Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Howard Phillips Lovecraft

Howard Phillips Lovecraft

Howard Phillips Lovecraft

Ilustracja przedstawiająca Lovecrafta pośród potworów z mitologii Cthulhu.
Imiona i nazwiskoHoward Phillips Lovecraft
Data i miejsce urodzenia 20 sierpnia 1890
Providence , Rhode Island
Data i miejsce śmierci 15 marca 1937
Providence , Rhode Island
Narodowość Amerykanin
Dziedzina sztuki literatura
Styl horror , fantasy
Ważne dzieła Mitologia Cthulhu

Howard Phillips Lovecraft (ur. 20 sierpnia 1890 w Providence , zm. 15 marca 1937 w Providence ) – pisarz amerykański, autor fantasy i opowieści grozy (weird fiction), składających się na tzw. mitologię Cthulhu . Jest jednym z prekursorów science fiction (fantastyki naukowej), opowiadania utrzymane w tej konwencji wprowadzają znaczną część istot znanych z jego mitologii.

Spis treści

Biografia

Lovecraft praktycznie całe życie spędził w rodzinnym Providence w stanie Rhode Island . Od początku był samotnikiem, spędzał czas w domu, czasami wychodząc na nocne spacery – stąd też nazywano go często Samotnikiem z Providence. Bardzo wcześnie zaczął się rozwijać – nauczył się czytać w wieku trzech lat, pisać – w wieku pięciu lat. Początkowo interesował się Baśniami tysiąca i jednej nocy (to prawdopodobnie pod ich wpływem stworzył postać Abdula al-Hazreda ), by przejść do opowieści grozy a szczególnie do twórczości Edgara Allana Poe , które szczególnie podziwiał. Był też samoukiem – szczególnie interesował się astronomią. Kłopoty zdrowotne (prawdopodobnie spowodowane depresją) przyczyniły się do porzucenia przez niego szkoły średniej. Wiązało się to z załamaniem nerwowym matki, która ciężko przeżyła śmierć męża i zapaść finansową. Nie udało mu się też dostać na Uniwersytet Browna . Ratunkiem dla Lovecrafta okazała się korespondencja z magazynami literackimi. Howard Phillips został zauważony i pisma zaczęły przyjmować jego opowiadania.

Howard Phillips Lovecraft wraz z żoną – Sonią Haft Green.
Na ufundowanym przez fanów nagrobku Lovecrafta widnieje napis: I am Providence (Jestem Opatrznością). Drugim znaczeniem jest Jam jest Providence – w odniesieniu do miasta; podkreśla wpływ pisarza na miejsce, w którym tworzył

21 maja 1921 r. zmarła jego matka, co było ciężkim ciosem dla pisarza. Jednak wkrótce na konferencji dziennikarzy-amatorów w Bostonie poznał starszą o siedem lat Sonię Haft Green, z którą ożenił się w roku 1924 mimo nieprzychylnego stanowiska jego ciotek. Wtedy też przeniósł się do Nowego Jorku. Nawiązał współpracę z magazynem Weird Tales , ale nie zgodził się objąć stanowiska redaktora naczelnego. Kłopoty zaczęły się wraz z problemami finansowymi jego żony, która w ich następstwie podupadła na zdrowiu. Sam Lovecraft bezskutecznie szukał pracy. Ostatecznie Sonia musiała przenieść się do Cleveland a Howard Phillips zmienił mieszkanie na mniejsze w dzielnicy Red Hook niedaleko Brooklynu . Jednak czuł się tam bardzo źle i wrócił do Providence . Małżeństwa nie udało się uratować i w roku 1929 nastąpił rozwód.

Od powrotu do rodzinnego miasta zaczął się właściwie najlepszy okres w twórczości pisarza, powstały wtedy najbardziej znane dzieła. Pomimo dobrej passy twórczej, stan finansów Lovecrafta ulegał ciągłemu pogorszeniu, musiał zmieniać mieszkania na mniejsze. Kolejnym tragicznym wydarzeniem jakie go spotkało była samobójcza śmierć jego przyjaciela Roberta E. Howarda . W roku 1936 wykryto u Lovecrafta raka jelita i objawy niedożywienia. Niestety, na leczenie było już za późno. Długo zmagał się z bólem, ostatecznie w 1937 r. trafił do szpitala i zmarł po pięciu dniach. Został pochowany 18 marca na cmentarzu Swan Point.

Obok pisania fantastyki Lovecraft zajmował się też publicystyką. Poglądy polityczne pisarza były bardzo wyraziste. Był on rasistą , autorytarystą i ateistą . Uważał kulturę anglosaską za najwyższą w świecie, do innych odnosił się z pogardą. Pod koniec życia złagodził jednak swoje poglądy pod wpływem odbytych podróży, podczas których poznał ludzi reprezentujących różne kultury. [1]

Twórczość

Opowiadania

Przeważająca większość twórczości Lovecrafta odnosi się do stworzonej przez niego " mitologii Cthulhu " (termin ten wprowadził już po jego śmierci pisarz August Derleth ) – panteonu niewyobrażalnych bóstw z innych światów . Sam Lovecraft mówił o kosmicznym horrorze – w którym strach wykracza poza racjonalne czynniki, gdy człowiek spotyka się z rzeczami, których nie jest w stanie objąć umysłem. Powracającym motywem jest bluźniercza księga Necronomicon napisana przez szalonego Araba Abdula Alhazreda (prawdopodobnie jest to pseudonim , który Lovecraft sam sobie nadał w młodości). Zawarte są tam tajemnice o pradawnych bóstwach, które kiedyś rządziły Ziemią i teraz czekają na moment, aby wrócić. Jednym z Wielkich Przedwiecznych jest Cthulhu – bóstwo śpiące na dnie oceanu.

Akcja opowiadań dzieje się zazwyczaj w Nowej Anglii – północno-wschodnim krańcu Stanów Zjednoczonych , który u Lovecrafta jest miejscem wciąż dzikim i niezbadanym, przesiąkniętym tajemnicą i domem dla pradawnych kultów, których nie zniszczyły procesy czarownic. Pełno jest opisów wiktoriańskich , niszczejących domów w starych dzielnicach Providence i niezamieszkanych wzgórz za miastem. Lovecraft stworzył fikcyjne miasto w stanie MassachusettsArkham , gdzie na Uniwersytecie Miskatonic snuje się wiele szalonych, nowych teorii.

Listy

Lovecraft oprócz opowiadań pisał wiele listów, prowadził korespondencję z grupą przyjaciół, którzy dzielili się własnymi pomysłami na nowe utwory rozszerzające "mitologię Cthulhu" i oceniali je, lub po prostu dyskutowali o sprawach bieżących. Ocenia się, że od roku 1912 do śmierci napisał około 87 000 listów. Zebrana korespondencja Lovecrafta została wydana przez kilka wydawnictw w Stanach Zjednoczonych .

Prace krytyczne

Lovecraft pisał też dużo prac krytycznych, z których najbardziej znaną jest Nadnaturalny horror w literaturze. Pisarz zawarł tam charakterystykę i historię powieści grozy w literaturze angielskiej i amerykańskiej.

Wpływ na kulturę

Literatura

Drogą korespondencyjną Lovecraft utrzymywał kontakt z wieloma pisarzami i pomagał młodym talentom, którzy rozwijali mitologię Cthulhu . Wśród nich można wymienić wielkiego przyjaciela Lovecrafta, Roberta E. Howarda , Augusta Derletha , Fritza Leibera , Roberta Blocha i Donalda Wandrei. W dalszym ciągu mity Cthulhu inspirują pisarzy i ciągle pojawiają się nowe utwory rozwijające pomysły Samotnika z Providence.

Po jego śmierci popularyzacją jego twórczości zajął się jego przyjaciel, August Derleth , który założył wydawnictwo Arkham House, zebrał i miejscami uzupełniał utwory swojego mistrza. Istnieją też inne wydawnictwa koncentrujące się na jego twórczości – jak np. Necronomicon Press.

Niektóre z opowiadań Lovecrafta miały być tłumaczone na język polski już w latach 30. XX wieku przez nieznanego autora podpisującego się pseudonimem Żalny (patrz: Stefan Grabiński ). Wspomina o tym Antoni Słonimski w swoich felietonach.

Lovecrafta uważa się za twórcę horroru science-fiction (przez współczesnych zwanego horrorem kosmicznym), gdzie zamiast wampirów, strzyg czy innych potworów czytelnika straszyły istoty z innych wymiarów (Zew Cthulhu) czy efekty doświadczeń szalonych naukowców (Reanimator).

W powieści La llave del abismo José Carlos Somoza ukazuje świat, w którym dzieła Lovecrafta pełnią rolę Biblii.

Do postaci Cthulhu nawiązał także Andrzej Pilipiuk w opowiadaniu Jakub na tropach yeti.

Film

Nakręcono kilka ekranizacji opowiadań Lovecrafta, ale większość z nich jest mało znana. W Stanach Zjednoczonych powstała gra fabularna Zew Cthulhu , popularna również w Polsce.

Muzyka

Zespół metalowy Metallica umieściła na swej płycie Ride the Lightning instrumentalny utwór pt. " The Call of Ktulu ", ilustrujący opowiadanie Zew Cthulhu i utwory nawiązujące do tej tematyki: "Trapped Under Ice" (również z Ride The Lightning), a także "The Thing That Should Not Be" oraz " Orion " z płyty Master of Puppets . Również Cradle of Filth nagrali dwa utwory nawiązujące do mitologii Cthulhu – "Cthulhu Dawn" z Midian i "Mother of Abominations" z Nymphetamine .

Iron Maiden , zespół heavymetalowy umieścił na okładce płyty Live After Death słynny cytat z prozy Lovecrafta. Jego twórczością inspirowały się rówież doom metalowe grupy Thergothon i Colosseum.

Grecki zespół Septic Flesh nagrał piosenkę "Lovecraft's Death". Również duński heavy metalowy zespół Mercyful Fate odniósł się do Lovecrafta. Na płycie "Time" został nagrany utwór "The Mad Arab" opowiadający o Abdul Al Hazred, a na płycie "Into The Unknown" "Kutulu (The Mad Arab Pt. II)". Pierwszy opisuje wizje Araba, a drugi samo pojawienie się Kutulu. W późnych latach 60 popularność zyskał zespół grający rocka psychodelicznego , H.P. Lovecraft z Chicago , który przyjął nazwę po pisarzu.

W Polsce, obok Vadera , również takie zespoły jak Empheris oraz Hellish odwołują się do twórczości Lovecrafta w swoich utworach "Lovecraft" (Empheris) oraz "The Call Of Azathoth" (Hellish).

Gry komputerowe

Gry komputerowe również odwoływały się do dorobku Lovecrafta, bezpośrednio lub nie wprost. Z pierwszej grupy można wymienić Necronomicon: The Gateway to Beyond, Prisoner of Ice, Shadow of the Comet, Call of Cthulhu: Dark Corners of the Earth . Do drugiego przypadku można natomiast zaliczyć gry: Quake , Blood oraz Penumbra Overture i Penumbra Black Plague[2].

Gry planszowe

W świecie mitologii Cthulhu osadzona jest znana na świecie planszowa gra kooperacyjna Arkham Horror, gdzie gracze wspólnymi siłami walczą z potworami przybywającymi do tytułowego miasteczka i starają się zapobiec pojawieniu się jednego z Przedwiecznych (lub stoczyć z nim rozstrzygającą walkę, jeśli do tego pojawienia jednak dojdzie). Gra doczekała się licznych dodatków i cieszy się na świecie dużą popularnością wśród miłośników planszówek. W 2009 r., nakładem wydawnictwa Galakta, ukazała się polska edycja gry. Polski tytuł – Horror w Arkham. Natomiast w 2008 roku ukazała się gra Die Sterne Stehen Richtig humorystycznie podchodząca do mitologii Cthulhu.

Gry karciane

Na podstawie mitologii Cthulhu została stworzona kolekcjonerska gra karciana Mythos CCG przez firmę Chaosium, następnie zaś Call of Cthulhu CCG wydawana przez Fantasy Flight Games, która z czasem zmieniła formułę i przekształciła się w Call of Cthulhu LCG.

Komiks

W polskim komiksie do twórczości Lovecrafta odwołuje się m.in. w sposób humorystyczny komiks Jana Platy-Przechlewskiego Wampiurs Wars . W komiksie światowym twórczość Lovecrafta była inspiracją np. dla Mike'a Mignoli twórcy komiksów o Hellboyu . Mignola napisał też inspirując się Zagładą Sarnath komiks z cyklu Elseworlds pod tytułem Zagłada Gotham, w którym w rzeczywistości z powieści Lovecrafta osadzony zostaje Batman .

Necronomicon

Wymyślona przez Lovecrafta i powracająca często w jego pracach bluźniercza księga o tytule Necronomicon przez długi czas była przez wielu uznawana za prawdziwą. Nawet w listach do znajomych pisarzy Lovecraft starał się nie negować tego mitu. W ten sposób wytwarzał wokół swojej osoby i twórczości aurę tajemnicy, która czyniła jego opowiadania ciekawszymi. Pogłoskom jednak sam położył kres, w jednym z listów przyznając się do tego, jak naprawdę powstał Necronomicon. Powstało wiele drukowanych wersji Necronomiconu, część napisana przez znanych twórców, część przez fanów twórczości H. P. Lovecrafta.

Motyw Necronomiconu w popkulturze jest często wykorzystywany do dziś w filmie, muzyce i literaturze.

Dorobek artystyczny

(tylko najważniejsze pozycje)

Powieści

  • Przypadek Charlesa Dextera Warda (The Case of Charles Dexter Ward)
  • Zagłada Sarnath (The Doom That Came to Sarnath, 1919 )
  • W Górach Szaleństwa (At the Mountains of Madness, 1931 )
  • W poszukiwaniu nieznanego Kadath (The Quest of Unknown Kadath) – mikropowieść
  • Czyhający w progu (The Lurker at the Threshold) – Howard Phillips Lovecraft i August Derleth

Opowiadania

Zbiór Zew Cthulhu – Wyd. Czytelnik, Warszawa 1983 r.[3]

  • Zew Cthulhu (The Call of Cthulhu, 1926 )
  • Widmo nad Innsmouth (The Shadow over Innsmouth)
  • Kolor z przestworzy (The Colour Out of Space)
  • Szepczący w ciemności (The Whisperer in the Darkness)
  • Duch ciemnośći (The Ghost of the Darkness)
  • Koszmar w Dunwich (The Dunwich Horror)
  • Muzyka Ericha Zanna (The Music of Erich Zann)

Zbiór Coś na progu – Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 1999 r.

  • Ogar (The Hound)
  • Piekielna ilustracja (The Picture in the House)
  • Coś na progu (The Thing on the Doorstep)
  • W grobowcu (In the Vault)
  • Świątynia (The Temple)
  • Przyczajona groza (The Lurking Fear)
  • Grobowiec (The Tomb)
  • Przybysz (The Outsider)
  • Przeklęty dom (The Shunned House)
  • Zimno (Cool Air)
  • On (He)
  • Sny w domu wiedźmy (The Dreams in the Witch House)

Zbiór W górach szaleństwa - Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań , 1999 , :

  • Uwięziony wśród faraonów (Imprisoned with the Pharaohs)
  • Zapomniane miasto (The Nameless City)
  • W murach Eryksu (In The Walls of Eryx)
  • Cień spoza czasu (The Shadow out of Time)
  • Pełzający Chaos (The Crawling Chaos)
  • W górach szaleństwa (At the Mountains of Madness)

Inne zbiory:

  • Model Pickmana (Pickman's Model, 1927 )
  • Reanimator (Herbert West – Reanimator)
  • Szczury w murach (The Rats in the Walls)
  • Dagon (Dagon)
  • Elektryczny Kat
  • Droga do szaleństwa (The Transition of H.P. Lovecraft: The Road to Madness)

Wiersze

  • Grzyby z Yuggoth (Fungi from Yuggoth)

Dostępność w Polsce

Pierwszym wydaniem opowiadań Lovecrafta w Polsce był zbiór Zew Cthulhu nakładem Czytelnika w 1983 r. Przetłumaczony przez Ryszardę Grzybowską zawierał wybór najistotniejszych utworów. Nowe wydanie tego zbioru pojawiło się w 2004 roku (wydawnictwo C&T). Na początku lat 90. XX wieku wyszły trudno obecnie dostępne książki wydawnictw: As-Editor i S.R. Obecnie, wraz z nowymi pozycjami wydawnictw: Zysk i S-ka i Copernicus Corporation , dużo łatwiej jest kupić książkę tego pisarza.

Wybrane filmy nakręcone na podstawie twórczości Lovecrafta

  • 1963 Nawiedzony pałac (The Haunted Palace) (reż. Roger Corman)
  • 1965 Giń Stworze, Giń! (aka Przeklęty dom) (Die, Monster, Die!) (reż. Daniel Haller)
  • 1968 Curse of the Crimson Altar (reż. Vernon Sewell)
  • 1970 Horror w Dunwich (The Dunwich Horror) (reż. Daniel Haller)
  • 1985 Reanimator (Re-Animator) (reż. Stuart Gordon)
  • 1986 Zza światów (From Beyond) (reż. Stuart Gordon)
  • 1987 Klątwa (The Curse) (reż. David Keith )
  • 1988 Nienazwane (The Unnamable) (reż. Jean-Paul Ouelette)
  • 1992 Wskrzeszony (The Ressurected) (reż. Dan O'Bannon )
  • 1994 Necronomicon (reż. Christophe Gans, Brian Yuzna, Shusuke Kaneko)
  • 1994 Przyczajona groza (aka Pełzający strach) (Lurking Fear) (reż. Courtneyn Joyner)
  • 1995 Potwór na zamku (Castle Freak) (reż. Stuart Gordon)
  • 1999 Cool Air (reż. Bryan Moore)
  • 2001 Nyarlathotep (film krótkometrażowy) (reż. Cristian Matzke)
  • 2001 Dagon (reż. Stuart Gordon)
  • 2003 The Dream-Quest of Unknown Kadath (reż. Edward Martin)
  • 2005 Zew Cthulhu (Call of Cthulhu) (reż. Andrew Leman)
  • 2005 Mistrzowie horroru (Masters of Horror) (odcinek Koszmar w domu wiedźmy) (Dreams in the Witch House) (reż. Stuart Gordon)
  • 2006 Poza murem snu (Beyond the Wall of Sleep) (reż. Barret J. Leigh, Thom Mauer)
  • 2007 Cthulhu (reż. Dan Gildark)

Linki zewnętrzne

Przypisy


Inne hasła zawierające informacje o "Howard Phillips Lovecraft":

XVI wiek ...

Sejm grodzieński (1793) ...

Nowa Anglia filmowej. M.in. do filmu " Rocky " John Herbert Higgins – pływak, działacz sportowy, rekordzista świata Howard Phillips Lovecraft – pisarz Vermont Chester Arthur – 21 prezydent Stanów Zjednoczonych Calvin ...

Ekranizacje dzieł Williama Szekspira ...

John Dryden ...

1977 ...

1908 ...

1932 ...

1925 ...

1962 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Howard Phillips Lovecraft":

Oxbridge czyli Oxford i Cambridge (plansza 23) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie