Nicola (Antonio) Porpora (ur. 17 sierpnia 1686 – zm. 3 marca 1768 ) był włoskim kompozytorem operowym epoki późnego Baroku i nauczycielem śpiewu, którego najsłynniejszym uczniem był Farinelli .

Biografia

Nicola Porpora

Porpora przyszedł na świat w Neapolu . Ukończył tamtejsze konserwatorium Poveri di Gesù Cristo, gdzie świat opery zdominował Alessandro Scarlatti .

Pierwsza opera Porpory Agrippina została z sukcesem wystawiona na królewskim dworze w Neapolu w 1708 roku. Druga Berenice w Rzymie . Wystawiał je przez wiele lat w domach arystokratów i dowódcy sił zbrojnych Neapolu Księcia von Hesse-Darmstadt , a także w domu portugalskiego ambasadora w Rzymie. Sława jego polegała głównie na reputacji znakomitego nauczyciela śpiewu. W Conservatorio di Sant'Onofrio i w szkole Poveri di Gesù Cristo uczył Farinelliego i innych kastratów (Caffarelli, Salimbeni itd.). Zajmował się tym w latach 1715 - 1721 . W 1720 i 1721 roku napisał dwie serenady w oparciu o tekst, jakiego dostarczył mu poeta Pietro Metastasio . Tak rozpoczęła się ich długoletnia współpraca. W 1722 roku sukcesy kompozytorskie zachęciły Pororę do zaniechania dydaktyki.

W okresie 1722 - 1728 Porpora tworzył głównie w Wenecji . W 1729 roku arystokracja angielska, niechętna muzyce Georga Friedricha Haendla ze względu na patronat królewski wspierający niemieckiego geniusza, zaprosiła Porporę do Londynu. Sezon 1733 - 1734 upłynął pod znakiem walki oper Porpory i Haendla. Porpora, do którego dołączył później Johann Adolf Hasse , mąż jednej z jego śpiewaczek Faustyny Bordoni, prowadził zakład operowy Theater of the Nobility i był groźny dla Haendla nie tylko z powodu swego niezaprzeczalnego talentu czy posiadaniu w swoim zespole wielkich śpiewaków (Farinelli, Faustina Bordoni), lecz także z powodu poparcia jego artystycznej działalności przez księcia Walii Fryderyka oraz opozycyjnych wobec Jerzego I i gabinetu Walpole'a arystokratów i polityków. Kwestie polityczne wpływały na wybór opery na wieczorną rozrywkę bardziej niż gusta artystyczne. Pierwszą operą jaką wystawił w Londynie Porpora była Arianna in Nasso (1733), później przyszedł czas na Polifemo ( 1735 ). Haendel wytrzymał bój o słuchaczy i widzów, komponując znakomitego Kserksesa (Serse – 1738 ), a przedtem jeszcze pierwszą "czarodziejską operę" Alcina (1735). Gdy Opera of the Nobility zbankrutowała, Porpora opuścił Londyn.

Porpora był od 1748 kapelmistrzem w Dreźnie , lecz konkurencja Hassego zmusiła go do wyjazdu w 1752 roku. Z Drezna ruszył do Austrii. W Wiedniu nauczał młodego Josepha Haydna , który pracował u Porpory jako służący. Haydn twierdził, że maestro Porpora nauczył go "prawdziwych fundamentów wiedzy muzycznej". W 1759 Poprora wrócił do Neapolu .

Od tego momentu życie stało się dla starego mistrza uciążliwe. Jego styl stawał się przestarzały, a dwór drezdeński przestał wypłacać mu pensję.

Opery

Tytuł, rodzaj, autor libretta, miejsce premiery (miasto, teatr), rok premiery

• Agrippina – opera heroiczna (N. Giuvo), Neapol , Pallazo Reale, 1708
• Flavio Anicio Olibrio – opera heroiczna (A. Zeno i P. Pariati), Neapol , S. Bartolomeo, 1711 , wers. zrew. Rzym , Alibert, 1722
• Basilio re d’oriente – opera heroiczna (? G. B. Neri), Neapol , Fiorentini, 1713
• Arianna e Teseo – opera heroiczna (P. Pariati), Wiedeń , Hoftheater, 1714
• Berenice regina d’Egitto – opera heroiczna (A. Salvi), Rzym , Capranica, 1718 ; wspólnie z D. Scarlattim .
• Temistocle – opera heroiczna (A. Zeno), Wiedeń , Hoftheater, 1718
• Faramondo – opera heroiczna (lib. ?), Neapol , S. Bartolomeo, 1719
• Eumene – opera heroiczna, (A. Zeno), Rzym , Alibert, 1721
• Adelaide – opera heroiczna (A. Salvi), Rzym , Alibert, 1723
• Amare per regnare – opera heroiczna (? F. Silvani), Neapol , S. Bartolomeo, 1723
• Damiro e Pitia – opera heroiczna (D. Lalli), Monachium , 1724
• Semiramide regina dell’Assiria – opera heroiczna (? F. Silvani), Neapol , S. Bartolomeo, 1724
• Griselda – opera heroiczna (? A. Zeno), ? 1724
• Didone abbandonata – opera heroiczna, ( P. Metastasio ), Reggio nell'Emilia , Pubblico, 1725
• Siface – opera heroiczna, ( P. Metastasio ), Mediolan , Ducale, 1725
• La verità nell’inganno – opera heroiczna, (? F. Silvani), Mediolan , Ducale, 1726
• Meride e Selinunte – opera heroiczna, (A. Zeno), Wenecja , S. Giovanni Grisostomo, 1726
• Imeneo in Atene – opera heroiczna, (S. Stampiglia), Wenecja , S. Samuele, 1726
• Siroe re di Persia – opera heroiczna, ( P. Metastasio ), Rzym , Delle Dame, 1727
• Ezio – opera heroiczna, ( P. Metastasio ), Wenecja , S. Giovanni Grisostomo, 1728
• Ermenegildo – opera heroiczna, (lib. ?), Neapol , 1729
• Semiramide riconosciuta – opera heroiczna ( P. Metastasio ), Wenecja , S. Giovanni Grisostomo, 1729 , wers. zrew. Neapol , S Carlo, 1739
• Mitridate – opera heroiczna, (F. Vanstryp), Rzym , Capranica 1730
• Tamerlano – opera heroiczna, (A. Piovene), Turyn , Regio 1730
• Poro – opera heroiczna, (wg P. Metastasio Allessandro nell’Indie), Turyn , Regio 1731
• Annibale – opera heroiczna, (F. Vanstryp), Wenecja , S. Angelo 1731
• Germanico in Germania – opera heroiczna, (N. Coluzzi), Rzym , Capranica 1732
• Issipile – opera heroiczna, ( P. Metastasio ), Rzym , Rucellai, 1733
• Arianna in Nasso – opera heroiczna, (P. Rolli), Londyn , Lincoln’s Inn Fields, 1733
• Enea in Lazio – opera heroiczna, (P. Rolli), Londyn , Lincoln’s Inn Fields, 1734
• Polifemo – opera heroiczna, (P. Rolli), Londyn , King’s Theatre, 1735
• Ifigenia in Aulide – opera heroiczna, (P. Rolli), Londyn , King’s Theatre, 1735
• Mitridate – opera heroiczna, (Gavardo da Gavardo i C. Cibber), Londyn , King’s Theatre, 1736
• Lucio Papiro – opera heroiczna, (A. Salvi, zrew. G. Boldoni), Wenecja , S. Cassiano 1737
• Rosbale – opera heroiczna, (wg C. N. Stampa Eumene), Wenecja , S. Giovanni Grisostomo, 1737
• Carlo il calvo – opera heroiczna, (lib ?), Rzym , Delle Dame, 1738
• Il barone di Zampano – opera komiczna, (P. Trinchera), Neapol , Nuovo, 1739
• L’amico fedele – opera komiczna, (G. di Pietro), Neapol , Fiorentini, 1739
• Il trionfo di Camilla – opera heroiczna, (S. Stampiglia), Neapol , S. Carlo, 1740
• Tiridate – opera heroiczna, (wg P. Metastasio Zenobia), Neapol , S. Carlo 1740
• Partenope – opera heroiczna, (lib ?), Neapol , 1742
• La Rosmene – opera heroiczna, (lib ?), Wiedeń , 1742
• Statira – opera heroiczna, (F. Silvani), Wenecja , S. Giovanni Grisostomo, 1742
• Temistocle – opera heroiczna, ( P. Metastasio ), Londyn , Haymarket, 1743
• Filandro – opera heroiczna, (V. Cassani L’inconstanza schernita), Drezno , Hoftheater, 1747
• Il trionfo di Camilla – opera heroiczna, (S. Stampiglia, rew. G. Lorenzi), Neapol , S. Carlo, 1760

Linki zewnętrzne

• Porpora biography and discography ( ang. )
• The Porpora Project: a fuller biography ( ang. )