Owadożerne
OwadożerneOwadożerne – niewielkie
ssaki łożyskowe
o prymitywnej budowie, żywiące się głównie owadami. Zasiedlają licznie wszystkie kontynenty z wyjątkiem
Australii
i
Antarktydy
. Prowadzą podziemny lub naziemny tryb życia. Cechy charakterystyczneSsaki zaliczane do owadożernych charakteryzują się najbardziej prymitywną wśród łożyskowców budową ciała. Mają małą puszkę mózgową i małe, gładkie
półkule mózgu
, słabo zróżnicowane
uzębienie
, zęby z ostrymi guzkami. Długość ciała (bez ogona) mieści się w przedziale od kilku do ok. 50 cm. Głowa jest wydłużona, zakończona ruchliwym ryjkiem. Kończyny krótkie, z palcami wyposażonymi w
pazury
. Większość owadożernych żywi się głównie
owadami
i ich
larwami
, przez co uważane są przez człowieka za pożyteczne dla jego gospodarki – wyjadają duże ilości
szkodników
upraw. Oprócz owadów zjadają też inne pokarmy pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. Taksonomia
Klasyfikacja biologiczna
owadożernych ulegała wielu zmianom na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat i nadal jest przedmiotem dyskusji[1]. W tradycyjnej
systematyce fenetycznej
owadożerne sklasyfikowane zostały przez Bowdicha (1821) w randze
rzędu
Insectivora obejmującego (po rewizji Wagnera w 1855)
rodziny
: Jeż białobrzuchy (Atelerix albiventris) W 1975 McKenna wyróżnił w Insectivora dwa rzędy: Erinaceomorpha – obejmujący jedynie rodzinę jeżowatych – i Soricomorpha z rodzinami Talpidae, Nesophontidae, Soricidae, Solenodontidae, Tenrecidae i Chrysochloridae. Insectivora klasyfikowane było w randze wyższej od rzędu, różnie nazywane przez autorów. Ryjkonosy, lotokotowate i wiewióreczniki umieszczono w odrębnych rzędach na podstawie różnic morfologicznych. Pozostałe rodziny miały tworzyć
klad
Lipotyphla, jednak analiza sekwencji
mtDNA
wykazała, że tak rozumiane owadożerne nie są grupą
monofiletyczną
. Dalsze badania przeprowadzone na szerszej grupie gatunków wykazały, że tenrekowate i złotokrety również powinny być wyodrębnione (jako
Afrosoricida
). Pozostałe rodziny (almikowate, Nesophontidae, kretowate, ryjówkowate i jeżowate) zaliczono do rzędu Eulipotyphla Waddell, Okada & Hasegawa, 1999, rozumianego jako "owadożerne"[2][3]. Nadal jednak istnieją wątpliwości, co do pozycji systematycznej rodzin Nesophontidae i Solenodontidae[3]. Wilson i Reeder w edycji 2005 Mammal Species of the World przyjęli następujący podział z zastrzeżeniem, że oczekiwane są dalsze zmiany: Insectivora Przypisy Bibliografia- Beck Robin et al:
A higher-level MRP supertree of placental mammals
(
ang.
). BMC Evol Biol. 2006; 6: 93. [dostęp 23 grudnia 2007].
- Kowalski Kazimierz: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
- Compiled by Stone, R. David, IUCN/SSC Insectivore, Tree Shrew and Elephant Shrew Specialist Group:
Eurasian Insectivores and Tree Shrews: Status Survey and Conservation Action Plan
(
ang.
). IUCN, 1995. [dostęp 1 maja 2008].
- Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.):
Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.)
(
ang.
). Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 3 maja 2008].
- Mały słownik zoologiczny: ssaki. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978.
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, ss. 84-89. .
Inne hasła zawierające informacje o "Owadożerne":
Torfowisko wysokie
biogenów
. Powierzchnię takiego torfowiska zwykle porastają głównie
mchy
torfowce
Sphagnum spp. oraz Owadożerne
rosiczki
Drosera spp.,
bagno zwyczajne
Ledum palustre,
żurawina błotna
Oxycoccus palustris ...
Torfowisko
odżywcze, a co za tym idzie – ubogie florystycznie (
torfowce
, turzyce, rośliny Owadożerne); kształtują się tu warunki odpowiednie dla
borów bagiennych
,
torfowiska przejściowe
– spotykane ...
Łożyskowce
...
Pustynia
...
Uzębienie
...
Żmija zygzakowata
polanach leśnych. Lubi siedliska o chłodnym mikroklimacie.Pokarm Głównym pokarmem żmij są małe ssaki Owadożerne (ryjówki, krety) oraz
gryzonie
(myszowate, nornikowate). Poluje także na
żaby
,
jaszczurki
, ...
Ptaki
inne pod nimi, jeszcze inne na ziemi lasu. Ptaki leśne mogą być Owadożerne, owocożerne albo odżywiać się nektarem. Ptaki wodne odżywiają się zazwyczaj rybami ...
Zarodek
i przykleja grudki ziemi tworząc dla jaj osłonę ziemną, maskującą i zniechęcającą Owadożerne.W chorionie znajduje się okienko (micropyle) przez które w odpowiednim okresie może ...
Rośliny
w związki metali ciężkich (np.
ołów
,
cynk
), rośliny wskaźnikowe (np.
fiołek
,
zawciąg
)
Rośliny Owadożerne
przystosowały się do gleb ubogich w sole mineralne i pozyskują je ...
Ryjówkowate
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Owadożerne":
027a. Ssaki – sukces złożoności (plansza 2)
...
027b. Ssaki – sukces złożoności (plansza 11)
...
027b. Ssaki – sukces złożoności (plansza 8)
występującą wyłącznie w regionie australijskim. Reprezentowane są przez ziemnowodne dziobaki oraz lądowe Owadożerne kolczatki i prakolczatki. Stekowce są najprymitywniejszymi żyjącymi ssakami: składają jaja, mają ...
|