Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Kanji

Kanji

Znaki kanji

Kanji ( jap. 漢字 kanji, ; dosł. "znaki Hanów ")znaki logograficzne chińskiego pochodzenia, które wraz z sylabariuszami hiragana (ひらがな, 平仮名), katakana (カタカナ, 片仮名), cyframi arabskimi oraz alfabetem łacińskim stanowią element pisma japońskiego .

Spis treści

Informacje ogólne

Znaki kanji są logogramami, co oznacza, że nie reprezentują pozbawionego znaczenia dźwięku, jak np. alfabety , lecz słowa lub morfemy (najmniejsze cząstki języka posiadające znaczenie). Rozróżnienie to jest dość istotne – istnienie osobnego znaku dla każdego słowa byłoby skrajnie niepraktyczne ze względu na olbrzymią liczbę wymaganych w takiej sytuacji znaków. Przykładowo, słowo "ogień" zapisuje się znakiem "火", ale już słowo "samolot" nie posiada w japońskim piśmie osobnego znaku, lecz wymaga do zapisu trzech: "飛行機". Znaki te reprezentują odpowiednio morfemy "latać, skakać", "iść, jechać" oraz "maszyna".

Mimo iż znaki te zostały sprowadzone do Japonii z Chin i często mówi się o nich jako o "znakach chińskich", to ze względu na rozbieżności w ich używaniu w językach japońskim i chińskim pojęcie kanji należy rozumieć jako "chińskie znaki w zastosowaniu do zapisu języka japońskiego". Te rozbieżności to na przykład różnice znaczeniowe między niektórymi znakami, liczba wykorzystywanych znaków (w Japonii znacznie mniej) oraz różnice w kształtach wynikające z przeprowadzonej w ChRL w latach 50. reformy pisma, która doprowadziła do powstania uproszczonego pisma chińskiego .

Pismo logograficzne, poza oczywistą trudnością polegającą na konieczności nauczenia się stosunkowo dużej (w porównaniu do alfabetu) liczby znaków, ma także zalety, do których należą większa szybkość czytania i zwięzłość zapisu, a także wbrew pozorom większa naturalność procesu czytania ( dysleksja jest większym problemem w kulturach wykorzystujących pisma alfabetyczne). Dodatkowo, ze względu na liczne w japońskim homofony (słowa o identycznej wymowie, lecz innych znaczeniach), całkowita eliminacja kanji na rzecz zapisu fonetycznego nie wydaje się możliwa. Jednak tendencja taka jest współcześnie widoczna w piśmie – słowa mające odpowiedniki w kanji (zwłaszcza jeśli są one trudne) są często zapisywane kaną, gdzie nie wprowadza to dwuznaczności związanej z homofonami. W mowie potocznej zgaduje się zwykle odpowiednie słowo z kontekstu. W sytuacji gdy nie mogą się zrozumieć, Japończycy "piszą" czasem rozmówcy odpowiednie kanji palcem po własnej dłoni.

Mimo powszechnego przekonania, że Japończycy znają każdy z tysięcy znaków, w rzeczywistości taka sytuacja nie ma miejsca. Powszechna dostępność komputerów, słowników elektronicznych, telefonów komórkowych ze słownikami i coraz rzadsza konieczność (poza szkołą) pisania ręcznie spowodowały, że bardzo często ludzie w Japonii (szczególnie młodzi) mimo swobodnego czytania mają problemy z pisaniem znaków (zwłaszcza niektórych rzadziej spotykanych) i często korzystają z pomocy słownika nawet przy pisaniu prostego listu.

Liczba znaków

Uznany słownik Daikanwa jiten ocenia liczbę stworzonych znaków na około 50.000, lecz większość z nich nie jest w powszechnym użyciu nawet w Chinach, gdyż np. oznaczają nazwy miejscowe, zwierząt i roślin[1].

Japońska administracja ustaliła oficjalną listę podstawowych kanji, tzw. zestaw jōyō , który zawiera 1945 znaków (wcześniej takim standardem był zestaw tōyō – 1850 znaków). Odpowiada on zakresowi przekazywanemu uczniom do zakończenia szkoły średniej i stanowi zgrubny wyznacznik piśmienności. Innym oficjalnym zestawem jest jinmei , zawierający dodatkowe 285 znaków, które mogą być wykorzystywane w imionach i nazwiskach. Teoretycznie znakom spoza jōyō powinien towarzyszyć w tekstach nadpis furigana wyjaśniający ich odczyt, ale nie jest to zawsze przestrzegane. Do swobodnego czytania książek wymagana jest znajomość w sumie nieco ponad 3000 znaków, co jest normą dla przeciętnie wykształconego dorosłego. W tekstach specjalistycznych mogą się pojawiać dodatkowe, przez co liczba wszystkich wykorzystywanych w Japonii znaków to około 6000[1]. Bardzo niewielu Japończyków zna je wszystkie. Ich znajomość jest podstawą do zdania egzaminu Kanji kentei na najwyższym poziomie.

W praktyce około 500 najpopularniejszych kanji stanowi 80% używanych znaków, zaś około 1600 stanowi 99%.

Odczyty

Większość kanji czyta się na dwa sposoby (ale także często więcej):

  • kun'yomi (訓読み) (czytanie rdzennie japońskie)
  • on'yomi (音読み) (czytanie sino-japońskie)

Dualizm w odczytach jest wynikiem historii wprowadzania znaków pisma chińskiego do zapisu języka japońskiego. Początkowo znaki te były w japońskim używane tylko ze względu na ich wartość fonetyczną (patrz: man'yōgana ), do zapisu dźwięków, zaś ich znaczenie było pomijane. Z czasem znaki zaczęły być używane zgodnie z ich ideą – znaki niosą ze sobą nie tylko dźwięk, ale i znaczenie. W tym czasie Japończycy nadali im odczyty odpowiadające ich własnemu językowi (dzisiejsze kunyomi). Jednak wywodzące się z chińskiego odczyty onyomi muszą istnieć ze względu na liczne w japońskim zapożyczenia z chińskiego . Czytanie ich zgodnie z japońskim odczytem nie miałoby sensu (wyobraźmy sobie w języku polskim zapożyczenie z hiszpańskiego słowa parasol i wymawianie go przeciw-słońce) i brzmiałoby bardzo niezręcznie (odczyty kun- są zwykle wielosylabowe, on- najczęściej składają się z krótkiego dźwięku).

Mimo istnienia licznych wyjątków (nazwiska, nazwy miejsc, inne słowa z różnych względów historycznych) zwykle odczytu wywodzącego się z języka chińskiego używa się do czytania słów składających się z co najmniej dwóch znaków kanji. Przykładowo, znak "少" (mało, niewiele) służy razem z odpowiednią końcówką kana do zapisu rdzennie japońskich słów "少し" (sukoshi - trochę) oraz "少ない" (sukunai - niewystarczający, za mało). Znak "女" (kobieta) ma także dwa czysto japońskie odczyty, z których ważniejszy jest onna - czyli po prostu "kobieta" (słowo to jest zapisywane samym kanji, bez końcówki w kanie). Zestawione razem te znaki przyjmują swoje sino-japońskie odczyty, czyli odpowiednio shō i jo. Słowo "少女" czytamy zatem shōjo (しょうじょ), co znaczy "młoda dziewczyna".

Występuje często sytuacja, gdy jakieś pojęcie można opisać różnymi słowami, jednym o etymologii japońskiej, innym zapożyczonym z chińskiego. W takiej sytuacji to drugie dla Japończyków ma zwykle brzmienie bardziej "intelektualne" - podobnie jak w kulturze europejskiej słowa zapożyczone np. z łaciny .

Należy tu jeszcze wyjaśnić stopień powiązania odczytów on- z językiem chińskim. Ponieważ język ten ma całkowicie różną od japońskiego, skomplikowaną fonologię i jest językiem tonalnym , to odczyt on- jest tylko pewnym przybliżeniem dźwięku języka chińskiego. Japoński system dźwiękowy jest bardzo prosty, dlatego Japończycy mają problemy z wymawianiem słów z większości języków obcych - szczególne problemy sprawiają im zbitki spółgłoskowe. Liczne w japońskim zapożyczenia ( gairaigo ) z angielskiego i w mniejszym stopniu z innych języków są dlatego bardzo zniekształcone w stosunku do oryginału. Spojrzenie na te zniekształcenia daje pewne pojęcie jak odległe mogą być odczyty on- od odczytu języka chińskiego. Porównajmy angielskie słowa z ich wymową w japońskim: milk - miruku, hamburger - hambagaa, light - raito.

Istnienie więcej niż jednego odczytu on- dla jednego znaku należy tłumaczyć faktem, że był on importowany niezależnie kilkakrotnie z różnymi słowami z różnych regionów Chin, gdzie znaki te miały odmienne spospoby odczytywania.

W językach chińskich zwykle znak ma tylko jeden odczyt.

Pisownia

Kolejność stawiania kresek znaku mochiiru

Znaki kanji składają się z jednego lub więcej elementów podstawowych (radykałów, bushu). Zwykle część znaku przyjmuje rolę pierwiastka, zwanego również kluczem, (zazwyczaj określającego zakres znaczeniowy), część zaś podpowiada sposób odczytania. Pierwiastki mogą znajdować się w znaku w jednej z siedmiu pozycji:

  • hen - lewa strona
  • tsukuri - prawa strona
  • kammuri - góra
  • ashi - dół
  • tare - okalający z góry i lewej strony lub z góry i z prawej strony
  • nyō - okalający z lewej strony i z dołu
  • kamae - najwięcej wariantów: okalający z wszystkich stron, z 3 stron: lewo, góra, prawo; lewo, dół, prawo; lewo i prawo; góra i dół

W trakcie pisania znaków bardzo ważne jest zachowanie odpowiedniej kolejności stawiania kolejnych kresek. W przeciwnym razie znak będzie trudno zapisać i będzie on wyglądał nieestetycznie.

Kolejność stawiania kresek w znakach kanji określają reguły, tzw. hitsujun:[2]

  • od góry do dołu (dotyczy pojedynczych kresek jak również komponentów znaku)
  • od lewej do prawej (j.w.)
  • najpierw kreski poziome, potem pionowe, np. w znaku "十" lub "土"
  • najpierw kreska środkowa, potem boczne w znakach takich jak "小", "氷", "当"
  • jeśli jest część okalająca, rysuje się ją najpierw, np, "国"
  • spośród kresek krzyżujących się, pierwsza ta skręcająca ku lewej, np. "文"
  • linie pionowe lub poziome przecinające kilka innych linii rysuje się na końcu, np. "女", "中"
  • ukośna kreska krótsza od przecinającej ją poziomej jako pierwsza, np. "有", w przeciwnym wypadku na odwrót, np. "友"
  • elementy okalające z lewa-dołu (tzw. "nyō") rysowane na końcu: "道", "建", "直", a na początku: "起", "勉", "題", "処"

Istnieją wyjątki od tych reguł.

Style pisma

Kilka przykładów uproszczeń znaków w piśmie odręcznym w stosunku do kształtów kaisho

Ze względu na ich plastyczne walory, kaligrafia chińskich znaków jest często uprawiana jako sztuka w krajach, których pismo ich używa. Podobnie jak przy posługiwaniu się alfabetem łacińskim , wygląd znaków pisanych ręcznie jest wynikową różnych cech i preferencji piszącego (czyli potocznie - zależy od "charakteru pisma"), w przypadku znaków występuje dużo większa możliwość różnicowania ze względu na zwykle większe skomplikowanie kształtu.

Zasadniczo w Japonii wyróżnia się trzy podstawowe style pisma:

  • kaisho (楷書), " pismo znormalizowane " - odpowiadające pismu znormalizowanemu z klasycznej kaligrafii chińskiej, zawiera w sobie wszelkie sposoby pisma z kwadratowymi, wysoko czytelnymi znakami bez skrótów, obserwujemy te kształty np. w większości czcionek komputerowych i w druku;
  • gyōsho (行書), " pismo bieżące " - w porównaniu z kaisho bardziej uproszczone, używanego do szybkiego, odręcznego pisania;
  • sōsho (草書), " pismo trawiaste " - dalekowschodni odpowiednik europejskiej stenografii , o walorach artystycznych; jeszcze bardziej abstrakcyjne niż gyousho.

Kategoria pisma odręcznego wykazuje, jak można się spodziewać, wielkie zróżnicowanie wewnętrzne. Ludzie zaczynający uczyć się znaków zwykle na początku piszą je w sposób możliwie dokładnie oddający wygląd danego glifu czcionki z wykorzystywanej książki czy programu komputerowego. Dla czytelności cechują się one zwykle wysoką "kanciastością" i nie skracają bardziej skomplikowanych kształtów, co jest bardzo powszechne w piśmie odręcznym.

Typowe skróty w piśmie odręcznym to np. zastępowanie serii równoległych kresek jednym pociągnięciem w kształcie zygzaka, rysowanie elementów okalających za pomocą jednego-dwóch pociągnięć, generalnie płynne przechodzenie od jednego kształtu do drugiego bez odrywania pióra od papieru gdzie to tylko możliwe. Dodatkowo często występuje pewne odchylenie linii poziomych i pionowych od nominalnej płaszczyzny.

Wyszukiwanie znaków kanji

Pisma alfabetyczne i sylabiczne mają tę zaletę, że łatwo jest ułożyć zapisane nimi wyrazy w pewnej kolejności, którą łatwo jest zapamiętać (A-B-C, układ gojū-onzu w japońskim), aby następnie szybko wyszukać nieznany wyraz w słowniku.

Żeby wyszukać znak kanji, jeśli nie zna się jego wymowy ani znaczenia, nie można zastosować tej metody, powstało jednak kilka innych. Wszystkie opierają się na podzieleniu znaków na zestawy i sortowaniu wewnątrz zestawu na podstawie liczby kresek. Do metod tych należą:

  • metoda pierwiastków - kanji dzieli się na zestawy według pierwiastków ( kluczy ). Pierwiastków jest 214 i każdy znak ma przypisany jakiś klucz: bądź to jakaś część znaku jest jego pierwiastkiem, bądź cały kanji jest pierwiastkiem. Wadą tej metody jest to, że poza tradycyjnym wydzielaniem pierwiastków powstają też wyodrębnienia alternatywne. Dobrym przykładem jest słownik Nelsona, w którym autor wydzielił dla wielu znaków inne pierwiastki. Często te nowe klucze są bardziej intuicyjne. Jednakże osoba, która przyzwyczai się do Nelsona może mieć kłopoty z wyszukaniem znaku w słownikach posługujących się podziałem tradycyjnym.

Po znalezieniu właściwego pierwiastka należy policzyć kreski w pozostałej części znaku i na tej podstawie odnaleźć w słowniku żądany kanji.

  • metoda kodów SKIP - każdy kanji oznacza się kodem złożonym z trzech liczb. Sposób znajdowania kodu to w zarysie:
    • pierwsza liczba jest równa 1 dla znaków dzielących się wyraźnie na część lewą i prawą. Druga liczba jest wtedy równa liczbie kresek z lewej strony, a trzecia - liczbie kresek z prawej strony;
    • pierwsza liczba jest równa 2 dla znaków dzielących się wyraźnie na część górną i dolną. Druga liczba jest wtedy równa liczbie kresek u góry, a trzecia - liczbie kresek u dołu;
    • pierwsza liczba jest równa 3 dla znaków mających wyraźne części zewnętrzną i wewnątrzną. Druga liczba jest wtedy równa liczbie kresek w części zewnętrznej, a trzecia - liczbie kresek w części wewnętrznej;
    • pierwsza liczba jest równa 4 dla pozostałych znaków. Druga liczba jest wtedy równa całkowitej liczbie kresek. Trzecia jest równą:
      • 1 jeśli znak ma linię poziomą na górze
      • 2 jeśli znak ma linię poziomą na dole
      • 3 jeśli znak przecina linia pionowa
      • 4 w pozostałych przypadkach

Przykłady

ZnakCzytanie japońskieZnaczenieKod SKIPLiczba kresek
hachiosiem1-1-12
kawarzeka1-1-23
nani?co?1-2-57
nidwa2-1-12
kotobasłowo2-1-67
yamagóra3-2-13
hiogień3-3-14
kodziecko4-3-13
tsuchiziemia4-3-23
nakaśrodek4-4-34
hitoczłowiek4-2-42

Nauka

Aby być biegłym w języku japońskim, należy poznać znaki kanji, ale ich poznanie wydaje się często zadaniem przekraczającym możliwości i odstrasza chętnych od nauki języków azjatyckich, które używają chińskich znaków. Przyczynia się do tego niewiedza i rozpowszechnione stereotypy. Bez wątpienia jednak nauka znaków jest jednym z trudniejszych i bardzo pracochłonnych zadań w przyswajaniu języka japońskiego.

Istnieją różne metody ułatwiające lub systematyzujące ten proces. Odzwierciedlają one zwykle osobiste upodobania i uwarunkowania ich zwolenników. Ze względu na zróżnicowanie preferowanych metod nauki w zależności od osoby, wskazane jest próbowanie różnych sposobów i odnalezienie tego, który nam najbardziej odpowiada (daje najlepsze wyniki).

Zasadniczo można wyróżnić dwie podstawowe grupy metod:

Pierwsza z metod stosowana jest w japońskiej szkole. Znaki są wprowadzane stopniowo, po czym uczniowie utrwalają ich znajomość przez wielokrotne pisanie. Kolejność wprowadzania znaków uwarunkowana jest przez ich pozycję w zestawie jōyō . Obcokrajowcy stosują ją zwykle tworząc listy znaków lub tzw. fiszki (małe kartki z zapisanym po jednej stronie znakiem, po drugiej znaczeniem/odczytem) które następnie często się przegląda i przeprowadza przy ich pomocy testy, w nadziei że w ten sposób uda się je utrwalić w pamięci. Często jednak okazuje się że po pewnym czasie coraz ciężej zapamiętywać nowe znaki, podczas gdy stare są zapominane.

Druga metoda opiera się o tworzone w wyobraźni możliwie żywe historie/obrazy, powiązane z elementami podstawowymi znaku. Jak wcześniej wspomniano, chociaż znaków są tysiące, wszystkie można rozbić na pewną liczbę elementów podstawowych (których tradycyjnie wyróżnia się tylko około 200). Dla przykładu: znak "結" (łączyć, wiązać) składa się z stojącego po lewej stronie elementu nitka, po prawej na górze samuraj/mędrzec, na dole usta. Teraz tylko własna wyobraźnia ogranicza skojarzenia, które mogą pomóc w zapamiętaniu (np. "samuraj wypowiada ustami przyrzeczenie które wiąże go niczym nić). Wzrokowcy mogą na przykład wyobrażać sobie samuraja z ustami obwiązanymi nitką. Problemem w tej metodzie bywa czasem nietrwałość budowanych obrazów, gdy nie zostały one dość ostro "wyryte" w pamięci lub też czasem niemożliwość zbudowania nawet bardzo abstrakcyjnego obrazu zawierającego wszystkie elementy.

Zwykle uczący się stosują pewne elementy z obydwu metod. W przypadku dzieci ze słabo wykształconą wyobraźnią abstrakcyjną metody mnemotechniczne mogą być zawodne. Metody te dodatkowo najlepiej sprawdzają się, gdy jest stosowana odpowiednia kolejność wprowadzania znaków, tak że każdy następny znak składa się ze znaków wprowadzonych przed nim. Ponieważ taka kolejność jednocześnie nie odpowiada ustawieniu znaków od najczęściej spotykanych, krytycy tych metod twierdzą, że nauka w ten sposób nie jest wydajna, zwolennicy – że ich inne zalety przeważają nad tym faktem. Metoda mnemotechniczna i stosowna kolejność znaków przedstawiona jest w książce Remembering the Kanji Jamesa Heisiga.

Stwierdzono również, że nie używane znaki stopniowo się zapomina. Należy przynajmniej od czasu do czasu czytać i pisać po japońsku, aby zachować uzyskaną biegłość.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Redirect to ../afaq/how-many-kanji.html
  2. Bogusław Nowak - Słownik znaków japońskich. Wiedza Powszechna

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Kanji":

Kana (pismo) ...

Etymologia nazw państw ...

Siogun ...

Żywioły Nazwy podane w sylabariuszu Romaji oraz Katakana w nawiasie kwadratowym. Nazwy w Kanji umieszczone są w tabelce na górze strony. Żywioły w hinduizmie Hinduistyczne podania ...

Samuraj ...

Premierzy Japonii Japonii (1868-1947) Epoka Meiji (1868-1912)Premierzy za panowania cesarza Mutsuhito (Meiji)A#I#PortretImię i nazwiskoKadencjaElekcjePartiaAlfabet łacińskiKanjiOdDo11 Hirobumi Itō (1. kadencja)伊藤 博文22 grudnia 188530 kwietnia 1888—Brak22Kiyotaka Kuroda黒田 清隆30 kwietnia 188825 ...

Język japoński ...

Hancha ...

Kanji Znaki KanjiKanji ( jap. 漢字, Kanji, ; dosł. "znaki Hanów ") – znaki logograficzne chińskiego pochodzenia, ...

Nüshu ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Kanji":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie