Frakcja polityczna (z
łac.
fractio - łamanie) to zorganizowana i zdyscyplinowana grupa ludzi, która wyodrębniła się w ramach szerszego organizmu
politycznego
(nie zerwała z nim organizacyjnych powiązań). Jest ona świadoma własnych odrębności, które wynikają z akceptowania odmiennych idei, preferowania odmiennego stylu postępowania politycznego lub realizowania specyficznych celów.
Najczęściej wyróżnia się: frakcję
partyjną
oraz frakcję
parlamentalną
.
Frakcja partyjna
Pozostaje w strukturze organizacyjnej partii. Jej liderzy, pomimo forsowania odmiennych propozycji programowych lub personalnych, podporządkowują się decyzjom najwyższych władz partyjnych. Występowanie frakcji partyjnych jest możliwe w organizacjach, które uznają zasady
demokracji
wewnątrzpartyjnej i unikają wyraźnego zdefiniowania swej tożsamości programowej (takie partie określane są niekiedy mianem "partii jako koalicji frakcji").
Frakcja parlamentarna
Skupia wszystkich reprezentantów danej partii zasiadających w parlamencie. Niejednokrotnie grupa ta przejmuje odpowiedzialność za kierowanie partią i realizację jej programu na forum parlamentu. Decyduje też o przekształcaniu postulatów programowych partii w wytyczne polityki
państwa
.
W
Wielkiej Brytanii
frakcja parlamentarna dzieli się na tzw. frontbenchers (z
ang.
zasiadający w przednich ławach), czyli elitę frakcji (liderów), oraz tzw. backbenchers (z
ang.
zasiadający w tylnych ławach), czyli szeregowych
deputowanych
. W
Niemczech
członek frakcji nie należący do partii to
hospitant
.