|
Mikołaj Repnin
Mikołaj Wasiljewicz Riepnin - ros. Николай Васильевич Репнин (ur. 22 marca 1734 w Sankt Petersburgu, zm. 24 maja 1801 w Rydze) – książę rosyjski, generał-feldmarszałek i dyplomata z rodziny Repninów.
Od 1762 r. poseł w Prusach, w latach 1764-1768 rosyjski poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny w Warszawie i w tym czasie sprawujący faktyczną władzę nad Rzeczpospolitą jako bezpośredni wykonawca woli Katarzyny II.
do 1764
Wziął udział w wojnie siedmioletniej. W 1762 został mianowany generał-lejtnantem wojsk rosyjskich. W tym roku jako poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny rozpoczął rokowania z królem Prus Fryderykiem II. Karierę w dyplomacji zrobił dlatego, że był mężem siostrzenicy ministra rosyjskiego Nikity Panina.
Do Polski wysłano go w listopadzie 1763 roku, ponieważ dotychczasowy tamtejszy ambasador rosyjski Herman Karl von Keyserling był już stary i schorowany i nie mógł już wykonywać wielu obowiązków. Jako ambasador w Polsce był przeciwnikiem reform podejmowanych przez obóz królewski, występował przed magnatami i szlachtą jako obrońca wolności. Zyskał przez to wsparcie szlachty w działaniach mających na celu utrudnianie i blokowanie reform podejmowanych przez Stanisława Augusta Poniatowskiego i stronnictwo Czartoryskich. Na sejmie 1766 uniemożliwił ograniczenie liberum veto i przyczynił się do rozwiązania, trwającej od 1764, konfederacji generalnej.
Repnin otrzymał od Katarzyny II specjalne zadanie: miał skłonić posłów, przy pomocy groźby lub obietnicy urzędów bądź jurgieltu (stałej pensji od dworu rosyjskiego), by uchwalili traktat gwarancyjny z Rosją. Ten traktat oznaczał praktycznie koniec suwerenności Rzeczypospolitej. Pod pozorem obrony dysydentów wprowadził do Polski 40 000 wojsk rosyjskich.
1764-1768
Inicjator konfederacji innowierczych słuckiej i toruńskiej, później katolickiej konfederacji radomskiej (1767). W obliczu oporu części szlachty, Repnin ułożył nowy plan. Traktat gwarancyjny przegłosuje nie cały Sejm, lecz jego delegaci. Wybrał zdrajców, którzy za rosyjskie pieniądze i za urzędy przyjęli traktat. Posłów i senatorów, którzy najgoręcej protestowali, dotkliwie karano. Wojska rosyjskie plądrowały ich majątki lub je bezprawnie rekwirowały. Na tzw. Sejmie Repninowskim 1767-1768 sterroryzowanym uprowadzeniem przez rosyjskiego posła z Polski przywódców konfederacji radomskiej: biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka, biskupa kijowskiego Józefa Andrzeja Załuskiego, hetmana polnego koronnego Wacława Rzewuskiego i jego syna Seweryna Rzewuskiego (przebywali w Kałudze przez 5 lat) - doprowadził do przegłosowania traktatu (pod pozorem równouprawnienia dysydentów).
1768-1801
Zdymisjonowany w związku z zawiązaniem konfederacji barskiej (1768-1772), przekreślającej jego plan bezkrwawego opanowania Polski przez Rosję.
Uczestnik wojny rosyjsko-tureckiej w latach 1768-1774 i 1787-1791. W okresie 1775-1776 ambasador w Turcji. W 1793 generał-gubernator w Rydze.
Po wybuchu powstania kościuszkowskiego w 1794 był naczelnym dowódcą wojsk rosyjskich walczących z powstańcami, faktycznie dowodził jedynie rosyjską armią na Litwie.
W latach 1795-1797 był generał-gubernatorem ziem litewskich wcielonych w wyniku III rozbioru do Rosji. Był autorem tekstu aktu abdykacji podpisanego 25 listopada 1795 w Grodnie przez Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Odznaczony Orderem Orła Białego.
Romans z Izabelą Czartoryską
Waldemar Łysiak w powieści historycznej Milczące psy opisuje związek Nikołaja Repnina z Izabelą Czartoryską, którego owocem miały być narodziny Adama Jerzego Czartoryskiego. Adam Kazimierz miał nawet zamierzać zanieść dziecko w koszyku do rosyjskiej ambasady.
Do romansu z Czartoryską przyznawał się też Armand Louis de Gontaut, książę de Lauzun, który w swych Pamiętnikach wspomina o rosyjskim ambasadorze Repinie, jako o pokonanym rywalu o jej względy. Czartoryscy chcieli przeszkodzić wydaniu pamiętników w 1822 roku i potem w 1858.
Inne hasła zawierające informacje o "Mikołaj Repnin":
Biegun północny
...
XVI wiek
...
Astrolabium
...
1411
...
1884
...
Wojciech Brudzewski
...
Szkoła Rycerska
...
Klaudiusz Ptolemeusz
...
1468
...
1852
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Mikołaj Repnin":
232 Kultura i nauka w latach 1945 ? 2003 (plansza 9)
...
Układ Słoneczny (plansza 6)
...
008. Święta Bożego Narodzenia w Polsce i w Niemczech (plansza 11)
...
|
