Kapusta
KapustaBrassica oleracea var. acephala Porównianie genomów niektórych gatunków kapusty Kapusta (Brassica L.) –
rodzaj
roślin zielnych
z rodziny
kapustowatych
. Należy do niego 38 gatunków roślin, które w stanie dzikim występują na obszarze od Morza Śródziemnego po obszary Azji o umiarkowanym klimacie[2]. Liczne
gatunki
,
mieszańce
,
odmiany
i
kultywary
są uprawiane na tym obszarze, ale również w wielu innych regionach świata.
Gatunkiem typowym
jest
Brassica oleracea
L.[3]. Morfologia i biologia
Rośliny jednoroczne
,
dwuletnie
i
podkrzewy
[4] .
Kwiaty
promieniste, 4-płatkowe, drobne, barwy żółtej lub białej.
Owocem
jest
łuszczyna
. W tkankach w większości części roślin zazwyczaj występuje olejek gorczyczny o ostrym smaku. Według botaników przed kilku tysiącami lat, gdy ludzie zaczęli uprawiać niektóre gatunki kapusty, doszło do spontanicznego skrzyżowania się kilku gatunków, w wyniku czego powstały dwie duże grupy mieszańców; pierwsza z nich określana jest jako
kapusta warzywna
(Brassica oleracea), druga to
kapusta właściwa
(Brassica rapa)[4]. Systematyka-
Synonimy
[2]
Brassicaria Pomel, Guenthera Andrz. - Pozycja systematyczna wg
APweb
(aktualizowany system
system APG III
z 2009)
Należy do rodziny
kapustowatych
(Brassicaceae), rzędu
kapustowców
(Brassicales), kladu
różowych
(rosids) w obrębie
okrytonasiennych
(Magnoliophyta )[1]. - Pozycja rodzaju w
systemie Reveala
(1993-1999)
Gromada
okrytonasienne
(Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa
Rosopsida
Batsch, podklasa
ukęślowe
(Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd
kaparowce
(Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina
kapustowate
(Brassicaceae Burnett), podrodzina Brassicoideae Prantl, plemię Brassiceae DC., podplemię Brassicinae Sond. in Harv., rodzaj kapusta (Brassica L.)[5]. - Gatunki[2]
W systematyce kapusty istnieje wielkie zagmatwanie. W różnych klasyfikacjach te same taksony są uważane za odmiany, podgatunki lub gatunki i mają różne nazewnictwo. Według najnowszych ustaleń (2010 r.) przeprowadzonych przez botaników Germplasm Resources Information Network, skupionych w towarzystwie The Multinational Brassica Genome Project w obrębie rodzaju Brassica wyróżnia się 38 gatunków[2]: - Brassica assyriaca Mouterde
- Brassica aucheri Boiss.
- Brassica balearica Pers.
- Brassica barrelieri (L.) Janka
- Brassica bourgeaui (Webb ex Christ) Kuntze
- Brassica cadmea O. E. Schulz
- Brassica carinata A. Braun
- Brassica cretica Lam. – kapusta kreteńska
- Brassica deflexa Boiss.
- Brassica deserti Danin & Hedge
- Brassica desnottesii Emb. & Maire
- Brassica dimorpha Coss. & Durieu
- Brassica drepanensis (Caruel) Damanti
- Brassica elongata Ehrh. – kapusta chrzanolistna
- Brassica fruticulosa Cirillo
- Brassica gravinae Ten.
- Brassica ×harmsiana O. E. Schulz
- Brassica hilarionis Post
- Brassica incana Ten.
- Brassica insularis Moris
- Brassica juncea (L.) Czern. –
kapusta sitowata
- Brassica macrocarpa Guss.
- Brassica maurorum Durieu
- Brassica montana Pourr.
- Brassica napus L. –
kapusta rzepak
- Brassica nigra (L.) W. D. J. Koch –
kapusta czarna
- Brassica nivalis Boiss. & Heldr.
- Brassica oleracea L. –
kapusta warzywna
- Brassica oxyrrhina (Coss.) Willk.
- Brassica procumbens (Poir.) O. E. Schulz
- Brassica rapa L. –
kapusta właściwa
- Brassica repanda (Willd.) DC.
- Brassica rupestris Raf. – kapusta skalna
- Brassica ruvo L. H. Bailey
- Brassica souliei (Batt.) Batt.
- Brassica spinescens Pomel
- Brassica tournefortii Gouan
- Brassica villosa Biv.
Zastosowanie-
Warzywa
– wiele spośród uprawianych gatunków, mieszańców i odmian to rośliny jadalne uprawiane na całym niemal świecie.
- Niektóre odmiany (
rzepak
) są uprawiane dla nasion, z których wytwarza się olej jadalny i
biodiesel
.
- Niektóre gatunki i odmiany są uprawiane jako
rośliny paszowe
.
-
Kwiaciarstwo
– niektóre
kultywaru
o ozdobnych liściach używane są w kwiaciarstwie.
CiekawostkiKapusta, podobnie jak wiele innych rzeczowników, funkcjonuje również jako polskie nazwisko (zob. np.
Janusz Kapusta
). Przypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Kapusta":
Oddychanie komórkowe
organizm lub kwiat zwiększając parowanie substancji przywabiających owady. Roślina Symplocarpus foetidus – Kapusta skunksa – z rodziny obrazkowatych jest w stanie podgrzać swój kwiat ...
Wigilia Bożego Narodzenia
przyrządzane na różne sposoby, z najbardziej tradycyjnym
karpiem
smażonym i w
galarecie
,
Kapusta
z
grochem
, Kapusta z grzybami,
pierogi
z kapustą,
paszteciki
z grzybami, ...
Sopot
Leonard Wierzbicki, prezydent
1948
– Srebrnik, prezydent
1948
– Bolesław Śliwiński, prezydent
1948
-
1949
– Jan Kapusta, prezydent
1949
-
1950
– Piotr Nowak, prezydent
1950
-
1952
– Alfred Müller, prezydent, od
1950
...
Konserwacja żywności
dla nich zbyt wysokie; przykładem polskiej żywności konserwowanej w ten sposób jest
Kapusta kiszona
zwiększanie
ciśnienia osmotycznego
konserwowanego materiału prowadzi do wypływania wody z komórek ...
Stutthof (KL)
gatunkowo mąki, oraz namiastkę kawy bez cukru. Zupy gotowano z nieświeżych warzyw (Kapusta,
brukiew
,
marchew
) i nadpsutych kartofli. Wydawane w ilościach 1/2-l litra dziennie ...
Michel Foucault
Władze dyskursu. Michel Foucault w poszukiwaniu siebie,
Wydawnictwo Spacja
, Warszawa
1996
, Andrzej Kapusta, Filozofia ekstremalna. Wokół myśli krytycznej Michela Foucaulta,
Wydawnictwo UMCS
, Lublin
2002
, ...
Miedź
mleka i jaj oraz warzywa krzyżowe zawierające duże ilości związków
siarki
(np. Kapusta, cebula, por, czosnek, gorczyca). Spożywanie tych produktów łącznie z pokarmem o ...
Sushi
...
Rzepak
...
Wyspy Owcze
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Kapusta":
002. Odmiana czasowników słabych w języku niemieckim. Czas teraźniejszy. Präsens. (plansza 5)
...
Budowa komórki eukariotycznej - część VII - system wakuolarny (plansza 6)
buraka czerwonego czy liście czerwonej kapusty
Forsycja
Rezeda żółta
Buraki
Kapusta
...
˝Pan Tadeusz˝ A. Mickiewicza - spacer po Soplicowie i okolicach (plansza 7)
poemacie:
"Był sad.
Drzewa owocne, zasadzone w rzędy,
Ocieniały szerokie pole; spodem grzędy.
Tu Kapusta sędziwe schylając łysiny,
Siedzi i zda się dumać o losach jarzyny;
Tam plącząc ...
|