|
Kodeks Justyniana
Kodeks Justyniana - (Codex Iustinianus) to jedna z trzech części wielkiej kodyfikacji prawa rzymskiego podjętej w latach 528 - 534 przez cesarza Justyniana I Wielkiego, znanej pod średniowieczną nazwą Corpus Iuris Civilis.
Justynian rozpoczął prace nad Kodeksem rok po wstąpieniu na tron. W tym celu powołał specjalną komisję, w skład której weszło 7 urzędników cesarskiej administracji wysokiego szczebla (byli wśród nich m.in. Tribonianus i Theophilus). Komisja zakończyła swoje prace po upływie kolejnego roku i 7 kwietnia 529 roku ogłoszono pierwszy dokument w ramach Kodeksu, tzw. Codex vetus, którego treść nie dochowała się do naszych czasów. Kilka lat później, w 534 roku, ogłoszono tzw. Codex repetitae praelectionis, który zastąpił Codex Vetus.
Kodeks Justyniana składa się z 12 ksiąg podzielonych na tytuły. Zawierają one szereg konstytucji cesarzy rzymskich, z których najstarsze pochodzą z czasów Hadriana, z wyszczególnieniem imienia cesarza, który przyjął dany dokument, adresata konstytucji oraz daty i miejsca jej ogłoszenia.
Poza Kodeksem Justyniana w skład kodyfikacji justyniańskiej wchodzą jeszcze dwa dzieła:
- Digesta Iustiniani (Digesta seu Pandectae) - zbiór 50 ksiąg zawierających fragmenty (9123) z pism 38 prawników rzymskich, poczynając od I wieku p.n.e. aż do III wieku n.e., będący najobszerniejszą częścią kodyfikacji Justyniana; ukończony w 533 r. Z założenia fragmenty w nim zawarte miały pochodzić od prawników posiadających przywilej ius publice respondendi, jednakże kompilatorzy wykorzystali również dzieła będące wynikiem działalności trzech prawników z okresu przedklasycznego, którzy na dobrą sprawę przywileju tego posiadać nie mogli (przywilej ten został wprowadzony przez Augusta).
- Institutiones Iustiniani (Institutiones sive Elementa) - podstawowe wiadomości z zakresu prawa, o charakterze podręcznikowym, zebrane w 4 księgach; oparte były głównie na `Instytucjach` Gaiusa z II w n.e. oraz podręcznikach takich prawników jak: Florentinus, Marcjan, Ulpian; Instytucje, będące częścią kodyfikacji Justyniana, posiadały również moc ustawy; ukończone 21 listopada 533 r.
Dodatkowo do kodyfikacji justyniańskiej zalicza się jeszcze Novellae leges (Novellae leges) - zbiór konstytucji cesarza Justyniana I Wielkiego wydanych już po ogłoszeniu kodyfikacji, które zostały potem dołączone do Corpus iuris civilis. W zasadzie uzupełnienia dotyczą prawa administracyjnego, spadkowego, rodzinnego i kościelnego.
Inne hasła zawierające informacje o "Kodeks Justyniana":
Diakon
...
Dezercja
...
Nowa Polityka Ekonomiczna
...
Akcja (prawo)
...
Szkoła Rycerska
...
Stanisław Małachowski
...
Narodowy socjalizm
...
Adolf Hitler
...
1969
...
Protonotariusz apostolski
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Kodeks Justyniana":
230b Kryzysy ideologiczne, gospodarcze i społeczne w Polsce Ludowej (plansza 5)
...
029a Walka o dominium mundi i inwestyturę między Cesarstwem niemieckim a Kościołem (plansza 6)
...
03. Makrootoczenie przedsiębiorstwa (plansza 11)
...
|
