Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

średniowiecze

średniowiecze - to epoka w historii i kulturze europejskiej, obejmująca okres między starożytnością, a czasami nowożytnymi.
Nazwa epoki wywodzi się z łacińskiego określenia medius aevus (średni wiek), lub media tempora (wieki średnie). Została wprowadzona jeszcze w samym średniowieczu przez pobożnych chrześcijan, którzy uważali czasy, w których żyli, za interwał między pierwszym a drugim przyjściem Chrystusa. W XV i XVI wieku odwołali się do niej włoscy humaniści, pragnąc wyróżnić "wieki średnie" jako mroczny okres, oddzielający ówczesne czasy od świetnej epoki starożytności. Taką periodyzację spopularyzował Christoph Keller (Cellarius) w XVII wieku.
Terminem tym określa się epokę historii i kultury europejskiej między czasami starożytnymi a nowożytnymi. Początek średniowiecza wiąże się z 476r. n.e., tj. upadkiem cesarstwa zachodnio-rzymskiego, schyłek zaś z wydarzeniami historycznymi XV w. (1453 rok, tj. upadkiem cesarstwa bizantyjskiego oraz 1492 r. - odkryciem Ameryki). Ówczesna feudalna Europa tworzyła swoistą jedność, wspólnotę spojoną religią chrześcijańską i nadrzędną władzą Kościoła, reprezentującego powszechną, łacińską, ponadczasową kulturę. Wszyscy władcy europejscy, z wyjątkiem cesarzy niemieckich, podporządkowali się papieżowi i uznali hegemonię kościoła. Powszechnie panował światopogląd religijny, który ukształtował myślenie, odczuwanie, postępowanie i twórczość ludzką. Znaczną rolę w formowaniu ówczesnego światopoglądu odegrały poglądy św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu. O ile w Europie epoka trwała około 1100 lat, to w Polsce tylko 500 (X-XV w.). Przyjęte określenie "średniowiecze" było wyrazem pewnego lekceważenia żywionego dla tej "pośredniej" epoki, okresu jakoby "bezpłodnego, mrocznego i ciemnego". Zarzucano odejście od ducha wielkiej kultury antyku, jej zniekształcenie, a ponadto sprzeniewierzenie się ideałom pierwotnego chrystianizmu; rewizja ujemnych sądów rozpoczęła się dopiero w XVIII w., kiedy to zauważono wielkość i potęgę jej sztuki, zwłaszcza późnośredniowiecznej.

Główne prądy umysłowe Średniowiecza
teocentryzm - pogląd sprowadzający całokształt spraw ludzkich do Boga, jako jedynej, najwyższej wartości, podporządkowujący celom pozaziemskim wszystkie dziedziny życia i działalności człowieka;
scholastyka - wyjaśnianie i uzasadnianie drogą poszukiwań rozumowych dogmatów, orzeczeń, prawd uznawanych przez Kościół za objawione i niepodległe krytyce; wybitni przedstawiciele scholastyki to Albert Wielki (XII/XIII w.) i jego uczeń św. Tomasz z Akwinu (XIII w.), którego filozofia do dziś przyjmowana jest przez Kościół; złoty okres rozwoju tej nauki przypadł na XIII w.; sytuację człowieka w świecie zakreślonym horyzontem wiary widziano jako dramatyczną (p. augustynizm) albo harmonijną (p. tomizm);
asceza - wyrzekanie się wszelkich przyjemności, umartwianie się; surowy tryb życia mający wg. niektórych religii zapewnić doskonałość i zbawienie; abnegacja - odmawianie sobie czegoś; wyrzekanie się czegoś; niedbanie o własne wygody, o swój wygląd; zaniedbanie się; "memento moris" - (memento - pamiętaj; rodzaj ostrzeżenia, przestrogi) pamiętaj o śmierci; przestroga, że jedynym celem ostatecznym człowieka na ziemi jest śmierć;
tomizm - św. Tomasz z Akwinu uznał, że przeznaczony człowiekowi szczebel hierarchii jest właściwy, celowo dlań przewidziany i naturalny; twierdził, że człowiek właściwie pojmujący swe przeznaczenie musi się starać wznieść wyżej, walcząc z pokusami upadku, który prowadzi do wynaturzenia jego istoty i powołania; tomizm kładł nacisk na problemy etyki, która stabilizowała życie ludzkie, normowała je wskazaniami cnoty;
augustynizm - św. Augustyn (żył 800 lat przed św. Tomaszem) uznał, że człowiek jest istotą filozofującą, która rozważa swą obecność w świecie i czasie, swe dramatyczne, niejasne miejsce na granicy bytów między aniołami, a zwierzętami. To umieszczenie człowieka między bytami wyższymi, a niższymi powodowało poczucie wewnętrznego rozdarcia, rodziło nieustający konflikt między cielesnością, a duchowością, pożądaniem dobra i zła.

Cechy literatury średniowiecznej
Książka średniowieczna krążyła jako kodeks rękopiśmienny, do którego można było dopisywać na pozostałych pustych kartach inne teksty, i to w różnym czasie, nie zawsze oznaczonym. Jej społeczny zasięg, z uwagi na jednoegzemplarzowość, był ograniczony, zarazem koszt związany z nakładem pracy przy jej sporządzaniu był niezmiernie wysoki (np. równowartość kilku wsi). "Dlaczego świat walczy o próżną chwałę ?" - zapytywano w średniowieczu. Wszakże sytuacja ówczesnych twórców, iż pojęcie owej "próżnej chwały" było im raczej obce, jako, że dzieła swe tworzyli zazwyczaj anonimowo; nieliczne znane nam nazwiska, zwłaszcza późno średniowiecznych autorów, dowodzą raczej powszechności ukrywania się poza dziełem, nieujawniania swej podmiotowej obecności. Poczucie godności twórcy, jego wyjątkowości i sławy, a nawet nieśmiertelności, wykształcił dopiero renesans. Średniowiecze natomiast ceniło chwałę samego dzieła wartościowanego głównie z punktu widzenia jego moralnej, religijnej, wychowawczej użyteczności. Stąd też wynikał brak ochrony praw autorskich.
Średniowieczna praktyka twórcza nie tylko dopuszczała, ale wręcz doradzała korzystanie z nie swoich dzieł, wplatanie ich fragmentów do swoich utworów. Składanie (kompilację) porównywano do składania bukietu kwiatów, wznoszenia budowli z różnych cennych materiałów. W epoce średniowiecza tworzono w uniwersalnym języku Kościoła, łacinie, oraz w dopiero formujących się językach narodowych, które mozolnie dopracowywały się poziomu odpowiedniego do wyrażania rozmaitych, nieraz bardzo skomplikowanych treści. Formowanie się własnego języka umacniało poczucie tożsamości narodowej. Jednakże średniowieczna twórczość łacińska mogła trafić poza granice kraju. Średniowiecze wypracowało dla swej twórczości pewne reguły pisarskie. Dotyczyły one zasad budowy wierszy, konstruowania dobrej prozy. Pojawiły się nowe gatunki (oprócz starożytnych): misterium, dramat liturgiczny.
Misterium - przeznaczone było do wystawienia na scenie. Prezentowało jakiś fragment historii biblijnej, konstruowane były z myślą o ukazaniu akcji jako wielkiego dramatu chrześcijańskich dziejów ludzkości. Początek tego dramatu to upadek człowieka, punkt kulminacyjny to odkupienie, a koniec - mający nadejść sąd ostateczny. Na scenie wszystkie elementy, które miały wystąpić w późniejszych scenach były od razu umieszczane i stały obok siebie. Często następowało mieszanie się scen poważnych z komicznymi, bo zakładano bosko-ludzką naturę Chrystusa i pozwalało to na ścisłe połączenie ziemskości i świętości.
Dramaty liturgiczne - wystawiane w kościołach w święto wielkanocne; były to wplecione w obrzęd nabożeństwa sceny prezentujące przybycie trzech Marii do grobu już zmartwychwstałego Jezusa.
Moralitety - zadaniem ich było skierowanie człowieka na właściwą drogę; pierwotnym bohaterem moralitetu był człowiek (ktoś) usytuowany między niebem, a piekłem, dokonujący odpowiedniej linii życia, toczący wewnętrzną walkę między siłami dobra i zła; walka wyrażana była za pomocą alegorii, tj. uosobionych cnót i grzechów, a jej zakończenie wieńczone było nagrodą (karą). Średniowieczna literatura służyła wyraźnie określonym celom.


Inne hasła zawierające informacje o "średniowiecze":

Mieszko II Lambert Dzieje Polski średniowiecznej. T. I. S. 94.  S. Szczur: Historia Polski – średniowiecze. S. 70. ↑ Istnieje mniejszościowa, niepodparta źródłowo hipoteza jakoby do zaręczyn Mieszka ...

Sztuka ...

Paź ...

Mantua ...

Walonowie ...

Wyprawy krzyżowe Hattin 1187, Bellona, Warszawa 2004.Dupuy R.E. i T.N., Historia wojskowości. Starożytność – średniowiecze, Bellona, Warszawa 1999.Konstam A., Wyprawy krzyżowe, Świat Książki, Warszawa 2005.Leśniewski S., ...

Kamienna (dopływ Bobru) ...

Dożynki ...

Brama Lubawska ...

Gall Anonim ( pol. ). [dostęp 13 września 2009]. ss. 44-45.↑ S. Szczur: Historia Polski – średniowiecze. Kraków: 2002, ss. 199-200. . ↑ P. Jasienica: Polska Piastów. Kraków: 2007, ...


Inne lekcje zawierające informacje o "średniowiecze":

033a.Kultura wczesnego i pełnego średniowiecza. Czas kościołów i wielkich katedr (plansza 3) ...

033a.Kultura wczesnego i pełnego średniowiecza. Czas kościołów i wielkich katedr (plansza 8) ...

Średniowiecze (plansza 1) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie