Kultura pucharów lejkowatych (TRB)
Ekspansja
R1a
od 6000 do 3000 lat temu. Fioletowo zaznaczony najstarszy obszar.
Kultura pucharów lejkowatych (KPL) – jedna z kultur
neolitu
z kręgu
kultur naddunajskich
, występująca w Europie między 3700 - 1900 p.n.e., na terenach
Jutlandii
,
Szwecji
,
Niemiec
,
Holandii
,
Polski
oraz części
Wołynia
i
Podola
.
Powstała na terenie
Kujaw
pod wpływem oddziaływania
kultury lendzielskiej
na lokalne podłoże
mezolityczne
. Nazwa pochodzi od charakterystycznego kształtu formy naczynia z brzuścem baniastym i szeroko rozchylonym kołnierzem.
Ślady jej pobytu odkryto w
Łupawie
, Sarnowie, Włocławku, Wietrzychowicach, Gaju, Leśniczówce, Radziejowie,
Krężnicy Jarej
(Województwo Lubelskie) i
Baniewicach
. Zajmowała się głównie hodowlą, łowiectwem i rybołówstwem, ale także uprawiała
zboże
, znała
radło
i zaprzęgała do jego ciągnięcia bydło. Jedna z największych
osad
tej kultury na ziemiach polskich została odkryta w Ćmielowie koło Ostrowca Świętokrzyskiego. Charakterystyczne dla niej były pochówki szkieletowe zwane grobami kujawskimi i rozmaite grobowce megalityczne.
Ludność tej kultury zajmowała się również eksploatowaniem
krzemienia
pasiastego z kopalni w
Krzemionkach
i szarego, biało nakrapianego w Świeciechowie-Lasku koło Annopola. Także pierwsze ślady zamieszkania na
Ostrowie Lednickim
zalicza się do tej właśnie kultury.
Do tego cyklu kulturowego zalicza się również:
Publikacje
-
Konrad Jażdżewski
, "Kultura pucharów lejkowatych w Polsce zachodniej i środkowej",
1936
,
Poznań
.
- Tadeusz Wiślański, "Kształtowanie się miejscowych kultur rolniczo-hodowlanych. Plemiona kultury pucharów lejkowatych", [w:] "Prahistoria ziem polskich", t. II, "Neolit", Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1979, s. 165-260.
- Aleksandra Cofta-Broniewska, Aleksander Kośko, "Historia pierwotna społeczeństw Kujaw", Warszawa-Poznań 1982.
- Janusz Ostoja-Zagórski " "Najdawniejsze dzieje ziem polskich", Bydgoszcz 2005.
Zobacz też:
