Jeremy John Irons (ur.
19 września
1948
w
Cowes
) –
brytyjski
aktor
filmowy
i
teatralny
. Zdobywca
Oscara
.
Aktorstwo studiował w Bristol Old Vic Theatre School. Karierę zaczynał na scenie
bristolskiego
teatru. Kontynuował ją w
Londynie
, z czasem grając w spektaklach prestiżowego Royal Shakespeare Company. W
1984
roku zadebiutował na
Broadwayu
, w sztuce
Tom'a Stoppard'a
The Real Thing, w tym samym roku otrzymał
Tony Award
dla najlepszego aktora sezonu. Wolniej rozwijała się jego kariera filmowa. Zwrócił na siebie uwagę rolami w Niżyńskim i Kochanicy Francuza (film nakręcono na podstawie powieści
Johna Fowlesa
), jednak dopiero w w drugiej połowie
lat 80.
stał się gwiazdą. Grał w głośnej Misji, błysnął podwójną rolą w dreszczowcu
Davida Cronenberga
Nierozłączni, pasmo sukcesów wieńcząc oscarową rolą w opartej na faktach Drugiej prawdzie (Reversal of Fortune) w
1990
.
Irons jest również aktorem telewizyjnym. Po raz pierwszy pojawił się w telewizii w 1981 roku w serialu Brideshead Revisited za co został nominowany do
Złotych Globów
w kategorii Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym. Występował również w takich produkcjach jak Długość geograficzna (Longitude), Elżbieta I (Elizabeth I) , Kolor magii (The Colour of Magic).
Życie prywatne
Irons urodził się w
Cowes
,
Isle of Wight
. Jego rodzice to Barbara Anne Brereton Brymer Sharpe Irons (
de domo
Sharpe; 1914–1999), gospodyni domowa i Paul Dugan Irons (1913–1983), z zawodu księgowy. Posiada dwójkę rodzeństwa brata Christopher (urodzony 1943) i siostrę, Felicity Anne (urodzona 1944). Od 1978 Irons jest żonaty z Sinéad Cusack. Mają dwóch synów, Samuel James Brefni Irons (urodzony 1978) z zawodu fotograf, Maximilian Paul Diarmuid Irons (urodzony 1985) z zawodu aktor. Obaj synowie grali z ojcem w filmach, Sam w Danny Mistrz Świata, Max w Julii.
Filmografia
| Rok | Tytuł oryginalny | Tytuł polski | Rola | Uwagi |
|---|
| 1980 | Nijinsky |
Niżyński
|
Michaił Fokin
| |
| 1981 | The French Lieutenant's Woman |
Kochanica Francuza
| Charles Henry Smithson/Mike | Nominacia –
BAFTA
Najlepszy aktor pierwszoplanowy |
| Brideshead Revisited | | Charles Ryder | Nominacja – BAFTA Najlepszy aktor telewizyjny
Nominacja –
Emmy
Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym
Nominacja -
Złoty Glob
Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym |
| 1982 | Moonlighting |
Fucha
| Nowak | |
| 1983 | Betrayal |
Zdrada
| Jerry | |
| 1984 | The Wild Duck | Dzika kaczka | Harold | |
| Un amour de Swann | Miłość Swanna | Charles Swann | |
| 1986 | The Mission |
Misja
| Father Gabriel | Nominacja – Złoty Glob Najlepszy aktor w dramacie |
| 1988 | A Chorus of Disapproval | Loża szyderców | Guy Jones | |
| Dead Ringers |
Nierozłączni
| Beverly Mantle / Elliot Mantle |
Nagroda Genie
Najlepszy aktor pierwszoplanowy
NYFCC Najlepszy aktor pierwszoplanowy
Nominacja –
Saturn
Najlepszy aktor pierwszoplanowy |
| 1989 | Australia | Australia | Edouard Pierson | |
| Danny, the Champion of the World | Danny Mistrz Świata | William Smith | |
| 1990 | Reversal of Fortune |
Druga prawda
| Claus von Bülow |
Nagroda Akademii Filmowej
Najlepszy aktor pierwszoplanowy
NSFC Najlepszy aktor
LAFCA Najlepszy aktor pierwszoplanowy
David di Donatello
Najlepszy aktor zagraniczny
Złoty Glob Najlepszy aktor w dramacie |
| 1991 | Žebrácká opera | Opera żebracza | Prisoner | |
| Kafka | Kafka |
Kafka
| |
| 1992 | Waterland | Kraina wód | Tom Crick | |
| Damage |
Skaza
| Dr. Stephen Fleming | |
| 1993 | M. Butterfly | | René Gallimard | |
| The House of the Spirits |
Dom dusz
| Esteban Trueba | |
| 1994 | The Lion King |
Król Lew
| Scar |
Dubbing
Annie
Najlepsze osiągnięcie w grze głosem |
| 1995 | Die Hard with a Vengeance |
Szklana pułapka 3
| Simon Gruber | |
| 1996 | Stealing Beauty |
Ukryte pragnienia
| Alex | Nominacja –
Złoty Satelita
Najlepszy aktor drugoplanowy w dramacie |
| 1997 | Chinese Box |
Chińska szkatułka
| John | |
|
Lolita
| | Humbert Humbert | |
| 1998 | The Man in the Iron Mask |
Człowiek w żelaznej masce
|
Aramis
| |
| 2000 | Dungeons & Dragons | Lochy i smoki | Profion | |
| Longitude |
Długość geograficzna
| Rupert Gould |
Miniserial
|
| 2001 | The Fourth Angel | Anioł zemsty | Jack Elgin | |
| Beckett on Film - Ohio Impromptu | | Reader/Listener | |
| 2002 | Callas Forever | Wieczna Callas | Larry Kelly | |
| Last Call | Ostatnie wołanie |
F. Scott Fitzgerald
| |
| 2003 | The Time Machine |
Wehikuł czasu
| Über-Morlock | |
| And now... Ladies and Gentlemen |
Piano Bar
| Valentin Valentin | |
| School Story 3 | | Scar the Lion | |
| Hittites | Hetyci. Zapomniane imperium | Narrator | |
| 2004 | Mathilde | | Pułkownik Unprofora | |
| The Merchant of Venice |
Kupiec wenecki
| Antonio | |
| Being Julia |
Julia
| Michael Gosselyn | Nominacja – Złoty Satelita Najlepszy aktor drugoplanowy w dramacie |
| 2005 | Kingdom of Heaven |
Królestwo niebieskie
| Tiberias | |
|
Casanova
| | Pucci | |
| 2006 |
Inland Empire
| | Kingsley Stewart | |
|
Eragon
| | Brom | |
| Elizabeth I | Elżbieta I |
Robert Dudley
| Złoty Glob Najlepszy aktor drugoplanowy w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym
Amerykańska Gildia Aktorów Filmowych Najlepszy aktor w filmie telewizyjnym lub miniserialu
Emmy Najlepszy aktor drugoplanowy w miniserialu lub filmie telewizyjnym |
| 2008 | The Colour of Magic |
Kolor magii
|
Havelock Vetinari
| Miniserial |
| Appaloosa | | Randall Bragg | |
| 2009 | The Pink Panther 2 |
Różowa Pantera 2
| Alonso Avellaneda | |
| Georgia O'Keeffe | |
Alfred Stieglitz
| Nominacja – Złoty Glob Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym |
Linki zewnętrzne
