Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Lipień pospolity

Lipień pospolity

Lipień pospolity, lipień (Thymallus thymallus) – słodkowodna, zimnolubna ryba łososiokształtna, gatunek typowy lipieniowatych (Thymallinae syn. Thymallidae).

Spis treści

Występowanie

Występuje na obszarze od zachodniej Walii , Francji i północnych Włoch do Morza Białego . Brak go w południowej Europie , północnej Skandynawii i Irlandii . W Polsce występuje głównie w rzekach Pomorza , Karpat i Sudetów . Zasiedla głównie rzeki, rzadko spotykany w jeziorach. Latem przebywa na kamienistych płyciznach, zimą przenosi się do głębszych wód.

Morfologia

Dorasta przeciętnie do 30-40, maksymalnie do 60 cm długości. Rekord świata to 2,18[3], ale jego średnia waga nie przekracza 1 kg. Ciało ma lekko spłaszczone i małą głowę. Otwór gębowy niewielki, przedni, z drobnymi zębami, szczęka górna nieco dłuższa od dolnej. Łuski są duże, mocno osadzone w skórze. Młode osobniki są srebrzysto-jasnozielone z niebieskawymi plamami na bokach. Osobniki starsze mają grzbiet szarozielony, zielonkawe boki i biały brzuch. Na bokach podłużne ciemne smugi odpowiadające poszczególnym rzędom łusek. Płetwy nieparzyste mają bladofioletowy odcień, płetwa grzbietowa jest długa, wysoka i ozdobiona kilkoma rzędami czerwonych i czarnych plamek. Całe ciało ma metaliczny połysk. Płetwy grzbietowa, odbytowa, i piersiowe większe u samców niż u samic. Dymorfizm płciowy zaznacza się większymi rozmiarami samców oraz – w okresie godowym – ich jaskrawym ubarwieniem i powiększoną płetwą grzbietową.

Biologia

Żywi się głównie larwami chruścików , jętek i innych owadów oraz owadami zbieranymi z powierzchni wody, a także mięczakami i innymi bezkręgowcami . Duże osobniki zjadają również ryby, a nawet ssaki.

Chętnie grupuje się w niewielkie stadka. Żyje przeciętnie 4–5 lat, maksymalnie 14. Jego liczebność i rozmieszczenie ze względu na krótkowieczność są zmienne. Jest bardzo wrażliwy na zanieczyszczenia wody.

Rozród

Samce dojrzewają płciowo w 2 lub 3 roku życia, a samice w 4. Wiosną, w okresie tarła , lipień podejmuje krótkie wędrówki poszukując żwirowych lub kamienistych tarlisk z dobrze natlenioną wodą, które znajduje przeważnie w niedużych dopływach. Tarło obywa się w temperaturze 6–8 °C . Ikra ma barwę bursztynową, jest zasypywana w piasku przez samca, który broni jej przez 2–3 tygodnie inkubacji. Często w jednym gnieździe składa jaja kilka samic.

Ochrona

Wymiar ochronny 30 cm
Okres ochronny 1. III – 31. V

Znaczenie gospodarcze

Nie występuje licznie, dlatego nie ma większego znaczenia w połowach. Jest natomiast hodowany w stawach hodowlanych. Bardzo ceniony wędkarsko – poławiany głównie przez wędkarzy łowiących na sztuczną muchę. Spotykany w akwariach publicznych.

Przypisy

  1. Thymallus thymallus w: Integrated Taxonomic Information System ( ang. )
  2. Thymallus thymallus . Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) ( ang. )
  3. http://www.igfa.org/Records/Fish-Records.aspx?Fish=Grayling&LC=ATR

Bibliografia

  1. Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna , 1976. 
  2. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970. 
  3. Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. . 
  4. Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. . 
  5. Thymallus thymallus. ( ang. ) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 6 września 2009]

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Lipień pospolity":

Pstrąg potokowy ...

Gatunek chroniony ...

Jarząb pospolity ...

Chojnik (Karkonosze) ...

Bór świeży ...

Orzysz (jezioro) ...

Mazurski Park Krajobrazowy ...

Bóbr europejski ...

Polska Czerwona Księga Roślin ...

Szkocja ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Lipień pospolity":

Lasy i leśnictwo w Polsce (plansza 13) ...

Rośliny użytkowe (plansza 18) ...

Rośliny użytkowe (plansza 4) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie