Nasiono, nasienie (
łac.
semen) – organ
roślin nasiennych
powstający z zapłodnionego
zalążka
i składający się z
zarodka
otoczonego tkanką zapasową i osłoniętego
łupiną nasienną
. Funkcją nasiona jest przede wszystkim ochrona zarodka przed niesprzyjającymi warunkami zewnętrznymi.
Poznaniem budowy nasion zajmowała się początkowo
botanika
ogólna. Z czasem wyodrębniły się odrębne nauki:
karpologia
i nasionoznawstwo.
Budowa
Nasiona
roślin okrytozalążkowych
powstają z zalążka, po
zapłodnieniu
komórki jajowej
przez komórkę plemnikową. Zawierają trzy najważniejsze składniki:
zarodek
,
łupina nasienna
(testa) i tkanka odżywcza w postaci
bielma
lub
obielma
.
U
roślin nagozalążkowych
materiał zapasowy nasiona stanowi
bielmo pierwotne
. Nasiona u okrytozalążkowych mogą występować jako obielmowe, bielmowe i bezbielmowe.
Sposoby rozsiewania
Nasiona jako formy przetrwalnikowe roślin służą do rozmnażania i rozprzestrzeniania się. Rozsiewanie nasion może zachodzić na kilka sposobów:
Znaczenie nasion w uprawie roślin
Wartość
plonu
jest zależna od jakości nasion użytych do
siewu
. Wraz z rozwojem rolnictwa rozwijały się również badania i metody oceny jakości nasion. Szczególny rozwój w tej dziedzinie nastąpił w XIX wieku, wraz z powstaniem pierwszych stacji kontroli nasion (w 1869 r. w
Rydze
). Przy ocenie jakości nasion uwagę zwraca się na ich czystość, zdolność
kiełkowania
, dorodność, czyli sposób wykształcenia, zdrowotność i cechy odmianowe. Czystość nasion zmniejsza zachwaszczenie upraw. Odpowiednia zdolność kiełkowania gwarantuje szybkie i równomierne wschody. Z dorodnych nasion wyrastają odpowiednio silniejsze, dające większy plon rośliny. Dobra zdrowotność nasion ogranicza występowanie chorób i szkodników. Czystość nasion pod względem cech odmianowych gwarantuje odpowiedni dobór roślin do warunków siedliskowych uprawy[1].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Danuta Młodzianowska: Nasionoznawstwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1961.
