Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Justyn Męczennik

Justyn Męczennik

Święty
Justyn Męczennik
Ἰουστῖνος ὁ Μάρτυρ
męczennik

Św. Justyn na ilustracji pochodzącej z 1584 roku.
Data urodzeniaok. 100
Flawii Neapolis (dawn. Sychem, a obecnie Nablus)
Data śmiercimiędzy 163 a 167
Rzym
Kościół / wyznanie katolicki , prawosławny
Wspomnienie 1 czerwca (kat.)
14 czerwca (praw. wg kal. greg. )
Atrybutyksięga, krzyż[1]
Patronfilozofów

Święty Justyn, Justyn Filozof, Justyn Męczennik, gr. Ἰουστῖνος ὁ Μάρτυρ, łac. Justinus philosophus, scs. Muczenik Iustin Fiłosof (ur. ok. 100 we Flawii Neapolis w Palestynie ,zm. ścięty mieczem ok. 165 w Rzymie ) - filozof i apologeta tworzący w języku greckim . Wyznawał poglądy millenarystyczne . Zaliczony został do najstarszych pisarzy starochrześcijańskich , męczennik , święty Kościoła katolickiego i prawosławnego .

Spis treści

Życie

Najwięcej informacji na temat Świętego Justyna pochodzi z jego własnych pism. On też jako miejsce swojego pochodzenia podaje Flavia Neapolis (dawne Sychem , współczesne Nablus ) w Palestynie. Miasto to zostało założone przez Wespazjana w 72 r. n.e. jako kolonia, po uprzednim zrównaniu go z ziemią podczas powstania żydowskiego . Nazywa siebie Samarytaninem , ale jego ojciec był Grekiem lub Rzymianinem, wychowywany był w wierze pogańskiej.

Zakłada się, że pochodził z zamożniejszej rodziny, co umożliwiło mu studiowanie filozofii. Podczas studiów zetknął się pierwszy raz z chrześcijaństwem, które po pewnym czasie sam przyjął (ok. 130). Swoje nawrócenie opisuje w dziele: Dialog z Żydem Tryfonem, który to lokalizuje w Efezie , gdzie prawdopodobnie nastąpiło jego nawrócenie.

Przemierzając następnie liczne kraje osiada w Rzymie, gdzie rozpoczyna pracę nauczyciela w założonej przez siebie bezpłatnej szkole. Jego uczniem był m.in. Tacjan Syryjczyk , który jednak później, po śmierci mistrza, odszedł od jedności z Kościołem, propagując poglądy enkratyckie .

Około 165 r. Justyn, po donosie prawdopodobnie swego wieloletniego wroga Krescenesa, oskarżony o to, że jest chrześcijaninem, wraz z sześcioma swoimi uczniami stanął przed sądem prefekta Rzymu Juniusa Rustyka. Śmierć poniósł przez ścięcie mieczem.

Nauczanie

Jest autorem koncepcji Objawienia , która dostrzega w przed i poza-chrześcijańskich naukach filozofów (np. Sokrates ) obecność Słowa Bożego - Logosu w postaci tzw. ziarna Słowa /( gr. ) Logos spermatikos/ (por. J 1, 1; Hebr 1,1-3). Pisał np. o stoikach : głoszą sensowne zasady (tak samo zresztą jak w niektórych kwestiach poeci), dzięki temu, że Logos zaszczepił swoje nasienie całemu rodzajowi ludzkiemu, za co, jak wiemy, ich nienawidzono[2]. Jest autorem jednego z najwcześniejszych opisów Eucharystii sprawowanej w Kościele pierwotnym[3].

W swej Apologii bardzo mocno bronił wartości chrześcijańskiego dziewictwa[4]. Nauczał też nowego, w stosunku do starotestamentalnej moralności, podejścia do etyki seksualnej . Dla chrześcijan cudzołóstwo zaczyna się już wtedy, kiedy się o nim myśli[5][6]. Nie dopuszczalna jest poligamia , która występowała u patriarchów jedynie jako figura profetyczna. Na przykład małżeństwa Jakuba z dwiema siostrami Leą i Rachelą nie były wyrazem pożądliwości, rozwiązłego życia seksualnego. Doszło do nich jako proroctwo misji Chrystusa wobec Synagogi (Lea) i Kościoła (Rachela) (por. Rdz 29,16-19)[6].

Kult

Wspomnienie liturgiczne św. Justyna obchodzone jest w Kościele katolickim 1 czerwca [7].

Cerkiew prawosławna wspomina męczennika 1/14 czerwca[8], tj. 14 czerwca wg kalendarza gregoriańskiego [9].

Ikonografia

W ikonografii święty przedstawiany jest jako niewysoki mężczyzna z jasnokasztanową brodą oraz charakterystyczną białą chustą wokół szyi. W lewej dłoni trzyma zwój pisma, prawą błogosławi. W sztuce zachodniej najczęściej spotykane jest jego wyobrażenie, gdy wręcza cesarzowi Hadrianowi swoją "Apologię"[9].

Patronat

Święty Justyn jest patronem filozofów.

Dzieła

Z ośmiu dzieł Justyna Filozofa zachowały się zaledwie trzy.

I Apologia pierwsza powstała około 155 r. do cesarza Antonina Piusa; w 68 rozdziałach krytykuje rzymskie nastawienie do religii chrześcijańskiej, wykazuje, że chrześcijanie nie są ateistami, udowadnia boskość Jezusa, opisuje liturgie Eucharystii i chrztu, nakreśla życie społeczne chrześcijan.

  • Przekład polski: 1 Apologia, w: Pierwsi apologeci greccy. Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milcjades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz. ks. Leszek Misiarczyk (przekład, wstep i przypisy), ks. Józef Naumowicz (oprac). Kraków: Wydawnictwo „M”, 2004, ss. 207-270, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 24. . 

II Apologia druga skierowana do senatu rzymskiego po skazaniu trzech chrześcijan na śmierć za wyznawanie wiary.

  • Przekład polski: 2 Apologia, w: dz. cyt., s.271-284.

III Dialog z Żydem Tryfonem relacja z dwudniowej, prawdopodobnie fikcyjnej rozmowy Justyna z rabinem, która odbyła się w Efezie; spisana w 142 rozdziałach; Jest to najstarsza apologia chrześcijańska. Niestety nie zachowała się w całości, brakuje części wstępu i 74 rozdziału.

Justyn wyraża w tym dziele poglądy, iż Prawo Mojżeszowe było tylko przejściowe przed prawem Chrystusowym, które jest nowym i wiecznym prawem dla całej ludzkości. Podkreśla fakt prawdziwej wielkości i boskości Chrystusa.

  • Fragmenty w tłumaczeniu polskim w: Antologia literatury patrystycznej t.1, Marian Michalski (przekład i opracowanie), Warszawa 1975 IW PAX, s.99-109.

Zobacz też

Przypisy

  1. Stanisław ks. Hołodyn: Justyn Męczennik w serwisie opoka.pl ( pol. ). [dostęp 2010-05-24].
  2. 1 Apologia 8.1, w: Pierwsi apologeci greccy. Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Milcjades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz. ks. Leszek Misiarczyk (przekład, wstep i przypisy), ks. Józef Naumowicz (oprac). Kraków: Wydawnictwo „M”, 2004, s. 277, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 24. . ; 10.2, s. 278; por. L. Misiarczyk, Wstęp, w: dz. cyt. s. 187.
  3. 1 Apologia, 65,1-67,7 w: dz. cyt., s. 254-256; por. KKK , 1345
  4. 1 Apologia 15,6, dz. cyt., s.217; 29,1, s. 227; 2 Apologia 2,1-15, dz. cyt., s. 271-273.
  5. 1 Apologia, 15,5 dz. cyt. s.216-217
  6. 6,0 6,1 Por. Dialog z Żydem Tryfonem, 134; por. H. Rondet SJ: Introduction a l'étude de la théologie du marriage. Paris: 1960, s. 26. 
  7. Święty Justyn, męczennik na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 27.05.2010]
  8. podwójne datowanie
  9. 9,0 9,1 męcz. Justyn Filozof na cerkiew.pl (oprac. Jarosław Charkiewicz)

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Justyn Męczennik":

Wszystkich Świętych ...

XVI wiek ...

Diakon ...

1884 ...

Franciszek Clet ...

Jan Chen Xianheng ...

1852 ...

1878 ...

1863 ...

1791 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Justyn Męczennik":

035 Kryzys i odbudowa państwa Piastów (plansza 10) ...

017. Dorobek kultury Rzymu (plansza 15) ...

033b. Kultura wczesnego i pełnego średniowiecza. Czas kościołów i wielkich katedr (plansza 2) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie