سلطنة عُمان Sułtanat Omanu
Flaga Omanu Godło Omanu Flaga Omanu Godło Omanu
Hymn : Hymn Sułtana
Położenie Omanu
Język urzędowy	arabski
Stolica	Maskat
Ustrój polityczny	monarchia absolutna
Głowa państwa	sułtan Kabus ibn-Said
Szef rządu	sułtan Kabus ibn-Said
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	82. na świecie 309 500 km² 0%
Liczba ludności  ( 2008 )  • całkowita   •  gęstość zaludnienia	134. na świecie 3 312 000 [2] ▲ 10,7 osób/km²
Jednostka monetarna	rial omański (OMR)
Niepodległość	od Wielkiej Brytanii 20 grudnia 1951
Religia dominująca	islam
Strefa czasowa	UTC +4
Kod ISO 3166	OM
Domena internetowa	.om
Kod samochodowy	OM
Kod telefoniczny	+968
Mapa Omanu
1  Dane szacunkowe na lipiec 2008 roku, podane za CIA The World Factbook (Źródło:CIA) ( ang. )

Oman (عُمان Uman; Sułtanat Omanu – سلطنة عُمان Saltanat Uman) – państwo w Azji , leżące na Półwyspie Arabskim , nad Morzem Arabskim i Zatoką Omańską . Graniczy z Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi , Arabią Saudyjską i Jemenem . Stolica mieści się w mieście Maskat . Oman należy do Ligi Państw Arabskich .

Geografia

Oman położony jest w południowo-wschodniej części Półwyspu Arabskiego , nad Morzem Arabskim .

Teren Omanu jest w dużej części płaski, w zachodniej części kraju znajduje się pustynia Ar-Rub al-Chali. W Omanie panuje klimat zwrotnikowy suchy - w styczniu temperatury wynoszą ok. 20 °C, a w lipcu najwyższe temperatury sięgają 50 °C. Dominują pustynie i półpustynie z dolinami uedów .

Historia

Oman był położony na ważnych szlakach handlowych, dlatego już w drugim tysiącleciu p.n.e. produkowano kadzidła , wtedy też był bogatym i ważnym państwem. Znajdowało się tam miasto Irem . Przed islamizacją w VII wieku kraj był często niszczony przez wojny plemienne i perskie najazdy. W VIII wieku mieszkańcy Omanu przyjęli doktrynę ibadycką islamu i pod rządami wybranego przez siebie imama uniezależnili się od kalifatu Abbasydów . W X wieku kraj został podbity przez Seldżuków. Obieralni imamowie rządzili Omanem do XVIII wieku . W 1507 do portu zaczęli przypływać Portugalczycy i osiedlać się. W 1515 założyli obecną stolicę Omanu - Maskat . W 1650 Portugalczycy zostali wyparci przez Arabów, jednak w czasach nowożytnych Oman był także kilkakrotnie krótkotrwale okupowany przez Turcję i Persję . Obecnie panująca dynastia doszła do władzy pod koniec XVIII wieku . Następnie Oman popadł w zależność od Wielkiej Brytanii , stając się jej protektoratem w 1891 (formalnie zniesiony dopiero w 1971 ). Bunty plemion z głębi kraju przeciwko władzy sułtana doprowadziły do podpisania przy udziale Brytyjczyków porozumienia, w wyniku którego w okresie 1913 - 1957 istniały dwa quasi-państwa: sułtanat Maskatu i imamat Omanu. W 1951 , na mocy układu z sułtanem, którym był wówczas Said III ibn-Taimur, Wielka Brytania uznała niepodległość Omanu jako jednego państwa (Sułtanat Maskatu i Omanu). W latach 1783 - 1958 do Omanu należał także port Gwadar w Beludżystanie , sprzedany następnie przez sułtana Pakistanowi . Lata 1965 - 1975 to okres walki wojsk rządowych z popieraną przez Jemen Południowy lewicową partyzantką w regionie Zufar . W 1970 po pałacowym zamachu stanu panującego sułtana zastąpił jego syn - Kabus ibn-Said, który zmienił oficjalną nazwę państwa na Sułtanat Omanu. W 1975 Oman został ostatecznie zjednoczony przez sułtana. Znaczne dochody państwa pochodzą z eksploatowanych od lat 50. XX wieku bogatych złóż ropy naftowej .

Ustrój polityczny

Monarchia absolutna, głową państwa, szefem rządu, ministrem spraw zagranicznych, obrony i finansów jest obecnie sułtan Kabus ibn-Said . W kraju nie ma parlamentu, konstytucji i partii politycznych, obowiązuje prawo muzułmańskie szariat .

Podział administracyjny

Oman podzielony jest na 5 regionów (mintakat) i 3 gubernatorstwa (muhafazy):

Podział administracyjny Omanu		Nazwa arabska	Nazwa polska[1]
	1	ظفار	Muhafaza Zufar
	2	الوسطى	Al-Mintakat al-Wusta
	3	الظاهرة	Mintakat az-Zahira
	4	الداخلية	Al-Mintakat ad-Dachilijja
	5	الشرقية	Al-Mintakat asz-Szarkijja
	6	الباطنة	Mintakat al-Batina
	7	مسقط	Muhafaza Maskat
	8	مسندم	Muhafaza Musandam

Dalszy podział obejmuje 41 prowincji.

Główne miasta Omanu to Maskat (stolica państwa), Suhar , Ar-Rustak , Nizwa , Sur , Al-Burajmi , Al-Chabura , Al-Mudajbi , Al-Masnaa , As-Sib , As-Suwajk , Bawszar .

Ludność

Wykres przedstawiający wzrost ludności Omanu w latach 1961-2003

Skład etniczny: Arabowie omańscy (74%), Indusi , Pakistańczycy i Filipińczycy (21%), Arabowie nie pochodzący z Omanu, Persowie, imigranci z krajów Afryki wschodniej.

W kraju jest wysoki przyrost naturalny 33,2‰ rocznie, lecz powoli spada (w 1998 był równy 34‰^[2]). Najwięcej ludności skupia się na wybrzeżu Zatoki Omańskiej . W miastach mieszka 12% ludności Omanu.

Średnia długość życia: mężczyźni 72 lata, kobiet 76 lat, przy średniej długości życia w 1998 dla mężczyzn 69 lat, kobiet 73 lata^[2]. Językiem urzędowym jest arabski , inne języki to między innymi perski , urdu .

Religie: islam (głównie ibadyci – 72,6% i sunnici – 20%), hinduizm - 3%, chrześcijaństwo (głównie katolicyzm - 1,22%, protestantyzm - 0,36% i prawosławie - 0,16%), buddyzm - 1,2%, bahaizm - 0,2%.^[3]

Gospodarka

Pustynia w Omanie

Zdjęcie Omanu z kosmosu

Najwięcej zysku przynosi Omanowi eksport ropy naftowej . Ważną rolę odgrywa przemysł.

Produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca wynosi 9 294 USD.

Rolnictwo

Rolnictwo w Omanie jest słabo rozwinięte, bo użytki rolne zajmują tylko 5% terenu kraju. Rolnicy najczęściej uprawiają palmę daktylową , lucernę , banany , trzcinę cukrową oraz warzywa, tytoń i niewielkie ilości zbóż.

Transport i łączność

Sieć transportowa w Omanie jest w rozbudowie. Główny szlak stanowi szosa Maskat - Salala . Międzynarodowe lotnisko znajduje się w Maskat.

Handel zagraniczny

Oman handluje głównie ropą naftową, miedzią, rybami, owocami i tytoniem. Główni partnerzy handlowi to: Japonia , Wielka Brytania , Singapur , USA i Zjednoczone Emiraty Arabskie

Nauka

Nauką w Omanie kieruje minister kultury. Finansuje on też wydobycie ropy naftowej i dostawy wody pitnej. W Omanie znajduje się jeden uniwersytet mieszczący się w stolicy Omanu Maskacie.

Przypisy