Michaił Glinka - szkic z 1913 roku

Michaił Iwanowicz Glinka ( ros. Михаил Иванович Глинка) (ur. 20 maja / 1 czerwca 1804 w Nowospasskoje koło Smoleńska , Cesarstwo Rosyjskie , zm. 3 / 15 lutego 1857 w Berlinie , Królestwo Prus ) – kompozytor rosyjski .

Biografia

Pochodzenie

Prapradziadem Michała był polski szlachcic z rodu Glinków herbu Trzaska (Glinki w Ziemi Łomżyńskiej) - Wiktoryn Władysław Glinka. Po utracie Smoleńska przez Polskę w 1654 W. W. Glinka pozostał w majątku, przyjął poddaństwo rosyjskie i od razu przeszedł na prawosławie . Carskie władze zachowały mu przywileje szlacheckie w tym herb Trzaska oraz nadania królewskie. ^[1]

Życie

Michaił Glinka (1840)

Początkowo jego zainteresowania w okresie młodzieńczym kierowały go ku naukom przyrodniczym, geografią i podróżom. W czasach licealnych zetknął się z Puszkinem i z dekabrystami , co zwróciło na niego uwagę policji. Musiał więc porzucić chęć kariery dyplomatycznej.Pracował przez cztery lata w Urzędzie Komunikacji. Wykształcenie muzyczne Glinki było wielostronne ale też mało systematyczne. Pobierał prywatne lekcje kompozycji, kontrapunktu, fortepianu (m.in. u J. Fielda ) i skrzypiec. Regularne 2-letnie studia kompozycji podjął dopiero w wieku 29 lat. Pobierał również lekcje śpiewu u w Petersburgu. Uważany był za znawcę sztuki bel canto , znał bogaty repertuar pieśni włoskich i francuskich. Występował również śpiewając własne pieśni, komponowane nierzadko na spotkaniach towarzyskich.^[2]

W Petersburgu przebywał do 1830 roku. Prowadził wówczas bogate życie towarzyskie, obracał się w kręgu Puszkina (był kolegą z klasy jego młodszego brata Lwa), M. Szymanowskiej , poznał też Mickiewicza . W 1830 roku wyruszył w podróż po Europie, przez Berlin, Szwajcarię, do Włoch. Przebywał tam trzy lata i poznawał styl włoskiego bel canto , poznał też Belliniego i Donizettiego . Następnie podjął regularne studia kompozycji w Berlinie u S. Dehna . Po powrocie do kraju wykrystalizowała się idea opery narodowej Glinki. W latach 1834 - 42 powstały jego dwie najważniejsze opery: "Iwan Susanin" i "Rusłan i Ludmiła". W tych latach powstały też najpiękniejsze pieśni do słów Puszkina. W latach 40. Glinka przebywał w Paryżu gdzie poznał Berlioza , a następnie w Hiszpanii. Powstał tam dwie uwertury symfoniczne o melodyce hiszpańskiej.

Na przełomie lat 40 i 50. kompozytor przebywał w Warszawie, gdzie obracał się w kręgu Kurpińskiego i Lipińskiego . Powstała wtedy uwertura "Kamarinskaja" która stała się wzorem dla kolejnych kompozytorów szkoły rosyjskiej. W latach 50 pisał w Paryżu swoją symfonię kozacką "Taras Bulba", która pozostała niedokończona.

Wrócił po raz ostatni na kilka lat do Petersburga gdzie przebywał w kręgu Dargomyżskiego i Bałakirewa . Zainteresował się wówczas muzyką cerkiewną. Pojechał ponownie do Berlina do swojego profesora aby zgłębić tajniki polifonii i skal kościelnych. Studiował dzieła wokalne Palestriny i J.S.Bacha . Nie wrócił już do kraju.

Zmarł w roku 1857 w wieku zaledwie 53 lat, przeziębiwszy się po koncercie gdy wychodził z dusznej sali.

Znaczenie

Kompozytor jest uważany za twórcę narodowej opery rosyjskiej, łączącego w niej tradycyjny folklor Rusi i patriotyzm z nowymi prądami w muzyce zachodniej Europy. Twórczość Michaiła Glinki była inspiracją dla grupy rosyjskich kompozytorów nazwanej Potężną gromadką .

Glinka a hymn Rosji

W latach 1990/1991-2000 oficjalnym hymnem Rosji była tzw. Pieśń Patriotyczna, za której autora uchodzi Michał Glinka. Wykonywano tylko pompatyczną melodię, urzędowego tekstu nie napisano. Jednakże wg docenta K.Nikitina z Konserwatorium Petersburgskiego, utwór bazuje ściśle na średniowiecznym polskim hymnie religijnym "Kryste, dniu naszei światłości". Z kolei, zdaniem historyka Sergieja Makina, kompozytor mógł raczej rozważać użycie tej muzyki w operze Iwan Susanin - do instrumentalnej charakterystyki polskich interwentów. Stąd zapis znalazł się w rękopisach kompozytora. Wkrótce po publikacji artykułów Nikitina i Makina w Rosji zastąpiono Pieśń Patriotyczną, przywracając stary hymn radziecki Aleksandrowa z 1943 roku, za to z całkiem odmiennym tekstem.

Dzieła

• Życie za Cara (zob. Iwan Susanin ) – opera ( 1836 )
• Rusłan i Ludmiła – opera ( 1842 )
• Jota aragonesa – utwór orkiestrowy
• Kamarinskaja – utwór orkiestrowy
• oraz wiele wybitnych pieśni

Zobacz też

• Piotr Czajkowski
• Aleksandr Borodin
• Modest Musorgski
• Nikołaj Rimski-Korsakow
• Milij Bałakirew
• Cezar Cui

Linki zewnętrzne

• Michaił Glinka. Hymn Rosji - Pieśń Patriotyczna - Rus. by K.Kovalev - Eng.

Źródła

1. ↑ http://www.biografija.ru/show_bio.aspx?id=25537 Глинка Михаил Иванович, биографическая нциклопедия
2. ↑ Encyklopedia muzyczna PWM (Polish Edition). Cz. 3: efg. Kraków: Polskie Wydawn. Muzyczne, 1987, s. 320. .