Mohamed ElBaradei

Mohamed ElBaradei (arab. محمدالبرادعئ [Muhammad al-Barādaʿī], ur. 17 czerwca 1942 w Kairze , Egipt ) – egipski polityk, prawnik, b. dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (IAEA) międzynarodowej organizacji pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych , laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 2005 roku.

Ukończył prawo na Uniwerstecie w Kairze w 1962 , doktoryzował się z prawa międzynarodowego na nowojorskiej uczelni - New York University School of Law w 1974 . Jego dyplomatyczna kariera rozpoczęła się w 1964 r. w egipskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Pracował w Stałych Przedstawicielstwach Egiptu przy ONZ w Nowym Jorku i Genewie . Od 1984 r. ElBaradei był członkiem Sekretariatu IAEA zajmując w nim wysoką pozycję. Zanim został dyrektorem generalnym, był doradcą agencji i kierował w niej Departamentem Prawnym ( 1984 - 1993 ). Następnie został asystentem dyrektora generalnego ds. stosunków zagranicznych ( 1993 - 1997 ). W 1997 zastąpił Hansa Blixa na stanowisku dyrektora generalnego IAEA. W roku 2001 r. powierzono mu tę funkcję ponownie.

Ze względu na odważną krytykę amerykańskiego stanowiska, uzasadniającego wojnę w Iraku rzekomą obecnością tajnych składów broni jądrowej w tym regionie, ElBaradei stał się obiektem bardzo ostrych ataków ze strony rządu George'a W. Busha, który m. in. przez wiele miesięcy starał się zablokować jego ponowny wybór na stanowisko dyrektora generalnego IAEA. Amerykanie zarzucali ponadto ElBaradei'owi, że nie dostatecznie wyraźnie potępił irański program atomowy. Rząd USA zaniechał tych ataków dopiero po spotkaniu M. ElBaradei'a z sekretarz stanu Condoleezzą Rice . Podczas negocjacji z Iranem pojawiły się plotki, że żona ElBaradei'a jest Iranką, co mogłoby podważać jego obiektywność, jednak IAEA natychmiast zdecydowanie to zdementowała.

Wraz z kierowaną przez siebie IAEA został laureatem Pokojowej Nagrody Nobla w 2005 .