Kraina Wielkich Jezior Mazurskich (
842.83
) –
mezoregion
, położony w północnej
Polsce
, obejmujący środkową część
Pojezierza Mazurskiego
o powierzchni 1732 km², z czego 486 km² zajmują jeziora. Na południu graniczy z
Równiną Mazurską
, od wschodu z
Pojezierzem Ełckim
, od północy z
Krainą Węgorapy
, a od zachodu z
Pojezierzem Mrągowskim
i
Niziną Sępopolską
. Jeziora połączone są
kanałami mazurskimi
. Na lądzie, w większości pokrytym lasem, dominuje
krajobraz młodoglacjalny
, który został ukształtowany w
neogenie
. Największy wpływ na obecną rzeźbę terenu miała ostatnia faza
zlodowacenia bałtyckiego
, która zakończyła się ok. 10 tys. lat temu. Cofający się
lądolód
usypywał położone równoleżnikowo ciągi wzgórz morenowych, zbudowane z glin, żwirów i głazów. W zagłębieniach między wyniesieniami pozostawały wielkie bryły martwego lodu, które wytapiając się pozostawiły misy wytopiskowe. Płynące pod lodem
rzeki
wypłukały głębokie rynny. Tak powstały jeziora
mazurskie
, dziś połączone
systemem kanałów
.
Jest to obszar wyjątkowy zarówno w skali całego kraju, jak i Europy – niezwykle bogaty pod względem przyrodniczym, pełen historycznych zabytków oraz uwielbiany przez miłośników sportów wodnych, wędkarstwa i letników. Wielkie Jeziora Mazurskie słyną z niezliczonych siedlisk rzadkich ptaków. Można obserwować m.in. uważanego za symbol Mazur
kormorana
,
perkoza dwuczubego
,
łyskę
,
czaplę
oraz
łabędzia niemego
, najliczniej gniazdującego na jeziorze
Łuknajno
. Żyje tu również rzadki
bocian czarny
,
kania czarna
,
orzeł przedni
i
bielik
. Wędrowcy spotykają na swojej drodze
wydrę
,
bobra
,
żółwia błotnego
,
łosia
oraz wiele gatunków
nietoperzy
i kolorowych
ważek
. Szczególną atrakcją na przełomie września i października są rykowiska
jeleni
.
Ważną rolę w gospodarce regionu odgrywa
rybołówstwo
, przede wszystkim jednak
turystyka
i
sporty wodne
. Głównymi ośrodkami są:
Giżycko
,
Mikołajki
,
Pisz
,
Węgorzewo
. Znajduje się tu szereg
rezerwatów przyrody
i
Mazurski Park Krajobrazowy
.
Największą atrakcją turystyczną Krainy Wielkich Jezior są oczywiście
jeziora
tam występujące, w tym największe w Polsce
Śniardwy
(113,8 km²),
Mamry
(105 km²), oraz
Niegocin
,
Orzysz
,
Jagodne
,
Tałty
.
Jeziora z okolic
Śniardw
| Nazwa | Powierzchnia |
|---|
| Jez. Zełwążek | 18 ha (0,18 km²) |
| Jez.
Głębokie
| 47 ha (0,47 km²) |
| Jez.
Płociczno
| 25 ha (0,25 km²) |
| Jez.
Lisunie
| 29 ha (0,29 km²) |
| Jez.
Jezioro Gardyńskie
| 66 ha (0,66 km²) |
| Jez.
Malinówko
| 37 ha (0,37 km²) |
| Jez. Wesołek | 22 ha (0,22 km²) |
| Jez.
Nidzkie
| 1431 ha (14,31 km²) |
| Zat. Zamrodzieje Mł. | 150 ha (1,5 km²) |
| Zat. Zamrodzieje Wlk. | 232 ha (2,3 km²) |
| Jez.
Mikołajskie
| 524 ha (5,24 km²) |
| Jez.
Bełdany
| 944 ha (9,44 km²) |
Organizacje ratunkowe
W krainie Wielkich Jezior Mazurskich służbę ratowniczą pełnią głównie 3 podmioty:
- Mazurskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
- Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
- Mazurska Służba Ratownicza Okartowo
Bibliografia
- Leszek Trząski, Perły Natury, Wydawnictwo Videograf II, Kielce 2005.
Linki zewnętrzne
