Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Erynie

Erynie

Klitajmestra budząca erynie – fragment greckiego malowidła wazowego w stylu czerwonofigurowym na kraterze z IV w. p.n.e., Luwr w Paryżu

Erynie (także Eumenidy[1][2], gr. Ἐρινύες Erinýes, gr. Εὐμενίδες Eumenídes, „życzliwe”, łac. Furiae, Dirae) – boginie i uosobienia zemsty (kary, gniewu) za wszelką nieprawość[3] oraz wyrzutów sumienia w mitologii greckiej .

Należały do najstarszych bóstw panteonu greckiego[1]. Zrodziły się ze spadłej na Gaję (Ziemia) krwi okaleczonego Uranosa (Niebo)[1][4]. Zamieszkiwały Ereb (Ciemności Podziemia)[1][5]. Ich rzymskimi odpowiedniczkami były furie [6][7].

Ponieważ nie należało wymieniać ich imion, nazywano je również Eumenides („Łaskawymi”)[8], Semnaj („Czcigodnymi”)[9] lub Araj („Klątwami”)[10].

W sztuce starożytnej Grecji najczęściej przedstawiano je jako uskrzydlone[1] staruchy z wężami zamiast włosów[1] i przekrwionymi oczami[4]. W rękach trzymały pochodnie[1][4] lub żmije[4], bądź też bicze[1] nabijane ćwiekami z brązu[5].

Były trzy erynie:

  • Alekto – (gr. Ἀληκτώ Alēktṓ) – niestrudzona
  • Tyzyfone – (gr. Τισιφόνη Tisiphónē) – mścicielka, wymierzająca karę (szczególnie prześladowała zabójców)
  • Megajra – (gr. Μέγαιρα Mégaira) – wroga, zawistna

Zadaniem erynii było wysłuchiwanie skarg wnoszonych przez śmiertelników na młodzież obrażającą starszych, na dzieci odnoszące się źle do rodziców, na niegościnnych gospodarzy, na właścicieli domów i radnych miejskich, którzy niewłaściwie odnosili się do petentów, przede wszystkim jednak na zabójców. Stanowiły one personifikacje wyrzutów sumienia po złamaniu tabu – początkowo tylko tabu obrazy, nieposłuszeństwa albo przemocy stosowanej wobec matki[5].

Według Ajschylosa Orestes ścigany przez erynie za matkobójstwo decyduje się poddać sądowi Pallas Ateny , która uwalnia go od winy, a erynie ustają w pogoni za nim otrzymując przydomek „Łaskawych” (eumenid) – bóstw opiekuńczych Ateńczyków.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 90. . Cytat: „Erynie – także Eumenidy (to znaczy życzliwe – epitet pochlebny miał na celu odwrócenie od siebie ich gniewu, który mógł zostać wywołany przez wymówienie właściwego ich imienia)”. 
  2. Eumenides ( ang. ). W: Greek myth index [on-line]. 2007. [dostęp 2010-06-30].
  3. wykroczenie, występek
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Vojtech Zamarovský : Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 122. .  ( słow. )
  5. 5,0 5,1 5,2 Robert Graves, przeł. Henryk Krzeczkowski: Mity greckie. Warszawa: PIW, 1967, ss. 707; s. 121. 
  6. Pierre Grimal, op. cit. , s. 107.
  7. Erinnyes ( ang. ). W: Greek myth index [on-line]. 2007. [dostęp 2010-06-30].
  8. Ajschylos , Eumenidy, passim
  9. Pauzaniasz , Wędrówka po Helladzie, 1.28.6
  10. Ajschylos, Ofiarnice, w. 406

Bibliografia

  1. Ajschylos , przeł. Zygmunt Węclewski: Ofiarnice. Kraków: Zielona Sowa, 2004, s. 69. . 
  2. Marek Krajewski : Erynie. Kraków: Wydawnictwo ZNAK, 2010, s. 276. . 
  3. Jonathan Littell , przeł. Magdalena Kamińska-Maurugeon: Łaskawe. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2008, s. 1038. . 


Inne hasła zawierające informacje o "Erynie":

Uranos ...

Nyks ...

Tytani ...

Erynie Klitajmestra budząca Erynie – fragment greckiego malowidła wazowego w stylu czerwonofigurowym na kraterze z ...

Meliady ...

Klitajmestra Klitajmestra i Erynie, krater czerwonofigurowy z IV w. p.n.e.Klitajmestra (także Klitemnestra, Klitemestra, gr. Κλυταιμήστρα ...

Bolesław Barbacki których tematyka nawiązywała do tradycji powstań narodowych – „Ostatni Rzymianie”, „Powrót Legionów”, „Erynie”.W latach 1910 - 1914 Barbacki studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych , w klasie ...

Orestes (mitologia) ...

Tyzyfone ...

Alekto ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Erynie":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie