Hermes (
gr.
Ἑρμῆς) jest w
mitologii greckiej
jednym z 12
bogów olimpijskich
.
Bóg
kupców, wędrowców, wynalazców, złodziei i podróżujących. Posłaniec boży. Syn
Zeusa
i Tytanki
Mai
jest bratem
Dionizosa
,
Hefajstosa
,
Ateny
,
Afrodyty
,
Apolla
,
Artemidy
i innych. Urodził się w górach Kyllene w
Arkadii
, gdzie były główne ośrodki jego kultu. Hymn homerowy do Hermesa opowiada, że jako niemowlę ukradł
Apollinowi
stado krów, sprytnie myląc ślady. Następnie podarował bratu lirę z jelit cielęcych i skorupy żółwia, czym złagodził gniew Apollina. W zamian otrzymał jako oznakę władzy laskę herolda, zwaną
kaduceuszem
(kerykejonem), oplecioną dwoma wężami,(które zaprzyjazniły się kiedy Hermes rzucił między nie kerykejonem) uśmierzającą spory i kłótnie.
Na początku swojego pobytu na
Olimpie
okradł większość bogów. Został stamtąd wypędzony, ale bogom zaczęło go brakować, ponieważ miał w sobie tyle młodości i wdzięku, że
Olimp
zdawał się być bez niego pusty i smutny. Dzięki decyzji
Zeusa
powrócił na
Olimp
.
Odprowadzał zmarłych do
Hadesu
, zsyłał ludziom marzenia senne. Był wysłańcem i ambasadorem Zeusa, posłańcem i gońcem bogów z
Olimpu
.
Atrybutami
Hermesa są:
kaduceusz
, podróżny
kapelusz
ze skrzydłami - petasos. Jego atrybutem były też
sandały
ze skrzydłami, dzięki którym przemieszczał się z miejsca na miejsce.
Z Afrodytą miał dziecko o imieniu
Hermafrodyt
.
Z inną kobietą - nimfą rzeczną, spłodził
Pana
- dziwne stworzenie, o owłosionej skórze, koźlich nogach i rogach, capiej bródce i szpiczastych uszach. Jednak według niektórych podań ojcem Pana był
Zeus
.
Hermesowi przypisywano także wynalezienie pisma i liczb, ćwiczeń gimnastycznych (był więc również bóstwem opiekuńczym
palestry
). Jako że był patronem podróżnych, stawiano mu przy drogach pomniki zwane
hermami
, tj. słupy zwieńczone rzeźbą przedstawiającą głowę Hermesa.
Rzymianie utożsamiali go z
Merkurym
.
Zobacz też
