Ostróżka tatrzańska
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	Euphyllophyta
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Rząd :	jaskrowce
Rodzina :	jaskrowate
Rodzaj :	ostróżka
Gatunek :	ostróżka tatrzańska
Nazwa systematyczna
Delphinium oxysepalum Borb. et Pax. Term.-Tud. Közl. 22: 647 (1890)

Gatunek trujący

Ostróżka tatrzańska (Delphinium oxysepalum) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Endemit zachodniokarpacki. Jedynymi miejscami na świecie, gdzie rośnie dziko to: Tatry , Tatry Niżne , Chocz , Mała Fatra . Roślina rzadka. Status gatunku we florze Polski : gatunek rodzimy .

Morfologia

Łodyga

Wzniesiona, soczysta, gruba, nierozgałęziona. Osiąga wysokość 50–100 cm. Górą przylegająco owłosiona, dołem gładka.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe, liście duże, nagie lub słabo owłosione z długimi i grubymi ogonkami. Są głęboko 5- klapowe. Ich listki są 3– wrębne, głęboko zazębione. Unerwienie liści wyraźnie promieniste.

Kwiaty

Na szczycie łodygi kwiaty na długich szypułkach, zebrane w grono . Kwiaty intensywnie lazurowe lub fioletowe i posiadające dużą, brodawkowatą ostrogę . Kwiat (bez ostrogi) ma długość 22–40 mm i szerokość 6–12 mm. Składa się z 5 długich działek kielicha , które pełnią rolę płatków korony . Charakterystyczną cechą gatunkową jest kształt tych działek – są one długie i mają zaostrzone końce. Cztery płatki korony są zredukowane, trudne do zauważenia. Górna działka kielicha tworzy ostrogę. Wewnątrz kwiatu 3 słupki i liczne pręciki .

Owoc

Nieduże, delikatnej budowy mieszki , o lekkim niebieskim zabarwieniu. Nasiona ze skrzydełkami, rozsiewane przez wiatr .

Korzeń

Grube i mocne, głęboko wrastające w glebę.

Biologia i ekologia

• Rozwój: bylina . Roślina miododajna i owadopylna , kwitnie w lipcu.
• Siedlisko : rośnie w ziołoroślach , poza tym spotyka się ją na zarastających piargach , wśród skał, na murawach , przy ścieżkach. Rośnie zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym. Roślina górska, granica jej pionowego zasięgu wynosi od ok. 1 000 do 2100 m n.p.m.
• W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Adenostylion^[2].
• Cała roślina oprócz kwiatów jest lekko trująca . Powoduje spadek ciśnienia, trudności w oddychaniu, przy dużych dawkach zatrzymanie pracy serca^[3].

Zmienność

Tworzy mieszańce z ostróżką wyniosłą (Delphinium elatum)^[4].

Przypisy

Bibliografia