Guzy krwawicze odbytu

varices haemorrhoidales

ICD-10 I84 I84.0 Guzy krwawicze odbytu wewnętrzne zakrzepowe I84.1 Guzy krwawicze odbytu wewnętrzne z innymi powikłaniami I84.2 Guzy krwawicze odbytu wewnętrzne bez powikłań I84.3 Guzy krwawicze odbytu zewnętrzne zakrzepowe I84.4 Guzy krwawicze odbytu zewnętrzne z innymi powikłaniami I84.5 Guzy krwawicze odbytu zewnętrzne bez powikłań I84.6 Pozostałość skórna pochodzenia krwawiczego (odbytu lub odbytnicy) I84.7 Nieokreślone guzy krwawicze odbytu zakrzepowe I84.8 Nieokreślone guzy krwawicze odbytu z innymi powikłaniami I84.9 Nieokreślone guzy krwawicze odbytu bez powikłań

Wewnętrzne żylaki odbytu

Żylaki odbytu ( łac. varices haemorrhoidales; ang. hemorrhoids), hemoroidy, guzki krwawnicze – poszerzone, często nabrzmiałe żyły splotu odbytniczego .

Podział

Hemoroidy widziane w sigmoidoskopii .

Hemoroid

• żylaki odbytu wewnętrzne – znajdują się powyżej linii grzebieniastej , nie są widoczne na zewnątrz odbytnicy .
• żylaki odbytu zewnętrzne – znajdują się poniżej linii grzebieniastej, są pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim

W zależności od rozmiarów wyróżnia się 4 stopnie powiększenia guzków:

1. Powiększenie guzków bez ich wypadania na zewnątrz;
2. Guzki wypadają na zewnątrz w czasie wypróżniania się, lecz cofają się samoistnie;
3. Guzki wypadają w czasie wypróżnienia i muszą być odprowadzone ręcznie;
4. Guzki utrzymują się na zewnątrz, nie zmniejszają się i ulegają zakrzepicy.

Patogeneza

Hemoroidy są konsekwencją niewydolności żylnej, która może być spowodowana czynnikami genetycznymi oraz/lub stylem życia. Do czynników sprzyjających powstawaniu żylaków zalicza się:

• siedzący tryb życia
• zawodnicze biegi długodystansowe
• częste zaparcia
• częste biegunki
• ciąża
• nadciśnienie w żyle wrotnej

Objawy

• uczucie niecałkowitego wypróżnienia
• świąd i pieczenie w okolicach odbytu
• niewielkie krwawienia podczas oddawania stolca – krew w stolcu pochodząca z żylaków odbytu jest świeża, jasnoczerwona. Obecność częściowo strawionej, ciemnej (czarnej lub prawie czarnej) krwi wskazuje na inne, z reguły poważniejsze choroby.
• wypadanie żylaków, (objaw bardziej zaawansowanej choroby)
• ból, podrażnienie, dyskomfort w okolicach odbytu
• wysięk , śluz w odbycie

Leczenie

Żylaki we wczesnym stadium leczy się farmakologicznie, przy czym jest to wyłącznie leczenie objawowe. Pacjentom zaleca się również zmianę stylu życia, unikanie zaparć – przez zwiększenie podaży błonnika lub stosowanie łagodnych środków przeczyszczających , szczególnie zmiękczających i pęczniejących. Większe żylaki odbytu można usuwać operacyjnie. W leczeniu i zapobieganiu hemoroidom istotną rolę odgrywa higiena ^[1]. Zaleca się mycie okolic odbytu po każdym wypróżnieniu, używanie miękkiego papieru toaletowego oraz noszenie naturalnej, przewiewnej bielizny.

Leczenie objawowe

• Środki działające miejscowo (dostępne w postaci maści lub czopków )
  • łagodzące i ściągające
    • garbniki , głównie pochodzące z oczaru , kory dębu , kłącza pięciornika oraz: tanina , ichtiol , tlenek cynku , związki bizmutu
  • przeciwzapalne
    • kortykosterydy (w Polsce wydawane tylko z przepisu lekarza)
  • znieczulające
    • lidokaina , benzokaina
  • odkażające
  • inne
    • propolis , wyciąg z kasztanowca uszczelniający naczynia krwionośne, leki przeciwzakrzepowe, mentol łagodzący świąd, tran
• leki doustne
  • leki uszczelniające naczynia i poprawiające krążenie
    • diosmina , escyna , rutozyd , witamina C , wyciągi z ziół: kwiatostanu kasztanowca , ziela ruszczyka , ziela ruty
  • środki przeczyszczające
    • zawierające błonnik (pęczniejące środki przeczyszczające): np. babka płesznik , metyloceluloza , polikarbofil, błonnik pokarmowy, jabłka , otręby, płatki owsiane, pektyny, gumy roślinne (agar, sterkulina)
    • środki powlekające i zmiękczające: parafina płynna
    • osmotyczne środki przeczyszczające: sorbitol , laktikol, mannitol , laktoza , laktuloza

Operacyjne usunięcie żylaków

Metod jest wiele, najpopularniejsza to zabieg Milligana-Morgana. Wszystkie klasyczne metody operacyjne są bardzo bolesne i mało skuteczne. Wśród metod operacyjnych na największą uwagę zasługuje zabieg Morinagi polegający na odszukaniu specjalną sondą ultrasonograficzną naczyń doprowadzających krew do guzków krwawniczych i ich podkłucie. W zasadzie jest to jedyna "bezbolesna" metoda w tej grupie i jednocześnie bardzo skuteczna, jednak droga i mało dostępna.

Chirurgiczne metody małoinwazyjne

Metoda Barrona, tzw. "gumki" – bardzo popularna szczególnie w połączeniu z wymrażaniem lub fotokoagulacją. Sklerotyzacja naczyń tworzących guzki, wymrażanie, fotokoagulacja, fotokoagulacja laserowa, "Liga Sure", koagulacja bipolarna – to kolejne metody małoinwazyjne. Za najmniej inwazyjną uważa się koagulację jednobiegunową, znaną pod nazwą ULTROID w USA i HEMORON w Europie. Dwie ostatnie metody różnią się od siebie w nieistotnych szczegółach, obie są niezwykle skuteczne, tanie i coraz bardziej dostępne.

Przypisy

Przypisy

Zobacz też

• proktologia