Owca domowa (Ovis aries) - gatunek hodowlanego zwierzęcia domowego z rodziny krętorogich. Przodkiem były najprawdopodobniej różne podgatunki
owcy dzikiej
(Ovis ammon). Jak pokazują najnowsze badania przeprowadzone przez genetyków, owce były pierwszymi zwierzętami udomowionymi przez człowieka[1]. Ich
domestykacja
nastąpiła dwuetapowo. Najpierw udało się to osiagnąć człowiekowi około 11 tys. lat temu - potomkami tych zwierząt są dzisiejsze półdzikie, mocno włochate rasy wciąż hodowane na szkockich wyspach. Drugi raz dokonano tego między
VIII
a
VI tysiącleciem p.n.e.
w południowo-zachodniej
Azji
, na terenie dzisiejszego
Iraku
i
Iranu
, prawdopodobnie jeszcze przed rozpoczęciem osiadłego życia w
epoce brązu
.
Początkowo z owiec uzyskiwano jedynie
skóry
,
mięso
i
mleko
, obecnie również
wełnę
. Początkowo zwierzę hodowane na
terenach górskich
i
stepowych
rozpowszechniło się obecnie w różnorodnych
biotopach
na całym świecie.
- masa maciorek (samic): 20 - 90 kg (do 120 kg owce gisarskie)
- masa baranów (samców, zwanych też trykami): 30 - 150 kg (do 190 kg owce gisarskie)
- wysokość dorosłej owcy w kłębie do ok. 1 m
- dojrzałość płciowa w wieku kilku miesięcy do jednego roku (zależy od rasy)
- wykorzystywane gospodarczo zazwyczaj do 6 roku życia
- średnia długość życia: 11 - 12 lat
Niektóre rasy
- beriszony (berrichon du cher)
-
booroola
(merynos booroola)
- cakle
- charolaise
- chias
- cygaj
- czarnogłówka
- dorper
- fagasy (owca pomorska)
- hawajska czarna owca
-
karakuły
- karnówka
- kenty (romney marsh)
- koriedele (corriedale)
- lajny (leine)
- linkolny (lincoln)
- merynoprekos
-
merynosy
- rambouillety
- southdown
| |
Znaczenie kulturowe
Od wieków owce były związane z wieloma kulturami, szczególnie w obszarze śródziemnomorskim i w
Walii
, gdzie były podstawowym zwierzęciem
hodowlanym
.
Owca ma też wiele znaczeń symbolicznych w starożytnej sztuce, tradycji i kulturze. W
judaizmie
występuje wiele odniesień do tego zwierzęcia, między innymi
Baranek Paschalny
. Chrześcijaństwo używa wielu ilustracji związanych z owcami. Między innymi: Dobry Pasterz jako jedno z określeń
Chrystusa
;
biskupi
pastorał
(kształt i znaczenie łacińskie), lew spoczywający z owcą. W
Grecji
tradycyjnie spożywa się danie z Baranka Paschalnego na święto
Wielkiejnocy
. Owce mają również znaczenie w kulturze
arabskiej
. W
Biblii
pasterzami byli:
Abraham
,
Jakub
,
Mojżesz
i
król Dawid
.
Baran
to jeden z dwunastu znaków
zodiaku
.
Przypisy
Linki zewnętrzne
