Ksenon
KsenonKsenon | | | Świecenie ksenonu |
Świecenie ksenonu | Dane ogólne | Nazwa, symbol,
l.a.
| Ksenon, Xe, 54 | Grupa, okres, blok |
18 (VIIIA)
, 5,
p
| Właściwości metaliczne |
gaz szlachetny
| Właściwości atomowe |
---|
Masa atomowa
| 131,293
u
|
Promień atomowy
| (obl. 108
pm
) |
Promień walencyjny
| 130 pm |
Promień van der Waalsa
| 216 pm |
Konfiguracja elektronowa
| [Kr]5s24d105p6 | Zapełnienie
powłok
| 2, 8, 18, 18, 8 |
Elektroujemność
| 2,60 (
Pauling
) 2,40 (
Allred
) |
Stopień utlenienia
| 0, +1, +2, +4, +6, +8 | Właściwości kwasowe tlenków |
słabo kwasowe
|
| Właściwości fizyczne |
---|
Stan skupienia
| gazowy |
Gęstość
| 5,9
kg/m3
| Kolor | bezbarwny |
Temperatura topnienia
| 161,4
K
-111,75
°C
|
Temperatura wrzenia
| 165,1 K -108,05 °C |
Objętość molowa
| 32,92×10-6 m3/
mol
|
Ciepło parowania
| 12,636
kJ/mol
|
Ciepło topnienia
| 2,297 kJ/mol |
Prędkość dźwięku
| 169 m/s (w gazie), 1090 m/s (293,15 K)(w cieczy) |
| | Najbardziej stabilne izotopy |
---|
izotop
| wyst. |
o.p.r.
|
s.r.
|
e.r.
MeV
|
p.r.
|
---|
124Xe | 0,1% | stabilny izotop z 70
neutronami
| 126Xe | 0,09% | stabilny izotop z 72
neutronami
| 127Xe |
{syn.}
| 36,345
dni
|
w.e.
| 0,662 | 127
I
| 128Xe | 1,91% | stabilny izotop z 74
neutronami
| 129Xe | 26,4% | stabilny izotop z 75
neutronami
| 130Xe | 4,1% | stabilny izotop z 76
neutronami
| 131Xe | 21,29% | stabilny izotop z 77
neutronami
| 132Xe | 26,9% | stabilny izotop z 78
neutronami
| 134Xe | 10,4% | stabilny izotop z 80
neutronami
| 136Xe | 8,9% | 2,36×1021
lat
|
β-
| | 136
Cs
|
|
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)
|
Ksenon (Xe,
łac.
xenon) -
pierwiastek chemiczny
z grupy
gazów szlachetnych
w
układzie okresowym
. Nazwa pochodzi z
gr.
ksénos 'dziwny', 'obcy'. Został odkryty w
1898
r. przez
W. Ramsaya
i
Morrisa Traversa
jako pozostałość po frakcjonowanej destylacji skroplonego
kryptonu
. CharakterystykaKsenon w warunkach normalnych jest
gazem
bezbarwnym i bezwonnym. W stanie wolnym występuje w postaci pojedynczych atomów. Zaliczany jest do pierwiastków chemicznie biernych, ale w specjalnych warunkach tworzy związki z
fluorem
i
tlenem
, np.
H6XeO6
), a już w temp. pokojowej związek jonowy XePtF6. Występuje w nich głównie na parzystych dodatnich
stopniach utlenienia
. Są one silnymi utleniaczami. Zawartość ksenonu w powietrzu wynosi 0,085
ppm
. Zastosowanie Silniki jonoweZe względu na dosyć wysoka masę atomową, niską
energię jonizacji
oraz duży
przekrój czynny
wykorzystywany jest w
silniku jonowym
. Optyka i oświetlenieStosowany jest również do wypełniania
lamp błyskowych
,
żarówek
dużej mocy i
jarzeniówek
. Zastosowanie w żarówkach wynika z jego bierności chemicznej oraz niskiej przewodności cieplnej, spowodowanej wysoką
masą atomową
oraz tym, iż ksenon występuje w postaci atomowej. Wysoka masa atomowa powoduje niską prędkość średnią atomów w danej temperaturze, zaś występowanie w postaci cząsteczek jednoatomowych powoduje brak innych, niż translacyjne, stopni swobody, które wnoszą wkład do ciepła właściwego gazu. MedycynaMoże znaleźć także zastosowanie w medycynie, ponieważ podawany drogą wziewną chroni komórki nerwowe w
mózgu
i
rdzeniu kręgowym
przed obumieraniem (np. po urazie czy
udarze mózgu
)[1]. Energetyka jądrowaIzotop Xe-135 jest jednym z produktów ubocznych rozpadu paliwa
uranowego
w
reaktorach atomowych
. Jednocześnie jest silnym pochłaniaczem neutronów, co oznacza że wpływa hamująco na przebieg
reakcji łańcuchowej
. Nagromadzenie Xe-135 w paliwie, zwane zatruciem ksenonowym, powoduje krótkotrwały ale znaczny spadek mocy reaktora. Jeśli nie jest poprawnie zidentyfikowane, może prowadzić do błędnych i niebezpiecznych decyzji operatorów reaktora. Nierozpoznane zatrucie ksenonowe było jedną z przyczyn
katastrofy w Czarnobylu
.[2] Przypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Ksenon":
Wody gruntowe
...
Lantan
...
Cez
...
Ruten
...
Technet
...
Niob
...
Cyrkon (pierwiastek)
...
Itr
...
Tytan (pierwiastek)
...
Skand
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Ksenon":
Układ okresowy pierwiastków (plansza 23)
pierwiastków. Należą do niej: hel (He), neon (Ne), argon (Ar), krypton (Kr), Ksenon (Xe), oraz radon (Ra).
Helowce są bezbarwnymi, bezwonnymi i biernymi chemicznie gazami. ...
020. Skład i budowa atmosfery (plansza 4)
Ksenon
0,0000087
...
020. Skład i budowa atmosfery (plansza 5)
wprowadzają do atmosfery dwutlenek węgla. Powietrze zawiera również gazy szlachetne: argon, neon, Ksenon, krypton. Są to gazy nieczęsto wchodzące w reakcje (stąd ich nazwa). ...
|