|
Żbik
ŻbikŻbik (Felis silvestris) – gatunek
drapieżnego
ssaka
z rodziny
kotowatych
, po raz pierwszy opisany przez
Karola Linneusza
w
1758
roku (pod nazwą Felis catus), na podstawie wyglądu kota domowego. Obecną nazwę nadał żbikowi w
1775
roku niemiecki przyrodnik
Schreber
, który w Niemczech obserwował zwierzę w naturze. Wg oficjalnie przyjętej klasyfikacji żbiki (sensu largo) dzieli się na trzy podstawowe grupy: - F. silvestris silvestris (
żbik europejski
)
- Felis silvestris lybica (
kot nubijski
)
- Felis silvestris ornata (
kot stepowy
)
WystępowanieZamieszkuje gęste lasy obszarów górskich. Najlepiej czują się na skraju kompleksów leśnych. Znajdując schronienie wśród drzew, a polując na terenach otwartych: łąkach, śródleśnych polanach, na polach. Szacuje się, że w
Polsce
we wschodniej części
Karpat
żyje nie więcej niż 200 żbików. PokarmŻbiki żywią się małymi
ssakami
,
gryzoniami
,
ptakami
,
rybami
,
żabami
, małymi
sarnami
,
jelonkami
i
jagniętami
, a czasem nawet polują na owady. WyglądSierść gęsta i długa jest barwy żółtawoszarej w ciemne pręgi. Powyżej opuszek, na tylnych kończynach czarne plamy. -
Długość
ciała: 45–90
cm
-
Długość
ogona: 25–40
cm
-
Wysokość w kłębie
: 25–35
cm
-
Waga
: 4–10
kg
Rozwścieczony żbik kładzie uszy płasko po głowie, otwiera szeroko czerwoną paszczę, przeraźliwie parska, jeży sierść i wygina grzbiet w łuk co sprawia, że olbrzymieje. RozmnażanieCiąża trwa 65–69 dni. Samica rodzi od jednego do czterech młodych. Samice dojrzewają w wieku 10 miesięcy, a samce rok później. PodgatunkiWyróżnia się ponad 20 podgatunków żbika[4]: - F. silvestris cafra Desmarest, 1822
- F. silvestris caucasica Satunin, 1905
- F. silvestris caudata Gray, 1874
- F. silvestris chutuchta Birula, 1916
- F. silvestris cretensis Haltenorth, 1953
- F. silvestris foxi Pocock, 1944
- F. silvestris gordoni Harrison, 1968
- F. silvestris grampia
Miller
, 1907
- F. silvestris griselda
Thomas
, 1926
- F. silvestris haussa Thomas & Hinton, 1921
- F. silvestris iraki Cheesmann, 1921
- F. silvestris jordansi Schwarz, 1930
- F. silvestris lybica
Forster
, 1780
- F. silvestris mellandi Schwann, 1904
- F. silvestris nesterovi Birula, 1916
- F. silvestris ocreata
Gmelin
, 1791
- F. silvestris ornata Gray, 1832
- F. silvestris reyi Lavauden, 1929
- F. silvestris rubida Schwann, 1904
- F. silvestris silvestris Schreber, 1777
- F. silvestris tristrami Pocock, 1944
- F. silvestris ugandae Schwann, 1904
OchronaW 1980 roku żbik został wpisany do aneksu II konwencji berneńskiej i w wielu krajach wprowadzono ograniczenia mające służyć ochronie tych kotów. Inne nazwy: - polski (nazwa staropolska): zdeb, zdbik, żdbik
- angielski: wildcat
- francuski: chat sauvage
- niemiecki: Wildkatze, Altwelt-Wildkatze
- rosyjski: дикая кошка, дикий кот
Inne- w niewoli żbiki żyją 12–18 lat
- polują tylko na ziemi nad ranem i o zmierzchu
- wrogami naturalnymi młodych są
łasice
i
gronostaje
- w porównaniu z europejskim żbik afrykański ma krótsze owłosienie i cieńszy ogon
- z powodu kojarzenia się żbików z
kotami domowymi
naukowcy uważają, że duża część europejskich drapieżników to mieszańce, tzw. kotożbiki
- kocięta mimo niewielkich rozmiarów i miłego wyglądu potrafią używać swoich zębów i pazurów
Galeria CiekawostkiW języku angielskim istnieje związek frazeologiczny "wildcat strike" (dosłownie: uderzenie żbika), który oznacza ... "dziki
strajk
" robotników. Na tej podstawie ruch
anarchosyndykalistyczny
(a konkretnie związek zawodowy
Industrial Workers of the World
) stworzył
symbol
czarnego żbika (a nie jak sądzi się powszechnie
kota
) wpisanego w
okrąg
, jako charakterystykę dzikich wystąpień robotniczych mających rzekomo w sobie coś z natury żbika. Przypisy- ↑
Felis silvestris
w: Integrated Taxonomic Information System (
ang.
)
- ↑
Felis silvestris
. Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (
ang.
)
- ↑ CA Driscoll, M Menotti-Raymond, AL Roca, K Hupe i inni. The Near Eastern origin of cat domestication.. „Science”. 317 (5837), ss. 519-23 (Jul 2007).
doi:10.1126/science.1139518
.
PMID 17600185
.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.)
Felis silvestris.
w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (
ang.
) [dostęp 29 sierpnia 209]
Inne hasła zawierające informacje o "Żbik":
1932
policją zginęło 4 robotników.
20 lutego
– wszedł do służby okręt podwodny
ORP Żbik
.
25 lutego
– zostało założone
Częstochowskie Towarzystwo Naukowe
.
luty
– strajk górników w ...
Puszcza
...
Beskid Żywiecki
...
Olsztyn
Brzeziny
Kortówka
w
Kortowie
, z lewej wiosenne
rozlewiska
Jezioro Ukiel
Jezioro Kortowskie
o zachodzie słońca
Jezioro Żbik
Przez miasto Olsztyn przepływają 3
rzeki
:
Łyna
,
Wadąg
i
Kortówka
. W granicach ...
Żoliborz
AK walczących w czasie Powstania Warszawskiego na Żoliborzu w zgrupowaniach "
Żaglowiec
", "
Żmija
", "
Żbik
", "
Żubr
", "
Żyrafa
", "
Żniwiarz
"i symbolizuje cały wysiłek powstańczy).płyta, głaz, rzeźbaul. Mickiewicza; róg ...
Wojsko Polskie II RP
się nań: dywizjon
kontrtorpedowców
("Wicher" i "Burza"), dywizjon okrętów podwodnych ("Wilk", "Ryś", "Żbik" oraz
torpedowiec
"Kujawiak" i okręt pomocniczy "Sławomir Czerwiński"), dywizjon minowców (
kanonierki
: ...
Karkonosze
...
Pieniny
...
Ciśniańsko-Wetliński Park Krajobrazowy
...
Bieszczadzki Park Narodowy
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Żbik":
027b. Ssaki – sukces złożoności (plansza 29)
...
Chów i hodowla zwierząt (plansza 7)
...
033. Krainy zoogeograficzne (plansza 8)
...
|
