Hendrik Antoon Lorentz (ur.
18 lipca
1853
w
Arnhem
, zm.
4 lutego
1928
w
Haarlemie
) – fizyk
holenderski
.
Urodził się w
Arnhem
jako syn Gerrita Frederika Lorentza i jego żony Geertruidy z Ginkelów. W
1870
rozpoczął studia na uniwersytecie w
Lejdzie
, które przerwał po dwóch latach, aby wrócić do Arnhem i podjąć pracę nauczyciela, jednocześnie pisząc pracę doktorską. Już w
1875
roku, w wieku 22 lat uzyskał doktorat za pracę udoskonalającą teorię
elektromagnetyzmu
Maxwella
. W 1878 został profesorem uniwersytetu w Lejdzie, obejmując nowo stworzoną katedrę fizyki teoretycznej. W
1912
roku zrezygnował z katedry, przyjmując stanowisko dyrektora Instytutu Teylera w
Haarlemie
. W dalszym ciągu jednak do końca życia prowadził wykłady na uniwersytecie.
Zapoczątkował teorię elektronową budowy materii, prowadził prace nad połączeniem w jedną całość zjawisk elektromagnetycznych i optycznych. Do najbardziej znanych osiągnięć należą
transformacja Lorentza
, teoria wyjaśniająca zjawisko dyspersji i
przewodnictwa elektrycznego
, wzór na skrócenie ciała sztywnego w ruchu (kontrakcja Lorentza-Fitzgeralda). Wyjaśnił teoretycznie zjawiska rozszczepienia linii widmowych w polu magnetycznym (
zjawisko Zeemana
). W
1902
otrzymał
nagrodę Nobla
z fizyki razem z
Pieterem Zeemanem
(swoim dawnym studentem). Oprócz fizyki teoretycznej, zajmował się też praktyką: w
1919
został wybrany przewodniczącym zespołu uczonych i inżynierów pracujących przy przegrodzeniu tamą zatoki Zuiderzee. Lorentz był uznawany za jednego z najwybitniejszych fizyków swojego okresu. Zmarł 4 lutego
1928
w
Haarlemie
.
Był członkiem brytyjskiego
Towarzystwa Królewskiego
(otrzymał od niego medale Rumforda i Copleya) i
Polskiej Akademii Umiejętności
.
W
1925
roku z okazji pięćdziesięciolecia doktoratu Lorentza Królewska Holenderska Akademia Sztuk i Nauk ustanowiła
medal jego imienia
. Ta nagroda naukowa z dziedziny
fizyki teoretycznej
przyznawana jest co cztery lata.
Zobacz też
Linki zewnętrzne