Herbert Bednorz (ur. 22 września 1908 w Gliwicach , zm. 12 kwietnia 1989 w Katowicach ) – polski duchowny katolicki , biskup katowicki , doktor nauk społecznych i prawa.

Urodzony 22 września 1908 r. w Gliwicach jako drugie dziecko spośród siedmiorga rodzeństwa w rodzinie Józefa i Anny z d. Ruda. Ojciec był ślusarzem w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w Gliwicach. Szkołę powszechną ukończył w Gliwicach, tam też wstąpił do gimnazjum klasycznego. W 1922 r. wraz rodziną przeniósł się na polską stronę Górnego Śląska i zamieszkał w Katowicach na terenie parafii mariackiej. W Katowicach kontynuował gimnazjum im. A. Mickiewicza.

Po złożeniu egzaminu maturalnego w 1927 r.( w obecnym III Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza w Katowicach ) wstąpił na Wydział Teologii UJ i do Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Święcenia kapłańskie przyjął 26 czerwca 1932 r. z rąk biskupa Stanisława Adamskiego . Pierwszą placówką duszpasterską była parafia św. Barbary w Chorzowie u boku przyszłego biskupa polowego ks. Gawliny . Po roku pracy duszpasterskiej został skierowany na specjalistyczne studia do Louvain .

Podjął studia na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu w Louvain, niebawem jednak przeniósł się do Instytutu Nauk Ekonomicznych na Uniwersytecie Paryskim . Tam 10 stycznia 1936 r. zdał egzamin doktorski z zakresu nauk społecznych i obronił pracę doktorską poświęconą doktrynie społecznej Lutra i Kalwina . Promotorem drugiej pracy doktorskiej z dziedziny prawa został prof. Villien, dziekan Wydziału Prawa na Uniwersytecie Paryskim . Dodatkowe studia uwieńczył drugim doktoratem poświęconym konkordatowi polskiemu z 1925 r.

W październiku 1937 r. po powrocie do kraju objął funkcję wikariusza w Brzezinach Śl. Okres okupacji przeżył na placówce duszpasterskiej w Brzezinach. Po zakończeniu wojny od 1946 r. kierował referatem duszpasterskim w Kurii. Na prośbę ks. prof. Aleksego Klawka , w roku akademickim 1949/1950 na wydz. teol. UJ. prowadził wykłady z teologii pastoralnej . W dniu 4 maja 1950 r. został wyniesiony do godności biskupiej i przydzielony ciężko choremu biskupowi Adamskiemu w charakterze koadiutora z prawem następstwa. Sakrę biskupią otrzymał w niedziele 24 grudnia 1950 r. z rąk biskupa Stanisława Adamskiego , współkonsekratorami byli biskup Teodor Kubina i biskup Juliusz Bieniek .

W listopadzie 1952 r. został uwięziony przez UB za przygotowanie akcji podpisów - petycją rodziców śląskich o przywrócenie katechizacji w szkole. Wraz z pozostałymi biskupami katowickimi został wydalony z diecezji. W latach 1952 - 1956 po krótkim pobycie w Krakowie mieszkał w Poznaniu , w domu prowincjalnym Sióstr Maryi. Po powrocie do Katowic w listopadzie 1956 r. przejął faktycznie rządy w diecezji.

Po ogłoszeniu przygotowań do soboru Watykańskiego II został wybrany na konsultora w Komisji ds. Laikatu i Środków Masowego Przekazu. Brał udział we wszystkich sesjach soborowych. Po zakończeniu soboru pełnił funkcje członka Posoborowej Komisji ds. Laikatu. Został wybrany członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy. W 1958 r. jego staraniem powołano do życia Ogólnopolski Sekretariat Duszpasterstwa Głuchoniemych z siedzibą w Katowicach.

Po śmierci bpa Adamskiego w dniu 12 listopada 1967 r. objął rządy w diecezji katowickiej jako jej czwarty biskup. Doprowadził do zwołania i pomyślnego zakończenia Synodu Diecezjalnego (1972-1976). Podczas swojej posługi położył szczególny nacisk na duszpasterstwo robotników, co zostało uwidocznione spektakularnymi pielgrzymkami robotników do Piekar Śląskich . Został mianowany Honorowym Górnikiem kopalni „Ziemowit” . W latach 1981-1985 był współprzewodniczącym Zespołu Roboczego ds. Wydawnictw i Czasopism Rządu PRL i Episkopatu Polski. Przeniósł siedzibę śląskiego seminarium duchownego z Krakowa do Katowic ( 3 listopada 1980 ).

23 kwietnia 1983 po ukończeniu 75 roku życia złożył rezygnację z biskupstwa katowickiego. 3 czerwca 1985 r. papież zamianował nowego biskupa katowickiego w osobie ks. dra Damiana Zimonia .

Zmarł 12 kwietnia 1989 . Został pochowany w krypcie Archikatedry Chrystusa Króla w Katowicach .

Jego imieniem nazwano w Katowicach jedną z ulic w dzielnicy Szopienice ( ulica Herberta Bednorza w Katowicach ).

Bibliografia

• J. Myszor, Historia diecezji katowickiej, Katowice 1999.
• J. Myszor (red.), Słownik biograficzny duchowieństwa (archi)diecezji katowickiej (1922 - 2008), s. 17 - 18.
• J. Myszor, Woźnica Franciszek (Wosnitza Franz), w: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL 1945 - 1989, pomordowani - więzieni - wygnani, t.I, Warszawa 2002, s. 8 - 11.

Poprzednik Jules Girard

Biskup tytularny Bulla Regia 1950 - 1967

Następca Pierre Martin Ngô-dinh-Thuc

Poprzednik Stanisław Adamski

Biskup katowicki 1967 - 1985

Następca Damian Zimoń