Świątynia File widziana z wody

File – egipska wyspa na Nilu na wysokości I katarakty . W czasach starożytnych na wyspie znajdował się ośrodek kultu Izydy .

Historia świątyni

W starożytnym Egipcie wierzono, że pierwszym kawałkiem lądu, który wynurzył się z wód Chaosu , była właśnie wyspa File. Najstarsze odkryte na wyspie ruiny datowane są na IV wiek p.n.e. . W czasach Ptolemejskich i rzymskich na wyspie wybudowano wielką świątynię Izydy - mammisi , kaplice Ozyrysa i Horusa , świątynie Hathor , Imhotepa oraz kiosk (pawilon) Trajana i kaplicę Augusta . Budowę świątyni Izydy rozpoczął Nektanebo I , król XXX dynastii. W okresie rządów greckich i rzymskich świątynia została rozbudowana.

Układ świątyni

Do wnętrza świątyni prowadzi przejście pomiędzy dwoma pylonami o wysokości 18,0 m. Pylony ozdobione są reliefami ukazującymi króla Ptolemeusza XII zabijającego wrogów. Na dziedzińcu, po zachodniej jego stronie znajduje się mammisi z czasów Ptolemeusza Euergestesa II i Ptolemeusza XII. Za dziedzińcem, po przejściu przez drugi pylon o wysokości 22,0 m, dochodzi się do sali hypostylowej . Wewnątrz sanktuarium znajduje się otoczony kilkoma salami naos z kryptą. Położony nad brzegiem Nilu pawilon (kiosk) Trajana (z początku II wieku) to portyk o 14 kolumnach. Służył on jako miejsce wypoczynku podczas ceremonii kultowych. Budowla ta należy do najmniej zniszczonych. Zespół świątynny był ostatnim miejscem kultu wierzeń egipskich.

Przeniesienie świątyni

Wybudowanie Wysokiej Tamy w Asuanie spowodowało spiętrzenie wód Nilu. Skutkiem tego, wyspa przez około 9 miesięcy w roku jest zatopiona. Z tego powodu świątynia w znacznym stopniu uległa zniszczeniu. Przede wszystkim ucierpiała polichromia. Działania UNESCO doprowadziły do uratowania zabytku.

W 1970 r. rozpoczęto prace, które doprowadziły do przeniesienia i rekonstrukcji zespoły świątynnego Izydy na wyżej położonej wyspie Agilkia. Prace zakończono w 1980  r. W 1979 zabytki z wyspy File zostały wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO .

Świątynia Izydy w File	Pylony świątyni	Świątynia Izydy	Kiosk Trajana
Pierwszy pylon i kolumnada

Zobacz też

• architektura i rzeźba starożytnego Egiptu .