Święty Jakub Sprawiedliwy
Ja'akow-el
brat Pański równy apostołom męczennik
Data urodzenia	ok. 20 p.n.e.
Data śmierci	ok. 62 Jerozolima
Kościół / wyznanie	chrześcijański
Wspomnienie	1 maja (anglikanie), 3 maja (w kościele katolickim), 23 października (luteranie)[1], 4/17 stycznia (Sobór siedemdziesięciu apostołów), 23 października/5 listopada i w niedzielę po Bożym Narodzeniu (prawosławie)
Atrybuty	książka na piersi i drążek foluszniczy[1]
Patron	kapeluszników, kramarzy, sklepikarzy, paszteciarzy, foluszników, grabarzy i cukierników

Jakub Sprawiedliwy, hebr. Ja'akow-el, Ja'akow: "[niech] Bóg strzeże" lub "[ten, którego] Bóg ochrania"; hebr. Cadik: "sprawiedliwy, prawy", scs. Apostoł Iakow, brat Gospodień po płoti (zm. 62 ) — brat, najprawdopodobniej stryjeczny lub przyrodni, być może syn Józefa z poprzedniego małżeństwa (Mk 6,3^[2] i Gal 1,19^[3]) Jezusa Chrystusa i Judy ^[4], pierwszy przywódca ("biskup") Kościoła jerozolimskiego , przedstawiciel grupy judeochrześcijańskiej , męczennik , święty chrześcijański .

Patron Urugwaju , farmaceutów , pilśniarzy oraz ludzi umierających.

Jakub a Biblia

Przewodził wspólnocie chrześcijańskiej w Jerozolimie chociaż nie był apostołem (Dz 12,17^[5]) i napisał księgę biblijną nazwaną od jego imienia (Jak 1,1^[6]). Mógł być nieco młodszy od Jezusa, ponieważ wymienia się go na pierwszym miejscu wśród czterech synów Marii, którymi byli Jakub, Józef, Szymon i Juda (Mt 13,55^[7]). Apostoł Paweł w swoim liście do Koryntian, napisanym ok. 55 r. n.e., sugeruje, że Jakub miał żonę (1Ko 9,5^[8]).

Prawdopodobnie Jakub był dobrze zorientowany w działalności swego brata (Łk 8,19^[9]; Jn 2,12^[10]), chociaż nie należał w tym czasie do jego uczniów i naśladowców (Mt 12,46-50^[11]; Jn 7,5^[12]). Razem z pozostałymi braćmi, którzy nie wierzyli w Jezusa, zachęcał go, by jawnie udał się na Święto Namiotów, gdy przywódcy żydowscy chcieli go zabić (Jn 7,1-10^[13]). Mógł też być wśród krewnych, którzy mówili o Jezusie: „Postradał zmysły” (Mk 3,21^[14]).

Po śmierci Jezusa, a przed Pięćdziesiątnicą 33 r. n.e., jak donoszą Dzieje Apostolskie, Jakub znalazł się w górnej izbie w Jerozolimie, gdzie modlił się wraz z Maryją, matką Jezusa, braćmi i apostołami (Dz 1,13, 14^[15]). To zapewne właśnie jemu ukazał się osobiście zmartwychwstały Jezus, który w ten sposób przekonał go, że naprawdę jest Mesjaszem (1Ko 15,7^[16]). Podobnie objawił się we własnej osobie Saulowi (Pawłowi - Dz 9,3-5^[17]).

W jakiś czas później Jakub stał się wybitnym członkiem i chyba także „apostołem” wspólnoty w Jerozolimie. Paweł wspomina, że podczas swej pierwszej wizyty u tamtejszych braci (ok. 36 r. n.e.) zatrzymał się na 15 dni u Piotra, ale ‛nie widział nikogo innego z apostołów poza Jakubem, bratem Pana’ (Gal 1,18, 19^[18]). Gdy apostoł Piotr został w cudowny sposób uwolniony z więzienia, polecił obecnym w domu Jana Marka: „Donieście o tym Jakubowi i braciom”, co świadczy o znaczącej pozycji Jakuba (Dz 12,12, 17). Około 49 r. n.e. „apostołom i starszym” w Jerozolimie przedłożono sprawę obrzezania. Po świadectwie złożonym przez Piotra, Barnabasa i Pawła zabrał głos Jakub, który zaproponował rozstrzygnięcie zaakceptowane potem przez wszystkich zgromadzonych (Dz 15,6-29^[19]; 16,4^[20]). Mając w pamięci to zdarzenie Paweł oznajmił, że Jakub, Kefas i Jan byli „uważani za filary” przez braci w Jerozolimie (Gal 2,1-9^[21]). Na zakończenie swej późniejszej podróży misjonarskiej Paweł zdał z niej relację Jakubowi i „wszystkim starszym” w Jerozolimie, a oni zalecili mu zastosować się do pewnych wskazówek (Dz 21,15-26^[22]; Gal 2,11-14^[23]).

To właśnie ten ‛brat Jezusa’, a nie jeden z apostołów o tym samym imieniu (ani syn Zebedeusza, ani syn Alfeusza), napisał List Jakuba. Świadczy o tym nagłówek, w którym pisarz nie nazywa siebie apostołem, lecz „niewolnikiem Boga i Pana Jezusa Chrystusa”. Podobnie jego brat Judas (Juda) przedstawił się jako „niewolnik Jezusa Chrystusa, a brat Jakuba” (Jak 1,1^[6]; Judy 1^[24].

Tradycja podaje, iż Jakub ze względu na styl życia był nazywany „Sprawiedliwym”. Pismo Święte nie mówi o tym, jak umarł. Historyk Józef Flawiusz donosi, że między śmiercią namiestnika Festusa (ok. 62 n.e.) a przybyciem jego następcy Albinusa arcykapłan Ananos (Annasz) „zwołał sanhedryn i stawił przed sądem Jakuba, brata Jezusa zwanego Chrystusem, oraz kilku innych. Oskarżył ich o naruszenie Prawa i skazał na ukamienowanie”^[25].

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

• Jakub, syn Józefa - rodzony brat Jezusa? - artykuł w serwisie Opoka.org.pl