Obraz mikroskopowy jajowodu, widoczne fałdy jajowodowe
Schemat żeńskiego układu płciowego
Jajowód (
łac.
tuba uterina, oviductus, salpinx) to przewód o długości ok. 10-12
cm
, który biegnie od rogu
macicy
, dochodząc do
jajnika
. Koniec jajowodu w sąsiedztwie jajnika ma kształt lejka z wypustkami zwanymi strzępkami jajowodu; strzępki ułatwiają wprowadzanie komórki jajowej do światła jajowodu. Zadaniem jajowodów jest przeprowadzenie komórki jajowej do jamy macicy co odbywa się dzięki skurczom ich mięśniówki, obecności wydzieliny produkowanej przez gruczoły jajowodów oraz ruchowi rzęsek wyścielających ich błonę śluzową.
Budowa makroskopowa
Składa się z czterech odcinków:
- Macicznego (łac. pars uterina)
- Cieśni (łac. isthmus)
- Bańki (łac. ampulla)
- Lejka z ujściem brzusznym (łac. ostium abdominale)
Budowa mikroskopowa
Na przekroju wyróżniamy (od środka)
błonę śluzową
, błonę mięśniową i
otrzewną
. Lejek zakończony jest strzępkami, spośród których najdłuższy nosi nazwę strzępka jajnikowego (łac. fimbria ovarica).
Błona śluzowa jajowodu jest mocno pofałdowana i pokryta nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym migawkowym. Migawki biją w stronę ujścia macicznego przesuwając ewentualny
owulat
i powodując ruch cieczy, który promuje ruch plemników w stronę jaja. Inne komórki błony śluzowej produkują
śluz
odżywiający komórkę jajową i uczestniczący w
kapacytacji
plemników.
Rozwój
Jajowód powstaje z niezrośniętych górnych odcinków
przewodów Müllera
. Z najbardziej dogłowowego odcinka może powstać tzw. wodniak Morgagniego.