Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Kapusta

Kapusta

Kapusta

Systematyka [1]
Domena : eukarionty
Królestwo : rośliny
Klad : rośliny naczyniowe
Klad : rośliny nasienne
Klasa : okrytonasienne
Klad : klad różowych
Rząd : kapustowce
Rodzina : kapustowate
Nazwa systematyczna
Brassica L.
Sp. Pl. 666. 1 Mai 1753
Rzepak – morfologia
Liście kapusty warzywnej
Brassica oleracea var. acephala
Kalarepa
Porównianie genomów niektórych gatunków kapusty

Kapusta (Brassica L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny kapustowatych . Należy do niego 38 gatunków roślin, które w stanie dzikim występują na obszarze od Morza Śródziemnego po obszary Azji o umiarkowanym klimacie[2]. Liczne gatunki , mieszańce , odmiany i kultywary są uprawiane na tym obszarze, ale również w wielu innych regionach świata. Gatunkiem typowym jest Brassica oleracea L.[3].

Spis treści

Morfologia i biologia

Rośliny jednoroczne , dwuletnie i podkrzewy [4] . Kwiaty promieniste, 4-płatkowe, drobne, barwy żółtej lub białej. Owocem jest łuszczyna . W tkankach w większości części roślin zazwyczaj występuje olejek gorczyczny o ostrym smaku.

Według botaników przed kilku tysiącami lat, gdy ludzie zaczęli uprawiać niektóre gatunki kapusty, doszło do spontanicznego skrzyżowania się kilku gatunków, w wyniku czego powstały dwie duże grupy mieszańców; pierwsza z nich określana jest jako kapusta warzywna (Brassica oleracea), druga to kapusta właściwa (Brassica rapa)[4].

Systematyka

Synonimy [2]

Brassicaria Pomel, Guenthera Andrz.

Pozycja systematyczna wg APweb (aktualizowany system system APG III z 2009)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta )[1].

Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), podrodzina Brassicoideae Prantl, plemię Brassiceae DC., podplemię Brassicinae Sond. in Harv., rodzaj kapusta (Brassica L.)[5].

Gatunki[2]

W systematyce kapusty istnieje wielkie zagmatwanie. W różnych klasyfikacjach te same taksony są uważane za odmiany, podgatunki lub gatunki i mają różne nazewnictwo. Według najnowszych ustaleń (2010 r.) przeprowadzonych przez botaników Germplasm Resources Information Network, skupionych w towarzystwie The Multinational Brassica Genome Project w obrębie rodzaju Brassica wyróżnia się 38 gatunków[2]:

  • Brassica assyriaca Mouterde
  • Brassica aucheri Boiss.
  • Brassica balearica Pers.
  • Brassica barrelieri (L.) Janka
  • Brassica bourgeaui (Webb ex Christ) Kuntze
  • Brassica cadmea O. E. Schulz
  • Brassica carinata A. Braun
  • Brassica cretica Lam. – kapusta kreteńska
  • Brassica deflexa Boiss.
  • Brassica deserti Danin & Hedge
  • Brassica desnottesii Emb. & Maire
  • Brassica dimorpha Coss. & Durieu
  • Brassica drepanensis (Caruel) Damanti
  • Brassica elongata Ehrh. – kapusta chrzanolistna
  • Brassica fruticulosa Cirillo
  • Brassica gravinae Ten.
  • Brassica ×harmsiana O. E. Schulz
  • Brassica hilarionis Post
  • Brassica incana Ten.
  • Brassica insularis Moris
  • Brassica juncea (L.) Czern. – kapusta sitowata
  • Brassica macrocarpa Guss.
  • Brassica maurorum Durieu
  • Brassica montana Pourr.
  • Brassica napus L. – kapusta rzepak
  • Brassica nigra (L.) W. D. J. Koch – kapusta czarna
  • Brassica nivalis Boiss. & Heldr.
  • Brassica oleracea L. – kapusta warzywna
  • Brassica oxyrrhina (Coss.) Willk.
  • Brassica procumbens (Poir.) O. E. Schulz
  • Brassica rapa L. – kapusta właściwa
  • Brassica repanda (Willd.) DC.
  • Brassica rupestris Raf. – kapusta skalna
  • Brassica ruvo L. H. Bailey
  • Brassica souliei (Batt.) Batt.
  • Brassica spinescens Pomel
  • Brassica tournefortii Gouan
  • Brassica villosa Biv.

Zastosowanie

  • Warzywa – wiele spośród uprawianych gatunków, mieszańców i odmian to rośliny jadalne uprawiane na całym niemal świecie.
  • Niektóre odmiany ( rzepak ) są uprawiane dla nasion, z których wytwarza się olej jadalny i biodiesel .
  • Niektóre gatunki i odmiany są uprawiane jako rośliny paszowe .
  • Kwiaciarstwo – niektóre kultywaru o ozdobnych liściach używane są w kwiaciarstwie.

Ciekawostki

Kapusta, podobnie jak wiele innych rzeczowników, funkcjonuje również jako polskie nazwisko (zob. np. Janusz Kapusta ).

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website ( ang. ). 2001–. [dostęp 2010-05-13].
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Germplasm Resources Information Network (GRIN) . [dostęp 2010-10-15].
  3. Index Nominum Genericorum . [dostęp 2009-01-22].
  4. 4,0 4,1 Geoff Burnie i inni: Botanica. Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. . 
  5. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Brassica ( ang. ). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-22].


Inne hasła zawierające informacje o "Kapusta":

Oddychanie komórkowe organizm lub kwiat zwiększając parowanie substancji przywabiających owady. Roślina Symplocarpus foetidus – Kapusta skunksa – z rodziny obrazkowatych jest w stanie podgrzać swój kwiat ...

Wigilia Bożego Narodzenia przyrządzane na różne sposoby, z najbardziej tradycyjnym karpiem smażonym i w galarecie , Kapusta z grochem , Kapusta z grzybami, pierogi z kapustą, paszteciki z grzybami, ...

Sopot Leonard Wierzbicki, prezydent 1948 – Srebrnik, prezydent 1948 – Bolesław Śliwiński, prezydent 1948 - 1949 – Jan Kapusta, prezydent 1949 - 1950 – Piotr Nowak, prezydent 1950 - 1952 – Alfred Müller, prezydent, od 1950 ...

Konserwacja żywności dla nich zbyt wysokie; przykładem polskiej żywności konserwowanej w ten sposób jest Kapusta kiszona zwiększanie ciśnienia osmotycznego konserwowanego materiału prowadzi do wypływania wody z komórek ...

Stutthof (KL) gatunkowo mąki, oraz namiastkę kawy bez cukru. Zupy gotowano z nieświeżych warzyw (Kapusta, brukiew , marchew ) i nadpsutych kartofli. Wydawane w ilościach 1/2-l litra dziennie ...

Michel Foucault Władze dyskursu. Michel Foucault w poszukiwaniu siebie, Wydawnictwo Spacja , Warszawa 1996 , Andrzej Kapusta, Filozofia ekstremalna. Wokół myśli krytycznej Michela Foucaulta, Wydawnictwo UMCS , Lublin 2002 , ...

Miedź mleka i jaj oraz warzywa krzyżowe zawierające duże ilości związków siarki (np. Kapusta, cebula, por, czosnek, gorczyca). Spożywanie tych produktów łącznie z pokarmem o ...

Sushi ...

Rzepak ...

Wyspy Owcze ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Kapusta":

002. Odmiana czasowników słabych w języku niemieckim. Czas teraźniejszy. Präsens. (plansza 5) ...

Budowa komórki eukariotycznej - część VII - system wakuolarny (plansza 6) buraka czerwonego czy liście czerwonej kapusty Forsycja Rezeda żółta Buraki Kapusta ...

˝Pan Tadeusz˝ A. Mickiewicza - spacer po Soplicowie i okolicach (plansza 7) poemacie: "Był sad. Drzewa owocne, zasadzone w rzędy, Ocieniały szerokie pole; spodem grzędy. Tu Kapusta sędziwe schylając łysiny, Siedzi i zda się dumać o losach jarzyny; Tam plącząc ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie