Jezioro Wiktorii (Ukerewe, Victoria Nyanza,
ang.
Lake Victoria) –
jezioro
pochodzenia tektonicznego
, położone na
Wyżynie Wschodnioafrykańskiej
, w
kotlinie
między
Wielkim Rowem Zachodnim
, a
Wielkim Rowem Wschodnim
. Zaliczane jest do tzw.
Wielkich Jezior Afrykańskich
. Jego wody podzielone są między trzy państwa:
Kenię
,
Ugandę
i
Tanzanię
. Zajmuje powierzchnię 68,8 tys. km², co sprawia, że jest to największe jezioro
Afryki
, największe tropikalne jezioro świata, drugie jezioro słodkowodne świata, trzecie pod względem powierzchni i ósme pod względem objętości na świecie.
Jezioro Wiktorii leży w
dorzeczu
Nilu
. Wpada do niego m.in.
Kagera
, która uznawana jest za źródłowy odcinek tej rzeki. Wypływa z niego natomiast
Nil Wiktorii
(zwany także Nilem Białym).
Regularna żegluga na jeziorze jest dobrze rozwinięta. Miejscowa ludność utrzymuje się z
rybołówstwa
. By zwiększyć połowy wprowadzono do jego wód
okonia nilowego
(Lates niloticus), którego pojawienie się zachwiało
ekosystem
jeziora. Wiele
endemicznych
gatunków ryb znalazło się na krawędzi wyginięcia. Większe miasta nad Jeziorem Wiktorii to
Mwanza
,
Musoma
i
Kisumu
. Kilkanaście kilometrów od brzegów jeziora leży stolica Ugandy
Kampala
, pobliska miejscowość Port Bell służy jako port dla tego miasta. Linia brzegowa jeziora jest silnie rozwinięta, łączna powierzchnia wysp to 6 tys.km², największa z nich to Ukerewe.
Jezioro odkrył w
1858
angielski podróżnik
John Speke
, który nazwał je na cześć
królowej brytyjskiej Wiktorii
.
Polonica
Na półwyspie Koja nad Jeziorem Wiktorii znajduje się cmentarz polskich uchodźców z czasów II wojny światowej. Cmentarz został odnowiony i zinwentaryzowany w 2009 roku przez ekspedycję historyczną z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie pod kierownictwem dr Huberta Chudzio.
