Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych (skrót. OZPL,
chiń. upr.
: 全国人民代表大会,
chiń. trad.
: 全國人民代表大會; skrót:人大;
Pinyin
: Quánguó Rénmín Dàibiǎo Dàhuì) – parlament
Chińskiej Republiki Ludowej
.
Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych zostało utworzone w
1954
roku.
Zgodnie z konstytucją ChRL stanowi najwyższy organ władzy państwowej. Działalność OZPL nie podlega kontroli żadnego innego organu. Powierzone mu jest nawet czuwanie nad przestrzeganiem postanowień konstytucji. De facto OZPL podlega jednak kontroli Stałego Komitetu Biura Politycznego
KPCh
.
Członkowie wybierani są na pięcioletnią kadencję w wyborach bezpośrednich w prowincjach, regionach autonomicznych i miastach wydzielonych, które w świetle ustawy powinny posiadać w OZPL "odpowiednią liczbę" reprezentantów. Liczba deputowanych nie została ustawowo określona, jednak nie może przekraczać 3000. O podziale mandatów decyduje Stały Komitet OZPL. Nie dotyczy to jedynie deputowanych z
Hongkongu
i
Makau
. Ustawowo każdej z
mniejszości narodowych
przysługuje co najmniej 1 mandat.
Deputowani tworzą frakcje wedle regionów, w których zostali wybrani. Zasada ta nie dotyczy reprezentantów
Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej
.
Kadencja OZPL trwa 5 lat, jednak w nadzwyczajnych okolicznościach może być przedłużona decyzją 2/3 członków.
Członkom OZPL przysługuje immunitet materialny.
Sesje zwykłe OZPL odbywają się raz w roku. Odbywają się zazwyczaj wiosną i trwają około dwóch tygodni. Na wniosek Komitetu Stałego lub przynajmniej 1/5 deputowanych mogą odbyć się sesje nadzwyczajne.
Pomiędzy sesjami spotykają się członkowie
Stałego Komitetu OZPL
, który liczy 176 członków wybieranych przez Zgromadzenie. Podobnie jak w OZPL, muszą się znajdować w nim reprezentanci mniejszości. Komitet Stały odpowiada przed OZPL i ma obowiązek składać mu sprawozdania ze swojej działalności. Komitet Stały zbiera się średnio co 2 miesiące.
Pracami OZPL kieruje prezydium, wybierane jednorazowo podczas każdej sesji.
W OZPL działa sześć stałych komisji: Mniejszości Narodowych; Prawna; Finansów i Gospodarki; Edukacji, Nauki, Kultury i Zdrowia; Spraw Zagranicznych; Chińskiej Diaspory. Mogą być powołane również dodatkowe komisje oraz komisje śledcze.
Kompetencje OZPL obejmują:
- uchwalanie i zmianę konstytucji
- ustawy z zakresu prawa karnego, cywilnego i innych
- zatwierdzanie budżetu i planów rozwoju społeczno-gospodarczego
- wybór i odwoływanie najwyższych osób w państwie
- funkcje kontrolne
- ustanawianie jednostek podziału administracyjnego i ich ustroju
- podejmowanie decyzji o wojnie i pokoju
Kompetencje OZPL nie są do końca sprecyzowane (nie ma ono kontroli jedynie nad przewodniczącym ChRL), co stwarza pole do licznych sporów.
Siedzibą OZPL jest budynek
Wielkiej Hali Ludowej
na zachodniej ścianie
Placu Tian'anmen
w
Pekinie
.
Bibliografia
J.Rowiński, W.Jakóbiec, System konstytucyjny Chińskiej Republiki Ludowej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2006, .
