Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Karp

Karp

Karpie koi
Lustrzeń

Karp (Cyprinus carpio) – ryba z rodziny karpiowatych .

Spis treści

Występowanie

Zlewiska mórz Czarnego , Kaspijskiego i Aralskiego . Licznie odmiany hodowlane są rozpowszechnione zarówno w hodowli jak i w wodach otwartych niemal na całym świecie.

Żyje w głębokich rzekach, starorzeczach, odnogach lub rozlewiskach.

Historia

Karp, jako gatunek, powstał na drodze naturalnej poliploidyzacji na przełomie trzeciorzędu i czwartorzędu w okolicach Morza Kaspijskiego i wschodniej Anatolii[3]. Forma dzika (sazan) występowała pierwotnie w Europie południowo-wschodniej i zachodniej Azji w zlewiskach mórz Egejskiego , Czarnego , Kaspijskiego i Aralskiego . Najwcześniej karp został udomowiany w Chinach (V w p.n.e.). Już z roku 350 p.n.e. pochodzą pierwsze wzmianki o karpiu w Europie. Znajdujemy je u Arystotelesa . O karpiu pisze też Pliniusz Starszy (23-74 p.n.e. ) w swojej Historii Naturalnej. W Europie była to pierwsza ryba hodowana w sztucznych stawach zakładanych przy klasztorach. Od VII do XII wieku nastąpił szybki rozwój rybactwa w klasztorach majątkowych Belgii, Francji, Niemiec i na terenach byłej Jugosławii. Jest jedną z najważniejszych ryb hodowlanych. Jest gatunkiem obcym dla naszej fauny, do Polski karp trafił na początku XIII wieku.

W Polsce stanowi połowę odławianych ryb słodkowodnych. Na świecie odławia się ok. 200 tys. ton karpia rocznie. Przez wędkarzy uważany za rybę waleczną i przebiegłą. W polskiej tradycji mięso karpia jest jedną z potraw wigilijnych.

Opis

Osiąga ponad 1 m długości i masę 30 (maksymalnie 40) kg. Ciało wydłużone, wrzecionowate, prawie okrągłe w przekroju poprzecznym. Otwór gębowy dolny, mięsisty zaopatrzony w 2 pary wąsików . Łuski cykloidalne, duże, mocno osadzone w skórze. Płetwa grzbietowa jest bardzo długa.

Grzbiet ciemny, zielonkawobrązowy, lub szarozielony, boki jaśniejsze, ciemnooliwkowe ze złotym połyskiem, brzuch żółtawo-lub kremowobiały. Płetwy nieparzyste szarawoniebieskie, parzyste czerwonawe.

Liczne odmiany hodowlane karpia odznaczają się często silnie wygrzbieconym i szerokim ciałem oraz różnym stopniem zaniku łusek. Występują odmiany zupełnie pozbawione łusek lub z łuskami tylko w pobliżu nasad poszczególnych płetw. Wyhodowano również liczne odmiany ozdobne (Czerwone, białe lub pomarańczowe). Niektóre odmiany hodowlane karpia:

  • lustrzeń, karp królewski (dawniej karp galicyjski) – odmiana wyhodowana w Polsce, w Kaniowie [4], silnie wygrzbiecone ciało oraz rząd dużych łusek wzdłuż linii bocznej i w okolicach głowy
  • karp pełnołuski
  • karp bezłuski (golec)
  • karp koi – ozdobna odmiana w wielu wariantach z efektownym ubarwieniem – białe, zwykle z plamami pomarańczowymi, czerwonymi lub czarnymi. Często hodowane w ozdobnych zbiornikach przydomowych (stawach, sadzawkach i oczkach ogrodowych). Pochodzi z Japonii, ryba ma zwykle 30–40 cm długości, może dochodzić do 75 cm. Poszczególne odmiany hodowlane (ponad 100) różnią się zarówno ubarwieniem, jak i ułuszczeniem. Przebywa przy dnie, gdzie ryje podłoże i wygrzebuje rośliny. Żywi się głównie roślinami i glonami, a także drobnymi zwierzętami wodnymi. Jak wszystkie odmiany hodowlane, koi jest wrażliwy na zimną wodę.
  • karp zatorski – unikalna odmiana lokalna. Karp zatorski jest lustrzeniem o ułuszczeniu wieńcowym, strzałkowym lub siodełkowym i ubarwieniu oliwkowo-niebieskim.

Odżywianie

Żywi się larwami owadów , mięczakami , skorupiakami oraz innymi organizmami zwierzęcymi oraz roślinami. Aktywny przeważnie wieczorem i w nocy, pokarm pobiera z dna.

Rozród

Dojrzewa w 3–4 roku życia, samce rok wcześniej niż samice. Trze się w V i VI w płytkiej, silnie zarośniętej wodzie. Tarło przebiega bardzo hałaśliwie, w jego trakcie tarlaki bardzo często wyskakują ponad powierzchnię wody. Ikra jest przyklejana do roślinności wodnej, wylęg następuje po 3–5 dniach. Larwy zaraz po wylęgu mierzą około 5 mm i mają duży woreczek żółtkowy oraz specjale gruczoły, które umożliwiają im przyczepianie się do roślinności wodnej przez okres 3–14 dni w zależności od odmiany. Po wchłonięciu woreczka żółtkowego odżywiają się planktonem . Po osiągnięciu około 2 cm długości zaczynają odżywiać się fauną denną.

Znaczenie gospodarcze

Karp jest jedną z najważniejszych ryb gospodarczych. Jest hodowany w stawach od tysięcy lat, został wprowadzany do wód otwartych. Chętnie poławiany przez wędkarzy na grunt (tzw. wędkarstwo karpiowe) i spławik.

W wielu krajach jest uważany za szkodnika. W Polsce karp stanowi 80% zarybień wód otwartych. Budzi to duże kontrowersje, gdyż karp jest gatunkiem obcym i ma niekorzystny wpływ na zbiornik, do którego jest wpuszczany (zamulenie wody).

Ochrona

Przypisy

  1. Cyprinus carpio w: Integrated Taxonomic Information System ( ang. )
  2. Cyprinus carpio . Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) ( ang. )
  3. Brylińska M. (Red.) – Ryby słodkowodne Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, Warszawa,
  4. Informacje w gazeta.pl

Bibliografia

  • T. Andrzejczyk, Wędkarstwo jeziorowe, Warszawa 2004.
  • J. Lewczuk, Ogródek wodny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, .

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Karp":

Pstrąg potokowy ...

Stefan Wyszyński Dzieciństwo i młodośćDrugie dziecko Stanisława (organisty miejscowego kościoła) i Julianny (z d. Karp) Wyszyńskich, urodzony 3 sierpnia 1901 r. w Zuzeli nad Bugiem – ...

Wigilia Bożego Narodzenia ...

Imieniny 4 listopada Karolina — 9 maja , 1 lipca , 5 lipca , 17 lipca , 18 listopada Karp — 4 czerwca , 8 czerwca Kasandra — 22 stycznia Kasjan — 13 marca , ...

Zamość Energetyczna SA , zajmująca się dystrybucją energii w 11 powiatach województw lubelskiego i podKarpackiego , od Włodawy po Przemyśl .Wśród usług rozwinięta jest tu sieć handlowa, którą ...

Ośrodek Studiów Wschodnich Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia (OSW) – instytucja państwowa, z siedzibą w Warszawie , zajmująca się monitorowaniem ...

Francuski kalendarz rewolucyjny ...

Biecz miejsko-wiejskiej Biecz . Miasto leży nad rzeką Ropą , na jednym ze wzgórz Pogórza Karpackiego . Ze względu na swoją bogatą historię często nazywany perłą PodKarpacia lub ...

Męczennicy wczesnochrześcijańscy - dwukrotnie skazana na śmierć i męczona, ocalała (nieznana jest data śmierci) Św. Karp z Berei - poniósł śmierć męczeńska z rąk Żydów (nieznana jest ...

Garda (jezioro) ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Karp":

228. Rybołówstwo i rybactwo w Polsce (plansza 5) 40 – 46 tys. ton ryb, w tym około 32 tysięcy ton Karpi i 12 tysięcy ton pstrągów. ...

Jedzenie (plansza 10) e height=380 width=770 > Der Karpfen liebt warmes Gewässer. Karp lubi ciepłe zbiorniki. Der Karpfen ist ein Allesfresser und ...

206. Krainy geograficzne Polski. Wyżyny Polskie (plansza 7) Położenie Karpat Krainy geograficzne Polski. Wyżyny Polskie Obszar Wyżyny Kieleckiej ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie