Michaił Frinowski

Michaił Petrowicz Frinowski (ur. 1900 ^[1], zm. 4 lutego 1940 ) – komandarm 1 rangi, wysoki funkcjonariusz NKWD , m.in. I zastępca Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych, tym samym naczelnik Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego ( GUGB ) przy Ludowym Komisariacie Spraw Wewnętrznych NKWD . Wykazał się dużym okrucieństwem podczas tzw. czystek z końcowych lat trzydziestych, m.in. osobiście otruł ówczesnego naczelnika INO (wywiadu zagranicznego) Abrama Słuckiego . Komisarz Marynarki Wojennej , skazany (między innymi) za współpracę z wywiadem polskim i japońskim oraz wykroczenia podczas pracy w NKWD, rozstrzelany 8 lutego 1940 roku.

Młodość

Urodzony w 1900 roku w rodzinie inteligenckiej (ojciec był nauczycielem w randze kolegialnego asesora), po ukończeniu nauk w krasnosłobodskiej szkole duchownej i relegowaniu z seminarium pezeńskiego, w wieku 17 lat wstąpił do wojska, z którego podobno wkrótce zdezerterował. Związał się wówczas na krótko z anarchistami, biorąc udział w akcjach terrorystycznych. W 1917 roku Frinowski znalazł się w Moskwie , uczestnicząc w zamieszkach lutowych, aby w październiku w szeregach Czerwonej Gwardii walczyć o zwycięstwo bolszewików.

W CzeKa

W 1918 roku Frinowski zaciągnął się do Rosyjskiej Komunistycznej Partii Bolszewików RKP(b). Ciężko ranny został przeniesiony do CzeKa , gdzie służył w organach kontrwywiadu , m.in. jako szef wydziału specjalnego Frontu Południowo-Zachodniego w kampanii polskiej, a następnie w 1 Armii Konnej, gdzie prawdopodobnie po raz pierwszy spotkał Józefa Stalina . Następnie Frinowski został odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru za wykazanie męstwa podczas ataku na sztab sławnego anarchisty bat’ki Machno i likwidacji oddziałów atamana Tjutjunnika. W latach 20. był m.in. naczelnikiem sekcji specjalnej Północnokaukaskiego Okręgu Wojskowego, na czele której pacyfikował Osetię , Czeczenię i Inguszetię . Po ukończeniu kursów doskonalenia wyższych kadr dowódczych w Akademii Wojskowej im. Michaiła Frunzego, zajął (z poręczenia Gienricha Jagody ) stanowisko zastępcy szefa Osobych Otdiełów (OO) Moskiewskiego Okręgu Wojskowego.

Kaukaz

W 1930 roku w związku z tzw. Aferą bezideowego bloku, w którą był zamieszany Frinowski, został skierowany z powrotem na Kaukaz , gdzie otrzymał dowództwo nad dywizją im. Stalina, która zwalczała ruchy niepodległościowe i wolnościowe. Wykazując się bezwzględnością i okrucieństwem podczas dławienia powstań chłopskich, które wybuchły na Zakaukaziu w proteście przeciwko kolektywizacji rolnictwa, został mianowany szefem GPU w Azerbejdżanie , oraz po raz drugi otrzymał Order Czerwonego Sztandaru i bardzo wysoko cenioną Odznakę Honorowego Czekisty numer 228.

Zastępca szefa NKWD

W 1933 roku Frinowski stanął na czele Głównego Zarządu Ochrony Pogranicznej i Wojsk OGPU . Szybka kariera Frinowskiego w organach bezpieczeństwa, którą zawdzięczał głównie Genrichowi Jagodzie , postępowała w najlepsze, co mimo to nie przeszkodziło mu zgłosić się na ochotnika do zatrzymania Jagody, a podczas przesłuchań jako pierwszy zabrał się do jego bicia. Już w 1936 roku Frinowski został mianowany zastępcą nowego Komisarza Spraw Wewnętrznych Nikołaja Jeżowa .

Naczelnik GUGB/pierwszy zastępca

Po aresztowaniu Jagody i większości jego ludzi Frinowski zaczął odgrywać czołową rolę w centralnym aparacie NKWD . W październiku 1937 roku Frinowski objął na miejsce Jakowa Agranowa stanowisko naczelnika Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego NKWD , tym samym został pierwszym zastępcą Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych, Nikołaja Jeżowa. Na tym stanowisku Frinowski kierował śledztwem przeciwko marszałkowi Tuchaczewskiemu i czystką w Armii Czerwonej . W drugiej połowie 1938 roku Frinowski pojechał na Daleki Wschód z misją specjalną, która polegała na zmontowaniu prowokacji przeciwko marszałkowi Blucherowi.

Komisarz Marynarki Wojennej

Po przejęciu kontroli nad NKWD przez Berię Frinowski został oddelegowany z NKWD, został przeniesiony na jeszcze wyższe stanowisko, został mianowany komisarzem Marynarki Wojennej i otrzymał awans o dwa stopnie, m.in. na komandarma 1 rangi. Dotychczasowe doświadczenia Frinowskiego jako dowódcy marynarki ograniczały się podobno do jednorazowej wizytacji rzecznej flotylli ochrony pogranicza w Amurze. To że nie był marynarzem, pojęto od razu. Wasylij Płatonow o jednym z wystąpień Frinowskiego -

Nie mając pojęcia o sprawach floty i okrętach, bełkotliwie i bez zrozumienia odczytywał nieznany mu, napisany obcą ręką tekst obszernego referatu. Gubił wątek i kaleczył specjalistyczne i techniczne terminy, wykazując całkowitą ignorancję w kwestiach morskich. Było jasne, że na tak odpowiedzialnym stanowisku ten człowiek znalazł się przypadkiem i nigdy nie będzie komisarzem morskim z prawdziwego zdarzenia.

Aresztowanie

Podczas obrad XVIII Zjazdu WKP(b) rozpoczętego 10 marca 1939 roku, Frinowski siedział nie na miejscu prezydialnym, co należało mu się z urzędu, ale w dalszych rzędach, a do zabrania głosu w imieniu resortu wywołano na jego miejsce niespodziewanie Kuzniecowa. Frinowski nie został także wysunięty do Komitetu Centralnego. 20 marca 1939 roku został zdymisjonowany ze stanowiska komisarza Marynarki Wojennej. Aresztowano go 6 kwietnia 1939 roku na cztery dni przed aresztowaniem Jeżowa. Z relacji przyszłego przywódcy ZSRR Nikity Chruszczowa wynika, że samego aresztowania dokonał ówczesny zastępca szefa Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego NKWD Bogdan Kobułow - Ogromny zwalisty masywny człowiek złapał go od tyłu i przewrócił, po czym Frinowski został związany. - Są także inne wersje: jedną z nich jest, że zabarykadował się w swoim gabinecie i nie chciał wyjść, został wyciągnięty podstępem przez swojego przyjaciela, wówczas komisarza bezpieczeństwa państwowego 3 rangi Juweliana Sumbatowa-Topuridze , późniejszy naczelnik Zarządu Głównego Administracyjno-Gospodarczego, który działał na polecenie nowego szefa NKWD Ławrientija Berii , dzięki czemu ocalił własne życie. Podczas przesłuchań w centrali NKWD na Łubiance Frinowski obciążał za wszystko, tak jak sobie życzył oficer śledczy, swego byłego szefa, Jeżowa.

Oskarżenia i wyrok

Obok zarzutów współpracy na rzecz obcych wywiadów: polskiego i japońskiego , akt oskarżenia Frinowskiego głosił:

• Na naradzie funkcjonariuszy NKWD pod koniec 1937 roku wzywał podwładnych do wzmagania represji, nakłaniając ich przy tym do dopuszczania się bezprawia i stosowania prowokacyjnych metod w pracy agentury
• Wyznaczał limity aresztowań, żądał torturowania aresztantów i fałszowania ich zeznań
• Osobiście bił aresztowanych w więzieniu lefortowskim, zwłaszcza skatował kombiriga Miedwiediewa, uzyskując kłamliwe zeznania o istnieniu spisku wojskowego
• Dawał instrukcje terenowym trójkom NKWD, by rozstrzeliwano więźniów, którzy nie składają zeznań i nie są skłonni do samooskarżeń
• W lutym 1938 roku (wraz z Jeżowem) otruł w swoim gabinecie służbowym naczelnika INO (wywiad zagraniczny NKWD) Abrama Słuckiego .

Michaił Frinowski przyznał się do wszystkich zarzutów, 4 lutego 1940 roku został osądzony, wyrok wykonano 8 lutego 1940 roku.

Źródło

m.in - Paweł Wieczorkiewicz : Łańcuch śmierci - Czystka w Armii Czerwonej w latach 1937-1939

Zobacz też

• CzeKa , OGPU , NKWD , GUGB , NKGB , MGB , MVD , KGB , FSB , GRU , Smiersz , Komitet Informacji , I Zarząd Główny KGB

Przypisy