|
olejek eteryczny
olejek eteryczny (łac. oleum aetherium, oleum aethereum) – ciekła, lotna substancja wonna uzyskiwana najczęściej poprzez destylację z parą wodną z odpowiedniego surowca roślinnego. Pod względem składu jest to mieszanina rozmaitych związków chemicznych: ketonów, aldehydów, alkoholi, estrów, laktonów, terpenów i innych związków organicznych, np. tych zawierających azot i siarkę.
Źródła olejków eterycznych
Obecnie olejki lotne pozyskuje się na skalę przemysłową ze świeżych bądź suszonych roślin. W roślinach olejek lotny znajduje się najczęściej w specjalnych komórkach wydzielniczych, gdzie gromadzi się on jako produkt odpadowy przemiany materii. Takie komórki są charakterystyczne dla roślin bogatych w olejki lotne, jak np. gatunków z rodziny sosnowatych, wargowych, mirtowatych, rutowatych i baldaszkowatych.
Zastosowania
Olejki eteryczne stosuje się szeroko w aromaterapii. Jednakże są to niezwykle skomplikowane mieszaniny do kilkuset różnorodnych związków chemicznych o nie zawsze znanej całkowicie zawartości, często niemożliwej do odtworzenia w warunkach laboratoryjnych. To sprawia, że nie są traktowane jak typowe leki przez lekarzy i farmaceutów. Jednak wciąż trwają nad nimi badania, są bowiem od tysięcy lat skutecznie działającymi na ludzi specyfikami medycyny naturalnej, kosmetyki i dermatologii.
Działanie olejków lotnych jest wielostronne. Dzięki właściwościom dezynfekcyjnym olejki lotne, zwłaszcza te zawierające alkaloidy, hamują rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych. Cenione są zwłaszcza silnie odkażające właściwości tymolu, występujące w olejku lotnym zawartym w tymianku pospolitym i macierzance piaskowej. Odkażająco działa również olejek lotny znajdujący się w czosnku pospolitym i cebuli. Olejek lotny znajduje również zastosowanie do zwalczania grzybic, świerzbu i innych pasożytów skórnych. Bardzo ważną wspólną cechą olejków eterycznych jest ich duża skuteczność antyseptyczna i brak potwierdzonych przypadków uodpornienia się drobnoustrojów na ich działanie.
Olejki lotne mogą wywołać lokalne podrażnienia skóry, co może czasem doprowadzić do powstania pęcherzy i zapaleń. We właściwych dawkach powodują jednakże lepsze jej ukrwienie. Niektóre składniki olejków lotnych jak: eugenol, kamfora czy mentol uśmierzają lokalnie ból. Inne natomiast jak: borneol i kamfora wzmacniają mięsień sercowy i regulują krążenie krwi.
Stosowane są przy produkcji perfum, choć tu są coraz częściej zastępowane przez syntetyczne związki zapachowe. Stanowią one także ważny składnik wielu roślin używanych jako przyprawy w gospodarstwie domowym i w przemyśle spożywczym. Poprawiają one smak potraw i pobudzają trawienie.
Olejki lotne odgrywają także ważną rolę w produkcji napojów alkoholowych i bezalkoholowych jako składniki smaków i zapachów. Są używane wreszcie do aromatyzowania słodyczy i wyrobów tytoniowych.
Anetol występujący w olejku lotnym biedrzeńca anyżu odstrasza swym przenikliwym zapachem dokuczliwe owady.
Inne hasła zawierające informacje o "olejek eteryczny":
Absynt
...
Akacja
strąk.Występowanie: południe Ameryki Północnej i Ameryka PołudniowaSurowiec: kora, kwiaty, strąki.Zawartość: Kwiaty zawierają olejek eteryczny, który wykorzystuje się do produkcji kosmetyków, oraz jako dodatek do ...
Święcenia kapłańskie
...
Mastyks
...
Koper ogrodowy
cała roślina ze szczególnym uwzględnieniem
liści
i
nasion
. Wszystkie części rośliny zawierają
olejek eteryczny
, m.in.
karwon
, felandren,
limonen
. Roślina posiada również
flawonoidy
i
kumaryny
. ...
Janowiec barwierski
ziele. Zawiera m.in.
alkaloidy
–
cytyzyna
, metylocytyzyna, anagiryna, flawonoidy – luteolina, genistyna, olejek eteryczny i garbniki.Działanie:
Odwar
z ziela (1 łyżkę stołową suszu zalać ...
Rumianek pospolity
Zastosowanie
Roślina lecznicza
.
Surowiec zielarski
: koszyczek rumianku – Anthodium Chamomillae (syn. Flos Chamomillae). Zawiera
olejek eteryczny
(od 0,3 do 1,2%), w którego skład wchodzi chamazulen, α-bisabolol, ...
Sosna zwyczajna
drewna otrzymuje się tzw. dziegieć sosnowy (Pix liquida Pini).Skład chemiczny: pędy zawierają:
olejek eteryczny
ok. 0,4% (m.in. α-
pinen
, β-pinen,
limonen
,
borneol
), substancje żywicowe i ...
Kwiat
...
Bazylia
jest
Ocimum basilicum
L.. CharakterystykaRośliny zielne i
krzewy
, silnie aromatyczne, bogate w
olejek eteryczny
-
olejek bazyliowy
. Wiele gatunków znalazło zastosowanie użytkowe jako
rośliny ...
Inne lekcje zawierające informacje o "olejek eteryczny":
Lasy i leśnictwo w Polsce (plansza 27)
...
102. Nieorganiczne i organiczne składniki komórki cz.3 (plansza 19)
...
Rolnictwo w Polsce (plansza 15)
...
|
