Bitwa pod Dyrrachium Wojna optymatów z popularami 49 p.n.e. - 45 p.n.e. Wojny domowe Rzymu 88 p.n.e. - 31 p.n.e.
Lokalizacja Durrës (Dyrrachium)
Data	10 lipca 48 p.n.e.
Miejsce	Dyrrachium (obecnie Durrës) Albania
Wynik	zwycięstwo Optymatów
Terytorium	Albania
Strony konfliktu Optymaci Popularzy Dowódcy Gnejusz Pompejusz Juliusz Cezar Siły 45 000 25 000 - 35 000 Straty nieznane 1000

Bitwa pod Dyrrachium miała miejsce 10 lipca 48 p.n.e. podczas wojny domowej Juliusza Cezara 49 p.n.e. - 45 p.n.e..

W Hiszpanii Cezar pokonał armie Pompejusza , jednak jego podkomendnym walczącym w Afryce i nad Adriatykiem wiodło się znacznie gorzej. Cezar postanowił więc zaatakować Pompejusza bezpośrednio, i wziąwszy ze sobą 15000 żołnierzy (w tym Legio IX Hispana i Legio IV Macedonica) ruszył z Hiszpanii do Brundisium w Italii , następnie przebył Adriatyk i 4 stycznia 48 p.n.e. wylądował w Epirze , zajmując twierdze Oricum i Apollonia. Idąc na północ w kierunku Dyrrachium , natknął się na obwarowaną armię Pompejusza , liczącą 45000 żołnierzy. Pompejusz , od chwili, gdy jego flota kontrolowała Adriatyk, nie widział powodu, by ryzykować starcie.

Wiosną 48 p.n.e. odciętej od źródeł zaopatrzenia armii Cezara zagroził głód. Nie zmieniły tej sytuacji posiłki przybyłe pod wodzą Marka Antoniusza , zwiększające liczebność armii Cezara do 25-35 tys. żołnierzy.^[1]

Nie mogąc już dłużej czekać Cezar postanowił stoczyć bitwę i zniszczyć armię Pompejusza . Gdy Pompejuszowi udało się zrobić wyrwę na prawym skrzydle Cezara , morale wojsk Cezara podupadło, co doprowadziło do masowej ucieczki z pola bitwy, i to pomimo osobistych wysiłków Cezara , by powstrzymać panikę. Zamiast ruszyć w pościg i całkowicie zmieść armię Cezara , Pompejusz wydał rozkaz wstrzymania ataku, sądząc, że armia Cezara , w znacznej części złożona z weteranów, nie mogłaby ulec panice. Doszedł zatem do wniosku, że panika była pozorowana i Cezar chciał w ten sposób wciągnąć go w pułapkę. Nie była to jednak prawda, a Cezar , szczęśliwy że przeżył, powiedział, "Dziś zwycięstwo było po stronie nieprzyjaciół, ale żaden z nich nie odniósł z tego korzyści". Cezar (stracił w bitwie 1000 żołnierzy) wycofał się do Tesalii . Pompejusz , gdy zorientował się w swej pomyłce, ruszył za nim. W miesiąc później doszło do bitwy pod Farsalos , gdzie Cezar , który pod Dyrrachium cudem uniknął katastrofy, odniósł nad ścigającym go Pompejuszem znakomite zwycięstwo.

Uwagi

1. ↑ W infoboksie opisu bitwy w angielskiej wikipedii podano, że Cezar pod Dyrrachium miał 15000 żołnierzy. W tym samym tekście jest napisane, że Cezar wraz z 15000 żołnierzy wylądował w Epirze, a później wzmocnił go Marek Antoniusz . Zatem po dostarczeniu posiłków przez Marka Antoniusza armia Cezara powinna mieć więcej niż początkowe 15000 żołnierzy. W bitwie pod Dyrrachium Cezar stracił 1000 żołnierzy, a miesiąc później pod Farsalos miał mieć 24-34 tys. żołnierzy. Czyli pod Dyrrachium powinien mieć 25-35 tys. żołnierzy