Kuomintang (KMT) lub Guomindang (GMD) (po polsku "Chińska Partia Narodowa") - partia utworzona w
Chinach
w
1912
przez
Song Jiaorena
. Wygrała wybory do parlamentu w lutym
1913
. W październiku prezydent Chin
Yuan Shikai
nakazał rozwiązanie Kuomintangu i usunięcie jego członków z parlamentu. (zobacz
Historia Chin
)
Flaga Kuomintangu przedstawiająca białe słońce na niebieskim tle. Dwanaście promieni symbolizuje postęp. W latach
1928
-
1949
była umieszczona w lewym górnym rogu (jako
kanton
)
flagi państwowej Republiki Chińskiej
(obejmującej wówczas Chiny kontynentalne, zaś po przegranej wojsk Kuomintangu podczas
chińskiej wojny domowej
i ewakuacji ich sił na Tajwan stała się flagą marynarki wojennej mieszczącej obecnie na tej wyspie
Republiki Chińskiej
a flaga państwowa została taka jak przed ewakuacją na Formozę (Tajwan).
Utworzenie Kuomintangu
Partia została odtworzona przez
Sun Jat-sena
w
1919
i stała się partią rządzącą w południowych regionach. Za rządów Sun Jat-sena partia współpracowała ze
Związkiem Radzieckim
i Komunistyczną Partią Chin. W 1925
Sun Jat-sen
zmarł, a przywództwo objął dotychczasowy głównodowodzący armii
Czang Kaj-szek
. W lecie
1925
Kuomintang odniósł znaczne sukcesy militarne, lecz wybuchły też walki wewnętrzne między komunistyczną a narodową frakcją, które zakończyło zerwanie współpracy ze
Związkiem Radzieckim
przez Czang Kaj-szeka w marcu
1926
. Do
1928
Kuomintang opanował prawie całe Chiny.
Udział sił nacjonalistycznych w II wojnie chińsko-japońskiej
ten rozdział wymaga uzupełnienia
Wojna domowa i utrata Chin
Choć lokalne walki trwały przez cały czas, wojna domowa na pełną skalę z wspieranymi przez
Związek Radziecki
komunistami wybuchła dopiero w
1945
. Do
1949
komuniści opanowali większość Chin, Kuomintang został u władzy jedynie w prowincji
Tajwan
.
Powstanie ludności na Tajwanie przeciwko Kuomintangowi w 1947 r.
W
1945
roku wyspa
Tajwan
zajmowana od
1895
roku przez
Japonię
powróciła pod panowanie chińskie. KMT ustanowiło administrację na czele której stanął generalny gubernator Chen Yi. Przybyli z kontynentu urzędnicy dość szybko dali się poznać od złej strony pogardzając i dyskryminując miejscową ludność m.in. w dziedzinie ekonomicznej. Skonfiskowane Japończykom setki zakładów przemysłowych i kopalni oraz dziesiątki tysięcy domów trafiały do rodzin lub znajomych urzędników i wojskowych. Powszechny nepotyzm i korupcja lokalnych władz opanowanych całkowicie przez KMT oraz brutalność policji dodatkowo zaogniały sytuację.
27 lutego
1947
roku chińscy agenci z Biura Monopolu Tytoniowego w
Tajpej
podczas akcji przeciwko nielegalnym handlarzom ciężko pobili kobietę sprzedającą papierosy. Kiedy wzburzony wydarzeniem tłum Tajwańczyków ruszył przeciwko agentom ci otworzyli ogień zabijając jedną osobę i raniąc wiele innych. W dniu 28 lutego
1947
wielotysięczna grupa demonstrantów udała się pod siedzibę gubernatora domagając się aresztowania sprawców. Jednak w odpowiedzi policja i żandarmeria użyła broni strzelając do zgromadzonych ludzi z karabinów maszynowych. Gubernator Chen Yi na obszarze całej wyspy wprowadził stan wyjątkowy.
Tajwańczycy spontanicznie zorganizowali oddziały które zdobyły broń z magazynów wojskowych i przystąpili do walki ze znienawidzonym reżimem Kuomintangu. Przestraszony obrotem sytuacji
Czang Kaj-szek
wysłał na wyspę dodatkowe oddziały wojska i rozkazał bezwzględne rozprawienie się z buntownikami. Żołnierze szybko poradzili sobie z uzbrojonymi powstańcami i zaczęła się masakra miejscowej ludności cywilnej często nie mającej nic wspólnego ze zbrojnym buntem. Otwierano ogień z ciężarówek do każdego podejrzanego człowieka zabijając w ten sposób wiele osób. Schwytani powstańcy i cywile uznani za sympatyków rebelii byli rozstrzeliwani w masowych egzekucjach bez sądu. Ofiarą tortur, egzekucji i uwięzienia bez sądu padło 140 000 Tajwańczyków. Z tej liczby zostało z rąk żołnierzy reżimu Kuomintangu zamordowanych około 30 000 ludzi.
Wydarzenia te często określane mianem "
incydentu 28 lutego
" doprowadziły do ustanowienia całkowitej dominacji na
Tajwanie
Chińczyków z kontynentu którzy zasilali kadry miejscowego Kuomintangu obejmującego kontrolę nie tylko życia politycznego, armii, policji, sądownictwa i administracji ale i takich dziedzin jak gospodarka, media, edukacja i kultura. Doprowadziło to do wywołania trwałego podziału między stanowiącymi mniejszość (12% ogółu) Chińczykami kontynentalnymi a zepchniętą na margines większością (86%) Chińczyków tajwańskich (rodowici Tajwańczycy wywodzący się z chińskich osadników przybyłych na wyspę w XVII i XVIII wieku). Stopniowa liberalizacja reżimu KMT w latach 80. pozwoliła na powolną emancypację tajwańskich Chińczyków aż do pełnego równouprawnienia w początkach lat 90. Demokratyzacja przyniosła ze sobą nie tylko wolność polityczną, ale i otworzyła zakazaną wcześniej dyskusję na temat niepodległości
Tajwanu
(obecnie w dalszym ciągu
Republika Chińska
).
Kuomintang obecnie
Kuomintang do dzisiaj jest jedną z największych partii
Republiki Chińskiej
. Wchodzi w skład koalicji
Niebieskich
. Przewodniczącym partii jest od
2009
Ma Ying-jeou
.
Przewodniczący Kuomintangu
ten rozdział wymaga uzupełnienia
Zobacz też
Znani działacze
historyczne siły zbrojne
- Armia Narodowo-Rewolucyjna (國民革命軍, Guómín Gémìng Jūn - rządowa armia Kuomintangu)
-
Latające Tygrysy Chennaulta
(Flying Tigers - amerykańskie lotnictwo wspierające siły powietrzne Republiki Chińskiej w walce z Japończykami)
Pozostałe
Linki zewnętrzne