Hayao Miyazaki (宮崎 駿, ur.
5 stycznia
1941
) – reżyser filmów
anime
, rysownik i twórca komiksów (
mangaka
).
Biografia
Urodzony w tokijskiej dzielnicy
Bunkyō
. W jej części o nazwie
Akebono
. Jego ojciec, Katsuji Miyazaki (
1915
-
1993
), był dyrektorem fabryki Miyazaki, produkującej stery do samolotów wojskowych. Jego matka (
1912
-
1983
) była surową intelektualistką – jej najmłodszy syn Shirō stwierdził, że Dola w filmie Laputa, zamek w chmurach przypomina mu jego matkę pod względem charakteru. Hayao ma troje rodzeństwa: Arata Miyazaki (ur.
1939
– najstarszy brat), Yutaka Miyazaki, Shirō.
Edukacja
W latach
1944
-
1946
rodzina Miyazakiego emigrowała do miast:
Utsunomiya
i Kanuma. Od
1947
od
1952
młody Hayao chodził do trzech różnych szkół podstawowych (system szkolnictwa w Japonii): przez trzy pierwsze klasy uczył się w mieście Usunomiya, czwartą klasę w szkole podstawowej Omiya w Suginami-ku w Tokio. Kiedy jego rodzina powróciła do, przeniósł się do piątej klasy do nowo założonej szkoły podstawowej Eifuku w Tokio.
Jego matka chorowała na
gruźlicę
od
1947
do
1955
. Pierwsze lata choroby spędziła w szpitalu. Film
Mój sąsiad Totoro
jest pewnego rodzaju hołdem złożonym jego matce. W latach
1953
i
1955
Hayao ukończył szkołę podstawową i rozpoczął naukę szkole w
Omiya
. Po jej ukończeniu uczył się w latach
1956
i
1958
w publicznej szkole Toyotama. W trzeciej klasie zobaczył pierwszy kolorowy film anime, Hakuja den, i zaczął się interesować tym rodzajem sztuki. Postanowił zostać rysownikiem komiksów, jednak, ponieważ dotychczas rysował tylko samoloty i statki, nie mógł przyzwyczaić się do malowania ludzi.
Hayao ukończył szkołę Toyotama i dostał się na Uniwersytet Gakushuin. Specjalizował się w ekonomii oraz przyłączył się do młodzieżowego klubu naukowo-literackiego, który był najbliższym odpowiednikiem obecnych stowarzyszeń wielbicieli komiksów w owych czasach.
Praca
W
1963
, Hayao ukończył naukę na Uniwersytecie Gakushuin i znalazł pracę w Tōei Dōga, zajmującej się animacjami. Po trzymiesięcznym treningu mógł zabrać się za swoje pierwsze przedsięwzięcie – Wanwan chushingura – po którym został przeniesiony do pierwszego animowanego serialu telewizyjnego, Wolf Boy Ken. Hayao mieszkał w pobliżu Nerima-ku (Tokio).
W
1964
Hayao został głównym sekretarzem związku robotniczego Tōei Dōga (Isao Takahata był wiceprezesem). W tym czasie zaczął umawiać się ze swoją współpracownicą, Akemi Ōta.
Jesienią
1965
Hayao zaczął pomagać Takahacie, który przyłączył się do zespołu pracującego nad Taiyō no ōji: Horusu no daibōken. Sądząc, że jest to ostatnia szansa do prac nad tego typu filmem długometrażowym zanim zostanie on przejęty przez telewizję, Hayao zawarł porozumienie z Takahatą (reżyserem) i Yasuo Otsuka (nadzorcą animacji), że będą pracować razem, dopóki nie ukończą filmu.
Rodzina
Hayao i Akemi Ota (pracowała jako główny animator) pobrali się w październiku. Nowożeńcy przenieśli się do Higashi-Murayama (Tokio).
Prace nad Taiyō no ōji: Horusu no daibōken zostały ukończone w
1968
. W tym czasie Akemi pracowała nad długometrażowym filmem Puss in Boots, przy którym Hayao był głównym animatorem. Pierwszy syn Akemi i Hayao urodził się w styczniu
1967
.
W
1969
Akemi wsparła kolejny film, w którym Hayao był głównym animatorem – Sora tobu yūreisen.
Ich drugi syn urodził się w kwietniu
1969
.
Nowe wyzwania
W
1971
Hayao odszedł od Tōei Dōga i przyłączył się z Takahatą i Yōichim Kotabe do A-pro.
W lipcu
1973
zespół Miyazaki/Takahata/Otabe odszedł od A-pro i przyłączył się do Zuiyo Pictures. W sierpniu Hayao poleciał do
Szwajcarii
w poszukiwaniu inspiracji do produkcji Arupusu no shōjo Haiji.
W
1975
Hayao wyjechał w poszukiwaniu scenerii, tym razem do Argentyny – w celu przygotowania Haha wo tazunete sanzenri.
W
1980
został głównym instruktorem dla nowych animatorów w Telecom. Wtedy to zarządzał pracą nad 145. i 155. odcinkiem serialu telewizyjnego Lupin III pod pseudonimem jego firmy – Telecom.
Prace nad filmem
Nausicaä z Doliny Wiatru
rozpoczęły się w
1983
. W maju Takahata został producentem filmowym, Topcraft zostało wybrane natomiast na miejsce powstania filmu. Najmłodszy brat Hayao, Shirō pracował dla Hakuhōdo (drugiej co do wielkości agencji reklamowej w Japonii), tak więc fakt współpracy Hakuhōdo i Tokumy nad owym przedsięwzięciem nie wydaje się zaskakujący. W sierpniu zmarła matka Hayao, miała 71 lat. Prace nad Nausicą zostały rozpoczęte w następnym miesiącu.
Własne studio
W kwietniu
1984
Miyazaki i Takahata założyli własne studio w Suginami-ku w Tokio.
Każdy kolejny film, według słów Miyazakiego, jest jego ostatnim (po
Mononoke Hime
). Fani na całym świecie mają nadzieję, że twórca będzie ciągle wracał do prac nad kolejnymi animacjami.
Miyazaki dzisiaj
Najnowszy film Miyazakiego miał premierę w Japonii w czerwcu 2008. Ponyo On The Cliff By The Sea (崖の上のポニョ, Gake no ue no Ponyo) koncentruje się na przygodach złotej rybki, chcącej zostać człowiekiem. W tym celu zaprzyjaźnia się z 5-letnim chłopcem o imieniu Sōsuke. Film został wykonany bez pomocy grafiki komputerowej. Zdobył kilka nagród, w tym za Animację Roku Japońskiej Akademii Filmowej[1]. Przewidywane wejście na ekrany kin w Polsce: grudzień 2009[2].
Filmografia
Produkcje
Studia Ghibli
, reżyserowane przez Hayao Miyazakiego:
Przypisy