Lampa łukowa to typ
lamp
, w których źródłem
światła
jest
łuk elektryczny
, który polega na przepływie
prądu
między dwiema
elektrodami
rozdzielonymi
gazem
pod ciśnieniem atmosferycznym lub zbliżonym. Gazem w lampie jest powietrze, a w lampach z bańką szklaną
neon
,
argon
,
ksenon
, pary
sodu
lub
rtęci
. W wyniku przepływu prądu przez gaz, głównie w wyniku silnego rozgrzania gazu, powstaje
światło
.
Historia
Światło łuku elektrycznego demonstrował na początku
XIX
(
1802
,
1805
,
1807
i
1809
)
Humphry Davy
. Używając dwóch węglowych pręcików zasilanych z baterii składającej się z 2000
ogniw
uzyskiwał łuk o długości do 10 cm.
Pierwsze lampy o zastosowaniu komercyjnym wytwarzano po
1850
roku, ale brak wydajnych źródeł prądu uniemożliwiał ich zastosowanie, dlatego inżynierowie skupili się na udoskonalaniu wynalezionej przez
Michała Faradaya
prądnicy jednobiegunowej
.
Jedną z pierwszych udanych konstrukcji lampy, która odniosła komercyjny sukces była skonstruowana w
1876
lampa
Pawła Jabłoczkowa
.
Cechy lampy
W lampie łukowej wysoka temperatura łuku powoduje
spalanie
się elektrod, co utrudnia uzyskiwanie stabilnego światła. W celu stabilizacji łuku stosowano urządzenia zbliżające do siebie elektrody, lecz były one mało skuteczne i łuki często gasły.
Lampy łukowe były stosowane powszechnie przed wynalezieniem
żarówki
. Obecnie stosuje się jeszcze w specjalnych zastosowaniach
ksenonowe lampy łukowe
z
wolframowymi
elektrodami w zastosowaniach gdzie wymagana jest bardzo duża
luminacja
np. projektorach
IMAX
. Rtęciowe i ksenonowe lampy łukowe wykorzystywane są też powszechnie jako źródło światła (z
UV
włącznie) w
mikroskopie fluorescencyjnym
. Ideę wytwarzania światła w wyniku przepływu prądu elektrycznego w gazach wykorzystano w
lampach wyładowczych
, w których komora łukowa zamknięta jest w szczelnej bańce wypełnionej mieszaniną gazów. Brak
tlenu
w procesie żarzenia się łuku zabezpiecza
elektrody
przed
utlenianiem
się, znacznie mniejsze ciśnienie gazu zwiększa długość łuku i przeciwdziała zużyciu elektrod.
Zobacz też