Martwa ręka, prawo martwej ręki – termin ten przyjmował różne znaczenia.
W epoce
feudalnej
oznaczał sytuację kogoś, kto nie miał prawa dysponować własnymi dobrami w
testamencie
, ponieważ prawnie wszystko, co posiadał, należało do jego pana.
Następnie "martwa ręka" dotyczyła dóbr kościelnych, objętych zobowiązaniem ich niezbywalności. W
epoce nowożytnej
dobra kościelne były przedmiotem sporu pomiędzy państwem a Kościołem. Ze względu na sytuację prawną majątki kościelne pomniejszały więc państwowe środki ekonomiczne. Jako niezbywalne dobra skonfiskowane przez urzędy kościelne zostały wyłączone z obrotu ziemią. Ponadto generalnie były "wolne", tzn. nie podlegały
fiskusowi
lub były nisko opodatkowane. Dlatego próbowano ograniczyć możliwości do nabywania nowych dóbr przez Kościół i powiększania zasobów "martwej ręki".
Bibliografia
Historia Polski i Świata. T. 13.: Historia Powszechna. Wiek XVIII – wiek oświecenia. Mediasat Group S.A. dla
Gazety Wyborczej
, 2007, s. 89. .