Komunizm wojenny - nazwa pierwszego okresu istnienia Rosji radzieckiej , w czasie wojny domowej oraz interwencji w latach 1918 - 1921 , a zwłaszcza realizowanej wtedy polityki gospodarczej ^[1].

Polityka ta zakładała pełną mobilizację środków ludności dla wojny, obowiązkowe nieopłacone dostawy żywności w postaci konfiskaty tzw. nadwyżek, monopolizacja produkcji (przedsiębiorstwa przemysłowe zatrudniające więcej niż 5 pracowników zostały upaństwowione^[1] oraz podporządkowane państwowym głównym zarządom - tzw. gławkizm), utrata znaczenia pieniądza poprzez hiperinflację oraz zastąpienie rynku poprzez scentralizowaną dystrybucję towarów, powszechny obowiązek pracy (utworzono skoszarowane tzw. armie pracy).

Komunizm wojenny był pierwszą próbą ustanowienia tzw. gospodarki planowej , która wbrew oczekiwaniom bolszewików nie była w stanie zlikwidować chaosu gospodarczego, do którego doprowadziła polityka Rządu Tymczasowego oraz zatrzymać drastycznego spadku produkcji przemysłowej i rolnej^[1]. Bolszewicy doprowadzili do śmierci z głodu (a także np. z braku paliw) miliony ludzi. Niemożność kierowania gospodarką rodzącego się dopiero państwa sowieckiego oraz powstanie w Kronsztadzie zmusiły władze do przywrócenia elementów gospodarki rynkowej w ramach tzw. NEP-u ^[1].

Przypisy

Bibliografia