Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Hinajana

Hinajana

Hinajana - nazwa "hīnayāna" ( sanskr. हीनयान; chiń. xiaosheng 小乘, kor. sosŭng 소승, jap. shōjō, wiet. tiêu thu'a) oznacza Podrzędny Pojazd, Gorszy Wóz, Niższy Wóz (według Pali Text Society: hina = 1. gorszy, niższy, 2. pozbawiony), choć często tłumaczy się tę nazwę jako Mały Wóz. Termin ten został nadany kilku szkołom spośród wczesnych szkół buddyjskich przez ich oponentów ze szkoły mahāsaṃghika na II soborze w Vesali (lub Vaishali, Wajśali) za panowania króla Kalasoki około roku 386 p.n.e. .

Zgodnie z tekstami mahajany , istniało kilkanaście (różne źródła podają osiemnaście albo dwanaście) szkół określanych wspólnym mianem "hinajana". W buddyzmie tybetańskim przekazywane są nadal poglądy filozoficzne dwóch szkół hinajany: sautrāntika i wajbaszika . Obie wywodziły się z sarvāstivādy i nie były powiązane ze szkołą theravady . Wymieniane są obok szkół madhyamika i cittamatra (jogaczara) należących do mahajany .

Szkoły hinajany określało się również mianem śravakajana i pratjekabuddajana. Nazwa ta wywodziła się z ideału śravaka - kogoś kto pragnie własnego oświecenia, przeciwstawianego ideałowi bodhisattvy .

Nazwa hinajana współcześnie jest używana jako określenie podstawowego poziomu nauk buddyjskich przez tradycje mahajany. Nieprzerwany przekaz nauk dawnych szkół hinajany istnieje nadal m.in. w buddyzmie tybetańskim , który jest "buddyzmem Trzech Pojazdów": hinajany, mahajany i wadżrajany ", gdzie przekazy hinajany istnieją obok przekazów mahajany w trzech zbiorach kanonu Sutr, Vinaji, Abhidarmy zawartych w Kandziurze . Przekaz hinajany stanowi tam podstawę i rdzeń nauk buddyjskich oraz odniesienie dla nauk mahajany - więcej czytaj w artykule Hinajana w buddyzmie tybetańskim . Podobnie w pozostałych współczesnych tradycjach buddyjskich nauki związane z poziomem hinajany stanowią fundament dla charakterystycznych dla danej szkoły nauk i metod.

Zgodnie z postanowieniami zjazdu World Fellowship of Buddhists w Colombo ( Sri Lanka ) z 1950 roku oraz VI Synodu Buddyjskiego w Rangunie - nazwa "hinayana" w odniesieniu do szkół współczesnego buddyzmu nie powinna być używana. Natomiast jeżeli chodzi o styl nauczania współczesnych nauczycieli różnych tradycji niezwiązanych z theravadą , stosowanie terminu "hinajana" nie w odniesieniu do nauk szkoły therawady, lecz wobec śrawakajany i pratjekabuddajany jest bardzo pomocne, ponieważ nadaje kontekst naukom z poziomu bodhisattwajany.

Spis treści

Hinajana a współczesna szkoła therawada - nieporozumienia

Często mianem "hinajany" określa się, bądź to wszystkie szkoły w tradycji sthaviravada, bądź też współczesną szkołę theravada obecną głównie w Azji Południowo-Wschodniej. Jest to nazewnictwo niewłaściwe zarówno ze względów historycznych, jak też doktrynalnych. Poprawnie nazwa "hinajana" odnosi się obecnie do dwóch nadal istniejących przekazów nauk pochodzących ze szkół sthawirawada i sarwastiwada, które już nie istnieją jako autonomiczne tradycje.

Przekaz nauk szkoły sthawirawada kontynuowany jest obecnie w ramach współczesnej szkoły therawada. Natomiast przekaz szkoły sarwastiwada, która w średniowieczu cieszyła się popularnością w Kaszmirze , dotarł do Tybetu i funkcjonuje w ramach szkół buddyzmu tybetańskiego - chodzi tutaj o przekaz winaja , czyli klasztornej dyscypliny oraz o dwa systemy filozoficzne kojarzone ze szkołami sautrantika oraz wajbaszika , które w prostej linii wywodzą się z sarwastiwady i nie są nauczane w ramach szkoły therawada.

Całość nauk przekazywanych w ramach szkoły therawada wykracza poza klasyczne ramy hinajany, jak się ją rozumie według klasyfikacji mahajanistycznych. Można zauważyć, że w szkole therawady fundamentalne są nauki dotyczące Czterech Niezmierzoności (miłość, współczucie, współradość, bezstronność), które to stanowią istotną zasadę mahajanistycznej bodhiczitty , a fragmenty Metta Sutty wskazują na postawę bliską ideałowi bodhisattwy , który dąży do oświecenia z życzeniem przynoszenia pożytku wszystkim istotom:

(...) Niechaj wszystkie istoty które żyją; niedołężne, silne czy jakiekolwiek inne, długie czy duże, średnie, krótkie czy małe, widzialne i niewidzialne, żyjące daleko i tuż obok, narodzone czy mające przyjść na świat - niechaj wszystkie istoty będą szczęśliwe i mają się dobrze. Niech się nie umniejsza niczyjej wartości i bez powodu uważa kogoś za gorszego. Niech się nie sprawia przykrości innym będąc prowokowanym przez gniewne i awersyjne usposobienie.

Niczym matka troszcząca się o życie swojego jedynego syna, takie samo nastawienie należy rozwijać wobec wszystkich istot, bez wyróżniania. Rozwijaj pełną miłości dobroć względem wszystkich istot, bez rozróżniania, czy to w górze, czy u dołu, czy w środku, bez przeszkód, nienawiści, czy wrogości. (...)

— Metta Sutta

W szkole therawady mówi się o czterech rodzajach motywacji towarzyszącej praktyce. W rosnącej kolejności są to następujące postawy: (1) ani dla własnego pożytku, ani dla pożytku innych, (2) dla pożytku innych, ale nie dla własnego pożytku, (3) dla własnego pożytku, ale nie dla pożytku innych, (4) dla własnego pożytku i dla pożytku innych. Ta ostatnia motywacja jest tożsama z mahajanistyczną postawą bodhisattwy.

Wybitny specjalista w dziedzinie filozofii buddyjskiej i konfucjańskiej, pochodzący z Austrii profesor Volker Zotz (Uniwersytet Wiedeński, Ryukoku University, Otani University, Uniwersytet w Luksemburgu) zauważa, że "dzisiejsza therawada wchłonęła pewne elementy mahajany"[1].

Niemiecki buddolog Manfred Seegers (Karmapa International Buddhist Institute) napisał: "(...) pojęcia Therawada i Hinajana nie pokrywają się, ponieważ treści Therawady są w dużym stopniu tożsame z Mahajaną. Różnica polega tu głównie na charakterze samej praktyki."[2].

Lama Ole Nydahl podkreślił: "Jeżeli chodzi o nauki Małej Drogi (hinajany), czy też ślubowania mnichów i mniszek, służą one odnoszeniu pożytku dla samego siebie. Natomiast therawada jako określenie wspólne dla wszystkich południowych buddyjskich szkół, a nie jako przeciwieństwo Wielkiej Drogi ( mahajany ), w którym to znaczeniu używa tego terminu większość tybetańskich uczonych, zawiera, o ile wiem, również pojęcie współczucia"[3].

Nieporozumienie związane z myleniem szkoły therawady z poziomem nauk hinajany próbował również wyjaśnić XIV Szamar Rinpocze , znamienity lama z tybetańskiej szkoły karma kagyu : "Nie mówimy, że buddyści ze Śri Lanki, Birmy i Tajlandii praktykują gorszą ścieżkę. W buddyzmie istnieją pewne praktyki zwane śrawakajana, pratjekabuddajana i bodhisattwajana. One mogą istnieć wszędzie. Nie twierdzimy, że buddyzm w waszym kraju istnieje tylko na tej najniższej ścieżce."[4]

Przypisy

  1. "Historia filozofii buddyjskiej", WAM, Kraków, 2007
  2. "Medytacja", HUNG, Opole, 2009
  3. Wywiad "Gorący Tron", magazyn "Diamentowa Droga", nr 17
  4. Z wykładu Szamara Rinpocze "Trzy ścieżki: śrawakajana, pratjekabuddajana, bodhisattwajana", czerwiec 1987, Instytut Kamalashila, Niemcy.

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Hinajana":

Buddyzm ...

Buddyzm tybetański ...

Kontemplacja (buddyzm) ...

Sutra Serca ...

Portal:Buddyzm ...

Chan (religia) ...

Mahajana ...

Hinajana Hinajana - nazwa "hīnayāna" ( sanskr. हीनयान; chiń. xiaosheng 小乘, kor. sosŭng 소승, ...

Klasztor buddyjski ...

Tantry Jogi Najwyższej ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Hinajana":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie