Muzeum Narodowe w Kielcach
Logo Muzeum Logo Muzeum
Oddział	Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego, Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku
Data założenia	1908
Lokalizacja	Polska Kielce
Zakres zbiorów	sztuka polska i obca od poł. XVII w do współczesności, sztuka ludowa , archeologia , paleontologia
Dyrektor	dr Robert Kotowski
Adres	Plac Zamkowy 1 25-010 Kielce
Strona internetowa muzeum

Dawny Pałac Biskupów Krakowskich

Muzeum Narodowe w Kielcach - placówka muzealna z ponad 100-letnią tradycją. W swoich zbiorach posiada cenne eksponaty z dziedziny malarstwa , rzemiosła artystycznego , sztuki ludowej , archeologii i przyrody .

Główną siedzibą muzeum jest pałac z XVII w., należący niegdyś do biskupów krakowskich.

Na ekspozycji stałej można podziwiać:

• wnętrza XVII i XVIII- wieczne,
• wystawę Dawne uzbrojenie europejskie i wschodnie,
• Sanktuarium Marszałka Józefa Piłsudskiego ,
• Galerię malarstwa polskiego i sztuki zdobniczej.

Muzeum organizuje również liczne wystawy czasowe. W pałacu odbywają się koncerty, wykłady, warsztaty dla dzieci i młodzieży a także imprezy adresowane do rodzin.
We wrześniu 2009 Muzeum zostało uhonorowane Certyfikatem ISO 9001:2008, w 2010 r. pałac ma zostać przystosowany dla osób niepełnosprawnych.

Muzeum posiada również sale wystawowe przy Rynku i od ul. Orlej oraz dwa oddziały: Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego i Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku .

Historia Muzeum

Muzeum zostało powołane do życia przez Kielecki oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w 1908, a pierwszym dyrektorem został Szymon Tadeusz Włoszek. W księdze inwentarzowej jako pierwszy eksponat figuruje okaz skamieniałego drzewa z Miedzianej Góry ze zbiorów Feliksa Rybarskiego, byłego nauczyciela szkól kieleckich; jako drugi wpisany został białogoński odlew popiersia Stanisława Staszica z oryginału Tatarkiewicza . W 1910 Muzeum posiadało już 1986 skatalogowanych obiektów. Już w 1922 czyniono starania, aby zbiory ulokować w dawnym pałacu biskupim, lecz spełzły one na niczym.

Po śmierci Szymona Włoszka w 1933 kierownictwo Muzeum obejmuje Sylwester Kowalczewski, nauczyciel szkół powszechnych w Bodzentynie, Oblęgorku i Kielcach, znawca regionu. Istotną, podjętą przez niego akcją było zorganizowanie w 1936 w Warszawie wystawy Świętokrzyskiej, na której zaprezentowano dorobek regionu i miasta. Od tegoż roku muzeum przybrało miano Świętokrzyskiego. W 1938 w płd.-zach. części parteru kieleckiego pałacu (siedzibie Urzędu Wojewódzkiego w latach 1919 -1939 i 1945-1971) powstało Sanktuarium Marszałka Józefa Piłsudskiego i Muzeum Legionów.

Muzeum Świętokrzyskie zostało wskrzeszone po II wojnie światowej w nowej formie prawnej przez powołane w 1945 Towarzystwo Muzeum Świętokrzyskiego, a otwarte oficjalnie przez Ministra Kultury Dybowskiego latem 1947 (jednak jego sytuacja prawna została uregulowana dopiero w 1949, kiedy zostało upaństwowione). Pierwszym dyrektorem po wojnie został Juliusz Nowak Dłużewski. W 1946 otwarto już pierwszą ekspozycję. Dyrektorem Muzeum w latach 1946-61 był Edmund Massalski - przyrodnik i regionalista. Będąc w latach trzydziestych prezesem PTK, któremu podlegało Muzeum, otoczył je szczególną troską, przyczynił się do ocalenia cennych zbiorów w czasie wojny. Należał do komitetu organizacyjnego Muzeum. Przeobraził je z lamusa staroci w placówkę o specjalistycznych wystawach, prowadzącą badania naukowe; inspirował powstawanie nowych muzeów na Kielecczyźnie.

Pierwszą wzorowo urządzoną wystawą Muzeum Świętokrzyskiego w okresie powojennym była otwarta w listopadzie 1958 wystawa archeologiczna autorstwa Zygmunta Włodzimierza Pyzika i Janusza Kuczyńskiego, której towarzyszył przewodnik "Pradzieje ziem województwa kieleckiego". Muzeum organizowało również placówki regionalne, m.in. w 1958 r. otwarto Muzeum Sienkiewicza w Oblęgorku, następnie w Szydłowie i w Czarnolesie.

W 1961 dyr. Massalski przeszedł na emeryturę, a jego miejsce zajął Alojzy Oborny historyk sztuki, dotychczasowy dyrektor muzeum w Raciborzu. Fatalny stan budynków sprawił, że pierwszymi czynnościami nowego dyrektora były kroki w celu podjęcia remontu, który trwał do 1967. Nie przeszkadzało to w działalności muzeum. W 1965 dzięki inwencji i zapałowi Aleksandry Dobrowolskiej otwarto Muzeum Stefana Żeromskiego. Trwa dobra passa Muzeum Sienkiewicza w Oblęgorku, które w 1967 zostało odwiedzone przez ponad 80 tys. osób. Zaczął się ukazywać Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego. W związku z planami otwarcia Galerii Malarstwa Polskiego dokonywane są zakupy: do kolekcji trafiają obrazy takich artystów jak Lampi , Siemiradzki , Kostrzewski , Grottger , Brandt , Wyspiański , Pankiewicz , Boznańska i wielu innych. Działalność staje się coraz bardziej prężna. Następuje inauguracja Ogólnopolskiego Przeglądu Filmów o Sztuce; w 1968 w sześćdziesiątą rocznicę powstania Muzeum udostępniono stałe ekspozycje: historyczną, etnograficzną i galerię malarstwa polskiego. Wciąż trwały starania o pozyskanie na cele muzealne dawnego Pałacu Biskupów Krakowskich.

W 1971 Uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej przekazano Muzeum Świętokrzyskiemu w Kielcach zespól pałacowy wraz z przynależnymi budynkami. Ale ”na życzenie" władz miejskich i wojewódzkich w bardzo krótkim czasie, bo w osiem miesięcy, ma zostać otwarta stała ekspozycja w pałacu. Przestrzeń 1306,5 m zostaje zagospodarowana, a podczas uroczystego otwarcia, z ust Profesora Stanisława Lorentza pada określenie "kielecki Wawel". W 1975 Muzeum w uznaniu zasług dla rozwoju kultury i nauki polskiej oraz wielkiego znaczenia tej placówki zarządzeniem Ministra Kultury i Sztuki podniesiono do rangi Muzeum Narodowego. Staje się jednym z siedmiu muzeów narodowych w Polsce.

W latach 2003-2008 funkcję dyrektora Muzeum Narodowego w Kielcach pełnił ponownie (był nim już w latach 1987-1990) prof. dr hab. Krzysztof Urbański. Kontynuował on realizację projektów, które powstały w latach wcześniejszych, podejmował również szereg nowych inicjatyw. W ciągu pięciu lat miało miejsce wiele wystaw, m.in. monograficzne:

• "Fantastyczne Światy Wojciecha Siudmaka ”
• ”Danuta Leszczyńska Kluza”
• ” Leszek Mądzik ”
• " Leon Wyczółkowski , w 150 rocznicę urodzin artysty”
• " Karol Hiller – nowe widzenie malarstwa, heliografia, rysunek, grafika"

Z innych ekspozycji należy wymienić:

• "Sztukę Kielecczyzny po 1945 r.”
• "Motywy mitologiczne w sztukach plastycznych"
• "Sztuka niemiecka 1450-1800 w zbiorach polskich" (1996)
• "Sławne bitwy oręża polskiego" (1997)
• "Ornamenta eclesiae" (2000)
• "Pasję zbierania”(2007/2008)
• "Donatorzy”(2008)
• "Najcenniejsze zabytki MNKi" (2008)
• "Historia i Polonia" (2009)

Wiele działo się również na polu robót konserwatorsko – budowlanych. Najważniejsze to: odtworzenie schodów elewacji zachodniej z loggii do ogrodu, renowacja pierwszej kaplicy pałacowej, wymiana stolarki okiennej na parterze pałacu, odtworzenie murów obwodowych od strony północnej z rekonstrukcją siedemnastowiecznego puntone, rozpoczęto prace konserwatorskie przy stropie ramowym w Pierwszym Pokoju Senatorskim^[1].

Od stycznia 2009 r. dyrektorem Muzeum Narodowego w Kielcach jest dr Robert Kotowski.

Struktura organizacyjna

W skład struktury organizacyjnej Muzeum wchodzą następujące elementy:

Przypisy

Bibliografia

1. Początki... Pamiątki po Muzeum Kieleckiego Oddziału Towarzystwa Krajoznawczego ze zbiorów Muzeum Narodowego w Kielcach. Kielce: Muzeum Narodowe w Kielcach, 2008. 
   
2. Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach, T. 24. Kielce: Muzeum Narodowe w Kielcach, 2009.