Języcznik zwyczajny
Języcznik zwyczajnyJęzycznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium), zwyczajowo nazywany także językiem jelenim –
gatunek
paproci
należący do rodziny zanokcicowatych. Roślina bywa uprawiana. Rozmieszczenie geograficzneWystępuje w Azji, Europie i północnej Afryce. W Polsce występuje rzadko; głównie w
Karpatach
i na
Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej
. Nieliczne stanowiska ma także na
Pogórzu Kaczawskim
w Sudetach oraz na
Roztoczu
[2]. Jedynym w Sudetach miejscem występowania paproci jest rezerwat przyrody "
Wąwóz Myśliborski koło Jawora
". Morfologia-
Liście
- Duże (15-60 cm długości i 3,5-6 cm szerokości), językowate, niepodzielone liście, co jest wyjątkiem wśród paproci. Są zimotrwałe, mają sercowatą nasadę i zaostrzony koniec, a ich brunatny ogonek pokryty jest łuskami. Wyrastające bezpośrednio z kłącza liście tworzą pióropusz. Brak oddzielnych liści zarodnionośnych. Ogonek liściowy jest pokryty brunatnymi luskami
-
Zarodnie
- Wyrastają na górnej części środkowych liści płonnych, które w okresie zarodnikowania przekształcają się w liście zarodnionośne. Kupki zarodni na spodniej stronie liści, w młodości otoczone
zawijką
. Mają długość 1-2,5 cm i wyrastają liniowo w równoległych szeregach.
-
Kłącze
- Podnoszące się, krótkie, o grubości ok. 0,5 cm i pokryte brunatnymi łuskami.
Biologia
Bylina
. Jasnobrunatne
zarodniki
dojrzewają od lipca do września, kiełkują po ok. 30 dniach. EkologiaRoślina rośnie w cienistych, wilgotnych
lasach
, na skałach, zwłaszcza wapiennych, w
żlebach
. Szczególnie preferuje kamieniste, północne lub północno-wschodnie zbocza, głównie w
reglu dolnym
[2].
Hemikryptofit
. Występuje przeważnie w
populacjach
liczących do kilkudziesięciu osobników. Najliczniejsza[] populacja (ok. 2500 osobników) występuje w
Beskidzie Niskim
. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych
gatunek charakterystyczny
dla All. Tilio platyphylli-Acerion pseudoplatani,
Ass.
Phyllitido-Aceretum[3]. Zagrożenia i ochronaRoślina objęta w Polsce
ścisła ochroną gatunkową
. W opracowaniu
Czerwona lista roślin i grzybów Polski
jest umieszczony w grupie gatunków wymierających, krytycznie zagrożonych na izolowanych stanowiskach poza głównym obszarem swojego występowania (kategoria zagrożenia [4]. Zagrożony jest przez wykopywanie i przesadzanie do ogrodów i na cmentarze[2]. Zastosowanie-
Roślina ozdobna
- ze względu na swoje piękne liście bywa uprawiany jako roślina ozdobna. W sprzedaży dostępne są sadzonki pochodzące z Azji lub północnej Afryki. Najlepiej rozmnażać go przez podział, typowy gatunek można rozmnażać również przez zarodniki, nie należy tego robić z odmianami ozdobnymi, gdyż zarodniki nie zachowują cech organizmu macierzystego. Wymaga półcienistego lub cienistego miejsca o stałej wilgotności i próchnicznej gleby. Może być uprawiany w domu, jako
roślina doniczkowa
, wymaga wtedy wstawienia doniczki do większego pojemnika z wilgotnym
torfem
i stałego nawilżania. Od maja do września należy umiarkowanie nawozić.
Przypisy- ↑ Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf:
A classification for extant ferns
(
ang.
). Taxon 55(3): 705–731, 2006. [dostęp 2009-11-13].
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. .
- ↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. .
- ↑ Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki: Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: IB PAN, 2006. .
Inne hasła zawierające informacje o "Języcznik zwyczajny":
Autorytet
...
Ziołorośla
...
Jarząb pospolity
...
Bór świeży
...
Mazurski Park Krajobrazowy
...
Gerard Labuda
...
1929
...
Kopciuszek zwyczajny
...
Zwyczajna forma rytu rzymskiego
...
Skarga kasacyjna (postępowanie sądowoadministracyjne)
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Języcznik zwyczajny":
Świat roślinny i zwierzęcy w Polsce (plansza 13)
...
Rośliny użytkowe (plansza 5)
...
Rośliny użytkowe (plansza 10)
...
|