Holenderska Kompania Zachodnioindyjska (
niderl.
West-Indische Compagnie, WIC) –
holenderska
kompania powstała
3 czerwca
1621
roku z nadania
monopolu
handlowego
przez
Republikę Zjednoczonych Prowincji
.
We wczesnym okresie
kolonizacji
Ameryk
wyprawy odkrywcze były całkowicie prywatnymi inwestycjami finansowymi. W zamian za ryzyko inwestorzy otrzymywali od
monarchy
(lub lokalnych władz) prawo do monopolu na handel z nowo odkrytymi ziemiami. Podobnie było w przypadku Kompanii Zachodnioindyjskiej.
Kompania miała szerokie uprawnienia, oprócz floty miała własną armię, mogła prowadzić wojny i zawierać traktaty pokojowe. Zajmowała się żeglugą i handlem głównie w Amerykach (łącznie z obszarem Pacyfiku) i zachodniej
Afryce
(od
zwrotnika Raka
do
Przylądka Dobrej Nadziei
). Zamysłem utworzenia takiej kompanii było wyeliminowanie wzajemnej konkurencji między wieloma już utworzonymi holenderskimi placówkami handlowymi. Miała ona duże znaczenie w holenderskiej kolonizacji Ameryk.
Kompania Zachodnioindyjska wzorowana była na innej holenderskiej organizacji handlowej –
Kompanii Wschodnioindyjskiej
. Różnicą było to, że nie mogła podejmować działań militarnych bez aprobaty rządu Republiki Zjednoczonych Prowincji. Podobnie jak Kompania Wschodnioindyjska była podzielona na 5 oddziałów (kamers):
Amsterdam
,
Middelburg
,
Rotterdam
, Hoorn i Groningen. W zarządzie kompanii zasiadało 19 członków.
Początki Kompanii Zachodnioindyjskiej były pomyślne. Utworzyła ona wiele nowych faktorii i kolonii. Do najważniejszych należały: Nowe Niderlandy (wraz z miastem Nowy Amsterdam – późniejszy
Nowy Jork
), Nowa Holandia (dzisiejsza
Australia
),
Gujana Holenderska
,
Antyle Holenderskie
i szereg innych wysepek na Karaibach. Główną siedzibą Kompanii na Karaibach była wyspa Curacao.
W roku 1628 nadszedł sukces w uprawianym także przez Kompanię korsarstwie, kiedy Piet Hein zdobył hiszpańską srebrną flotę.
Handel odbywał się futrami (z Ameryki Północnej), cukrem (z Ameryki Południowej), a z Afryki pochodziły: złoto, kość słoniowa i niewolnicy, wykorzystywani do pracy na plantacjach Gujany Holenderskiej, czy Antyli Holenderskich.
Później nadeszły lata niepowodzeń, utraty kolonii, faktorii, wypierania przez rywalizujące państwa. Ostatecznie Kompania zakończyła działalność w roku
1674
, a na jej miejsce powstała nowa. Nadal kondycja jej była zła i została ona przejęta przez rząd holenderski w roku
1791
, a w
1794
zlikwidowana.
Zewnętrzne linki
Zobacz też
