Głowacz białopłetwy
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	skorpenokształtne
Rodzina	głowaczowate
Rodzaj	Cottus
Gatunek	głowacz białopłetwy
Nazwa systematyczna
Cottus gobio[1]
Linnaeus , 1758
Kategoria zagrożenia ( CzKGZ )[2]
najmniejszej troski

Głowacz białopłetwy (Cottus gobio) – gatunek drapieżnej, słodkowodnej ryby z rodziny głowaczowatych .

Występowanie

Europa z wyjątkiem północnej Skandynawii , Włoch , Grecji , Irlandii , Szkocjii i południowej części Półwyspu Iberyjskiego

Żyje w rwących potokach z czystą, dobrze natlenioną wodą, rzekach i jeziorach z kamiennym lub żwirowo-kamiennym dnem oraz słonawych wodach estuariów dużych rzek. Prowadzi przydenny tryb życia. Większość czasu spędza schowany pod kamieniami. bardzo czuły na zanieczyszczenie wody i spadki zawartości tlenu.

Opis

Osiąga 10-15(18) cm długości. Ciało krępe, lekko grzbietobrzusznie spłaszczone, zwężające się ku tyłowi, nagie (bez łusek). Szeroka duża głowa z dużym otworem gębowym w położeniu końcowym oraz wysoko osadzonymi oczami. Dwie płetwy grzbietowa, druga większa i dłuższa, szerokie płetwy piersiowe. Pęcherz pławny szczątkowy, przez co porusza się wyłącznie skokami.

Ubarwienie zmienne, w zależności od środowiska. Osobniki żyjące na jasnym podłożu mają ciało brązowawe, zaś na ciemnym podłożu może być nawet prawie czarny. Na wszystkich płetwach z wyjątkiem brzusznych występują ciemne paski. Płetwy brzuszne białe, pozbawione pasków.

Odżywianie

Żeruje o zmierzchu. Żywi się bezkręgowcami , głównie owadami i skorupiakami ^[3]. Zdobycz wyszukuje w szczelinach między kamieniami. Wbrew spotykanym w literaturze opiniom ikra i larwy innych ryb nie są podstawowym pokarmem głowacza białopłetwego. Informacje te dotyczą głowacza pręgopłetwego .

Rozród

Trze się w IV i V. Ikra jest zazwyczaj składana na spodniej stronie kamieni, czasem w jamkach na piaszczystym dnie. Samiec wynajduje wśród kamieni odpowiednie miejsce które samica dokładnie je oczyszcza. Jaja są stosunkowo duże (do 2 mm), samice strzeże jej, zapewniając stały dopływ świeżej natlenionej wody wachlowatymi ruchami płetw. Wylęg następuje po około 3 tygodniach.

Ciekawostki

W Niemczech i Austrii uznany za rybę roku 2006. Jego obecność wskazuje na dobrą jakość wody ( gatunek wskaźnikowy ).

Ochrona

Gatunek zagrożony w skali europejskiej (kat. LR/lc)^[4], ujęty w dyrektywie habitatowej UE. W Polsce objęty ścisłą ochroną . Gatunek umieszczony również w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt z kategorią NT.

Zobacz też

• gatunkowa ochrona zwierząt

Źródła

1. ↑ Cottus gobio w: Integrated Taxonomic Information System ( ang. )
2. ↑ Cottus gobio . Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) ( ang. )
3. ↑ Froese R., Pauly D.: Cottus gobio ( ang. ). W: FishBase version (07/2006) [on-line]. 2006. [dostęp 24-09-2006].
4. ↑ World Conservation Monitoring Centre: Cottus gobio ( ang. ). W: 2006 IUCN Red List of Threatened Species [on-line]. IUCN, 1996. [dostęp 24-09-2006].