleta , Chełmońskiego , Ruszczyca. Był pod wpływem malarstwa pejzażowego, postaci ludzkie w jego twórczości stanowiły jedynie element sztafażu. Autor ograniczał świadomie efekty charakterystyczne dla fotografii: momentalność i konkretność faktów. Przekonywał umiejętnie widza wartością własnej wizji i głębią emocjonalnego zaangażowania.Większość jego prac znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

Bibliografia

• "Fotograf Polski" 1938 nr 6.
• Edmund Osterloff 1863- 1938. Fotografie, katalog wystawy w Muzeum Narodowym we Wrocławiu ( 1980 )
• H.Murza- Stankiewicz, Może mnie teraz zrozumiecie.., "Foto" 1981 nr 3.
• Edmund Osterloff 1863-1938, katalog wystawy w Muzeum Regionalnym w Radomsku ( 1992 )

Źródła

• archiwum rodziny Osterloffów.